Dự luật cắt giảm thuế của Tổng thống Donald Trump tiếp tục gây tranh cãi

Người dân mua sắm tại Los Angeles, California, Mỹ. Ảnh tư liệu: THX/TTXVN

Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO), một cơ quan phi đảng phái, ước tính dự luật cắt giảm thuế – nhằm gia hạn các khoản cắt giảm thuế từ năm 2017 và tăng chi tiêu cho quân đội cũng như an ninh biên giới – sẽ làm tăng khoản nợ công của Mỹ thêm khoảng 2.400 tỷ USD, nâng tổng nợ của nước này lên 36.200 tỷ USD.

Một tổ chức độc lập khác là Ủy ban Vì một ngân sách liên bang có trách nhiệm cho biết, chi phí của dự luật trên có thể lên tới 3.000 tỷ USD trong một thập kỷ nếu tính cả lãi vay, hoặc 5.000 tỷ USD nếu các khoản cắt giảm thuế tạm thời được duy trì vĩnh viễn.

Ông Elon Musk – người giàu nhất thế giới và từng dẫn đầu nỗ lực cắt giảm chi tiêu của Bộ Hiệu quả Chính phủ Mỹ trong vài tháng qua – đã tăng cường chỉ trích dự luật, đồng quan điểm với nhóm thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa khi bày tỏ lo ngại về thâm hụt ngân sách. Họ cho rằng phiên bản dự luật đã được Hạ viện thông qua hồi tháng trước vẫn chưa cắt giảm đủ chi tiêu.

Theo ông Musk, cần soạn lại dự luật chi tiêu mới mà không khiến thâm hụt ngân sách tăng vọt. Lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Quốc hội Mỹ đã bác bỏ lời chỉ trích của Musk. Một quan chức Nhà Trắng hôm 4/6 gọi động thái của Giám đốc điều hành (CEO) Tesla là “gây phẫn nộ”. Một quan chức khác, giấu tên, cho biết ý kiến của ông Musk chỉ là “một bất đồng” trong mối quan hệ nhìn chung vẫn hòa hợp, và khẳng định ông Trump vẫn quyết tâm thúc đẩy thông qua dự luật bất chấp sự phản đối đó.

Sau cuộc gặp với ông Trump tại Nhà Trắng, Lãnh đạo phe đa số Thượng viện Mỹ John Thune cho biết, Quốc hội sẽ hoàn tất việc thông qua dự luật.

Ông Musk từng cam kết sẽ cắt giảm 2.000 tỷ USD chi tiêu ngân sách liên bang khi gia nhập đội ngũ của Tổng thống Trump, nhưng đã rút lui hồi tuần trước sau khi chỉ đạt được một phần rất nhỏ mục tiêu đó.

Theo CBO, dự luật đã được Hạ viện thông qua dự kiến làm giảm nguồn thu của Chính phủ liên bang khoảng 3.670 tỷ USD trong vòng 10 năm, trong khi chi tiêu chỉ giảm khoảng 1.250 tỷ USD. Dự luật cũng sẽ nâng trần nợ công của Mỹ – một bước cần thiết để tránh nguy cơ vỡ nợ trong mùa Hè này.

Dự luật dài 1.100 trang sẽ gia hạn các khoản cắt giảm thuế cho doanh nghiệp và cá nhân từng được thông qua năm 2017, đồng thời xóa bỏ nhiều ưu đãi năng lượng xanh của cựu Tổng thống Joe Biden. Nó cũng thắt chặt điều kiện nhận trợ cấp y tế và thực phẩm cho người nghèo. Ngoài ra, dự luật cấp vốn cho chiến dịch siết chặt nhập cư của ông Trump, bao gồm việc tuyển thêm hàng chục nghìn nhân viên biên phòng và tăng năng lực trục xuất tới 1 triệu người mỗi năm.

Với tỷ lệ kiểm soát mong manh 53–47 tại Thượng viện, chỉ cần 4 phiếu “không” từ đảng Cộng hòa cũng đủ để chặn dự luật nếu phe Dân chủ đoàn kết phản đối. Văn kiện này đang đối mặt với sự phản đối từ cả những người lo ngại thâm hụt ngân sách và một số thượng nghị sỹ từ các bang đang lo ngại về việc cắt giảm chương trình bảo hiểm y tế Medicaid cho người thu nhập thấp.

Phe Dân chủ chỉ trích dự luật là thiên vị giới giàu có trong khi cắt giảm quyền lợi của người lao động. Dự luật hiện đang chờ được Thượng viện Mỹ xem xét. Cho đến nay, Quốc hội Mỹ do đảng Cộng hòa kiểm soát vẫn chưa bác bỏ bất kỳ đề xuất lập pháp nào của ông Trump.

Minh Trang (TTXVN)