Du lịch về với bản làng vùng lõi Vườn Quốc gia Xuân Sơn

Bãi tắm tại bản Cỏi.

Hiện nay, trên địa bàn xã Xuân Sơn, gần các địa điểm tham quan, vui chơi tại VQG Xuân Sơn có hơn 10 hộ tham gia kinh doanh Homestay với khả năng phục vụ trên 300 khách/đêm. Các Homestay (như Quỳnh Nga, Xuân Sơn, Lâm, Arena…) được xây dựng theo văn hóa của đồng bào dân tộc địa phương, gồm nhà sàn, phòng nghỉ khép kín… với đầy đủ tiện nghi, thuận tiện cho nhu cầu sinh hoạt của du khách tham quan với giá dịch vụ hợp lý. Theo ông Hà Đức Minh – Chủ tịch UBND xã, về mùa hè, mỗi ngày có 300 - 700 du khách về tham quan và vui chơi, riêng hai ngày cuối tuần (thứ 7, chủ nhật) có trên 1.000 du khách. Các mùa khác cũng có nhiều du khách về tham quan, du lịch khám phá và trải nghiệm văn hóa truyền thống, cùng tham gia lao động sản xuất với đồng bào các dân tộc Mường, Dao nơi đây. Các hộ tham gia làm du lịch cộng đồng đều được tập huấn về cách phục vụ, nấu ăn, tiếp đón du khách…

Sáng sớm Vườn Quốc gia Xuân Sơn.

Anh Nguyễn Sỹ Anh – du khách đến từ tỉnh Bắc Giang chia sẻ: Phong cảnh rất đẹp, được tận hưởng không khí trong lành, nổi bật là con đường hoa trạng nguyên và đặc biệt hơn là được tham gia lao động sản xuất cùng người dân, ngủ cộng đồng và thưởng thức món ăn đặc sản như cá suối, rau dớn, rau bò khai, măng rừng, cơm lam, gà cựa, vịt suối... rất ngon, giá lại hợp lý, người dân rất thân thiện, thạch nhũ trong hệ thống hang động đá rất đẹp, đa dạng và tạo nên muôn hình vạn trạng, tôi cảm thấy thực sự hài lòng. Lần sau, tôi sẽ tiếp tục đưa gia đình và bạn bè về tìm hiểu văn hóa, tham gia hoạt động cộng đồng, khám phá, nghỉ dưỡng, vui chơi tại đây…

Du khách tham quan các hang động

Theo anh Hà Văn Quỳnh - chủ Homestay Quỳnh Nga, bản Dù, xã Xuân Sơn, gia đình thiết kế theo kiểu nhà sàn của dân tộc Mường ở Tân Sơn với các chất liệu như gỗ, tre, nứa và lá tạo sự thoáng mát cùng khuôn viên rộng rãi, có cầu gỗ, suối và vườn hoa đẹp mắt, đúng nghĩa du lịch cộng đồng gần gũi với thiên nhiên. Mỗi ngày, Homestay phục vụ đầy đủ nhu cầu của khách du lịch trong và ngoài nước tới tham quan, vui chơi VQG Xuân Sơn.

Chỗ ngủ cộng đồng trên nhà sàn tại các Homstay.

Đến với VQG Xuân Sơn, du khách và đồng bào sẽ được tham quan, vui chơi tại các địa điểm như: Hệ thống các hang động phong phú (Hang Thổ thần, Na, Cỏi, Lạng...); quần thể 20 cây nghiến cổ thụ được công nhận là cây Di sản Việt Nam, đây là loài thực vật đặc trưng của VQG Xuân Sơn và là một trong 46 loài thực vật quý hiếm được ghi trong sách đỏ của Việt Nam; hệ thống thác nước và suối tự nhiên mát lạnh, nước trong veo; tham quan và tắm tại các thác nước, check-in chụp ảnh, tự nướng đồ ăn tại các bãi đá ven suối…; giao lưu văn hóa, thử làm các công việc hàng ngày cùng người dân địa phương như đan lát đồ dùng, dệt thổ cẩm, ủ men nấu rượu, bắt cá suối, hái lá thuốc tắm, chế biến các món ăn miền sơn cước, tham gia sinh hoạt văn hóa như đâm đuống, múa xòe, nhảy sạp… mang lại những trải nghiệm thú vị nhất cùng sự hài lòng cho du khách và đồng bào. Ngoài ra, du khách và đồng bào có thể dạo một vòng quanh chợ, nơi bày bán nhiều mặt hàng của các dân tộc quanh vùng gồm các sản vật địa phương, thổ cẩm… và rất nhiều các loại cây thuốc, thảo dược của núi rừng… mua về làm quà cho người thân.

Du lịch cộng đồng ở xã Xuân Sơn đã và đang mang lại lợi ích kinh tế thiết thực cho người dân, đặc biệt giúp đồng bào Dao, Mường sinh sống trong khu vực VQG bảo tồn nét văn hóa truyền thống qua các hoạt động trải nghiệm.

Ngọc Lam