Dữ liệu và AI là trụ cột trong quản trị đô thị Hà Nội

Chiều 23/12, tại Hà Nội, Hội nghị “Thành phố thông minh Việt Nam - châu Á 2025” với chủ đề “Đô thị xanh - thông minh vận hành với AI” đã diễn ra với sự tham gia của lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương, chính quyền địa phương, các hiệp hội, chuyên gia và cộng đồng doanh nghiệp công nghệ trong nước và quốc tế.

Hội nghị do UBND thành phố Hà Nội và Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ Công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA) đồng chủ trì; được đánh giá là diễn đàn quan trọng nhằm trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, làm rõ các cách tiếp cận mới trong xây dựng và phát triển đô thị thông minh trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ hiện nay.

Phó Chủ tịch UBND Thành phố Trương Việt Dũng cùng các đại biểu tham quan một số mô hình ứng dụng công nghệ AI trong quản lý đô thị.

Hà Nội phát triển đô thị thông minh lấy con người làm trung tâm

Phát biểu tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trương Việt Dũng cho biết, quán triệt tinh thần các nghị quyết, chủ trương lớn của Đảng về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, Hà Nội xác định xây dựng đô thị thông minh là một quá trình lâu dài, đòi hỏi phương thức triển khai toàn diện, hài hòa và có chiều sâu. Trong đó, thành phố lấy "văn hiến - bản sắc - sáng tạo" làm trung tâm xuyên suốt trong toàn bộ quá trình phát triển.

Theo lãnh đạo UBND thành phố Hà Nội, đô thị thông minh không dừng lại ở việc ứng dụng các giải pháp công nghệ hiện đại, mà trước hết là công cụ để tổ chức đô thị vận hành hiệu quả hơn, phục vụ người dân tốt hơn, nâng cao chất lượng sống, bảo đảm công bằng trong tiếp cận các dịch vụ đô thị, đồng thời gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử của Thủ đô.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội nhấn mạnh, giá trị của một đô thị thông minh không nằm ở số lượng công nghệ được triển khai, mà ở mức độ người dân cảm nhận được sự tiện lợi, an toàn và hạnh phúc trong đời sống hằng ngày. Mọi đổi mới trong đô thị, nếu không làm cho cuộc sống của người dân tốt hơn, thì chưa thể coi là đổi mới đúng nghĩa.

Từ cách tiếp cận đó, Hà Nội xác định đô thị thông minh cần được tổ chức xoay quanh các trục lớn mang tính định hướng, bảo đảm sự cân bằng giữa phát triển, quản trị và các giá trị xã hội. Trong đó, trục con người - hạnh phúc - chất lượng sống được đặt ở vị trí trung tâm, mọi giải pháp, mô hình và công nghệ đều hướng tới nâng cao trải nghiệm sống, mức độ an toàn, tiện ích và cảm nhận hạnh phúc của người dân Thủ đô.

Song song với đó là trục quản trị đô thị hiện đại, tập trung vào đổi mới phương thức điều hành, tăng cường khả năng phối hợp, ra quyết định kịp thời, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước trong bối cảnh đô thị ngày càng phức tạp. Trục đổi mới sáng tạo và công nghệ được xác định là công cụ quan trọng để hỗ trợ quản trị đô thị, phát triển kinh tế đô thị và cung cấp dịch vụ công hiệu quả hơn. Trục phát triển xanh - bền vững - bản sắc bảo đảm quá trình hiện đại hóa đô thị gắn với bảo vệ môi trường, sử dụng hiệu quả tài nguyên và gìn giữ các giá trị văn hóa, lịch sử đặc trưng của Thủ đô Hà Nội.

AI First và bài toán vận hành đô thị thông minh

Một trong những điểm nhấn quan trọng trong phát biểu của Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trương Việt Dũng là vai trò của dữ liệu và trí tuệ nhân tạo trong nâng cao năng lực quản trị đô thị. Theo đó, Thành phố xác định dữ liệu là tài nguyên chiến lược, cần được chuẩn hóa, chia sẻ và khai thác liên thông giữa các hệ thống, từng bước chuyển từ quản trị phản ứng sang quản trị chủ động, kiểm soát rủi ro và điều chỉnh chính sách kịp thời.

Quang cảnh hội nghị.

Hà Nội lựa chọn cách làm có trọng tâm, không dàn trải, triển khai đô thị thông minh thông qua các mô hình thí điểm gắn với những không gian phát triển cụ thể, trên cơ sở cơ chế thử nghiệm có kiểm soát. Thành phố vừa triển khai, vừa đánh giá, vừa điều chỉnh, từng bước hoàn thiện phương thức tổ chức và vận hành trước khi nhân rộng, nhằm tránh đầu tư hình thức và bảo đảm tính bền vững.

Trong bối cảnh đó, Hội nghị “Thành phố thông minh Việt Nam - châu Á 2025” được đánh giá là không gian mở để các cơ quan quản lý, nhà khoa học, chuyên gia và cộng đồng doanh nghiệp cùng chia sẻ kinh nghiệm, thảo luận các mô hình, bài học thực tiễn và tham chiếu với kinh nghiệm quốc tế trong xây dựng, phát triển đô thị thông minh phù hợp với điều kiện của Việt Nam.

Phát biểu tại hội nghị, ông Nguyễn Văn Khoa, Chủ tịch VINASA cho biết, năm 2025 được xem là thời điểm bản lề về mặt thể chế đối với phát triển đô thị thông minh tại Việt Nam. Sự ra đời của Nghị định 269/2025/NĐ-CP cùng việc triển khai mô hình “chính quyền đô thị” đã mở ra hành lang pháp lý thông thoáng hơn cho đầu tư, thuê dịch vụ công nghệ thông tin và chia sẻ dữ liệu.

Ông Nguyễn Văn Khoa, Chủ tịch Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ Công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA) phát biểu khai mạc hội nghị.

Theo Chủ tịch VINASA, hành trình phát triển đô thị thông minh tại Việt Nam đã đi qua giai đoạn “khai phá”, với trọng tâm là xây dựng hạ tầng và số hóa dữ liệu cơ bản. Bối cảnh mới đặt ra yêu cầu chuyển dịch từ “xây dựng” sang “vận hành”, và từ “có dữ liệu” sang “khai thác hiệu quả dữ liệu” cùng với AI, coi AI như một công cụ quan trọng hỗ trợ vận hành và quản trị đô thị.

Tại các phiên chuyên đề của hội nghị, các tham luận tập trung làm rõ mô hình quản trị đô thị thông minh giai đoạn 2025 - 2030, hệ thống tiêu chuẩn - quy chuẩn, phát triển hạ tầng số, dữ liệu và đổi mới sáng tạo. Kinh nghiệm thực tiễn từ Hà Nội, Đà Nẵng cùng góc nhìn khu vực ASEAN đã góp phần làm phong phú thêm bức tranh tổng thể về đô thị thông minh thích ứng và thịnh vượng.

Đặc biệt, phiên “AI First” đã giới thiệu nhiều giải pháp từ hạ tầng tính toán GPU, Cloud AI, định danh số đến các ứng dụng trí tuệ nhân tạo phục vụ quản lý đô thị theo thời gian thực và thích ứng với biến đổi môi trường. Các giải pháp, dự án được trình bày đều gắn với KPI và số liệu cụ thể, cho thấy khả năng triển khai thực tiễn cao trong điều kiện đô thị Việt Nam.

Hội nghị “Thành phố thông minh Việt Nam - châu Á 2025” một lần nữa khẳng định quyết tâm của Việt Nam trong việc thúc đẩy phát triển đô thị thông minh theo hướng bền vững, hiện đại, lấy dữ liệu và công nghệ làm đòn bẩy phát triển, đồng thời tăng cường kết nối hợp tác giữa Nhà nước - doanh nghiệp - chuyên gia trong kỷ nguyên số. Với cách tiếp cận lấy con người làm trung tâm, dữ liệu và AI làm nền tảng, Hà Nội đang từng bước định hình mô hình quản trị đô thị thông minh phù hợp với điều kiện thực tiễn, hướng tới xây dựng Thủ đô xanh, thông minh, đáng sống và giàu bản sắc.

Khiếu Hương