Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV thể hiện rõ tầm nhìn chiến lược, tinh thần đổi mới và khát vọng bứt phá trong tư duy phát triển

Chủ động bắt nhịp với xu thế toàn cầu

Các ĐBQH tại Tổ 11 khẳng định, dự thảo Văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng thực sự là một công trình khoa học đồ sộ, tổng kết thực tiễn, kết tinh lý luận ở tầm cao trí tuệ, và dự báo tương lai, thể hiện niềm tin, khát vọng của cả dân tộc vươn mình bước vào kỷ nguyên mới phát triển phồn vinh, thịnh vượng.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tham gia phiên thảo luận tại Tổ 11. Ảnh: Lâm Hiển

Theo các đại biểu, dự thảo Văn kiện thể hiện sự đột phá, sáng tạo trong phương pháp luận khoa học qua việc tích hợp 3 báo cáo là Báo cáo chính trị, Báo cáo kinh tế - xã hội, Báo cáo xây dựng Đảng và thi hành Điều lệ Đảng gộp thành Báo cáo chính trị trở nên gọn gàng, súc tích, mà vẫn đồng bộ toàn diện. Dự thảo Văn kiện có ý nghĩa như một bản cương lĩnh đề ra hệ quan điểm chỉ đạo, mục tiêu phát triển đất nước, các định hướng, nhiệm vụ trọng tâm và các giải pháp đột phá để phát triển nhanh, bền vững đất nước với nhiều điểm mới, quan trọng.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu. Ảnh: Lâm Hiển

ĐBQH Lê Thị Thanh Lam (Cần Thơ) nhấn mạnh, dự thảo Văn kiện trình Đại hội lần thứ XIV đã thể hiện rõ tầm nhìn chiến lược, tinh thần đổi mới và khát vọng bứt phá trong tư duy phát triển. Những định hướng lớn như: hoàn thiện thể chế, thúc đẩy chuyển đổi số, phát triển kinh tế xanh, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và mở rộng hội nhập quốc tế sâu rộng cho thấy sự chủ động bắt nhịp với xu thế toàn cầu trong bối cảnh thế giới đang chuyển mình mạnh mẽ bởi công nghệ, biến đổi khí hậu và cạnh tranh địa kinh tế.

Dự thảo Báo cáo chính trị khẳng định xác lập mô hình tăng trưởng mới, lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia làm động lực chính và phát triển kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất. "Đây không chỉ là sự kế thừa những thành tựu trong 5 năm giai đoạn 2021-2025 mà còn là bước chuyển mình quan trọng về chất và hướng tới mô hình phát triển độc lập, tự chủ và bền vững trong hội nhập kinh tế sâu rộng", đại biểu Lê Thị Thanh Lam nêu rõ.

Để các định hướng trên thực sự trở thành kim chỉ nam cho hành động, đại biểu Lê Thị Thanh Lam đề nghị cần tiếp tục phân tích kỹ lưỡng cả cơ hội, thách thức và khả năng hiện thực hóa. Các chiến lược phát triển cần được nuôi dưỡng bằng hệ thống chính sách đồng bộ từ ưu đãi thuế, quỹ hỗ trợ nghiên cứu, đơn đặt hàng của nhà nước đến việc hình thành hệ sinh sinh thái khởi nghiệp sáng tạo...

ĐBQH Lê Thị Thanh Lam (Cần Thơ) phát biểu. Ảnh: Lâm Hiển

Đề nghị xem xét một số nội dung bổ sung dự thảo Văn kiện, đại biểu Lê Thị Thanh Lam cho rằng, cần ưu tiên tập trung nguồn lực cho hạ tầng khoa học công nghệ và chuyển đổi số, tránh phân tán; đồng thời xem xét nâng tỷ lệ đầu tư cho nghiên cứu phát triển tương xứng với mục tiêu phát triển đã đề ra, đảm bảo tạo động lực thực chất đối với đổi mới sáng tạo.

Cùng với đó, đại biểu đề nghị phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, nền tảng của phát triển bền vững. Tập trung cho đầu tư giáo dục STEM, hoàn thiện cơ chế tuyển chọn, đánh giá cán bộ theo năng lực và liêm chính, khuyến khích tinh thần dám nghĩ, dám làm, gắn với trách nhiệm và minh bạch.

Bên cạnh đó, đại biểu cũng đề nghị bổ sung cơ chế chính sách đặc thù cho vùng đồng bằng sông Cửu Long trong đào tạo và thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao. Xây dựng chính sách ưu đãi đủ sức cạnh tranh nhằm thu hút các nhà đầu tư chiến lược trong và ngoài nước tham gia phát triển trung tâm khoa học công nghệ và chuyển đổi số của vùng.

Toàn cảnh thảo luận tại Tổ 11. Ảnh: Lâm Hiển

Đặc biệt là thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 13-NQ/TW ngày 2/4/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Tiếp tục phát huy vị thế của vùng, bảo đảm an ninh lương thực quốc gia, kim ngạch xuất khẩu, đánh giá tính khả thi các công trình, dự án trọng điểm theo danh mục bảo đảm sát với thực tiễn trong thời gian tới.

Xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông liên vùng cho các vùng kinh tế trọng điểm

Cũng quan tâm đến những khó khăn, thách thức của vùng đồng bằng sông Cửu Long, ĐBQH Đào Chí Nghĩa (Cần Thơ) cho rằng, mặc dù Trung ương đã có chủ trương, nhưng việc giải quyết các khó khăn, thách thức của vùng vẫn chưa được tổ chức thực hiện tốt.

Do đó, đại biểu Đào Chí Nghĩa đề nghị Trung ương nghiên cứu bổ sung vào dự thảo Văn kiện một số cái nội dung cụ thể.

Thứ nhất, bổ sung xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông liên vùng cho các địa bàn, các vùng kinh tế trọng điểm của đất nước. Trong đó, Trung ương đặc biệt quan tâm vùng đồng bằng sông Cửu Long bởi hiện nay biến đổi khí hậu đang từng ngày, từng giờ diễn ra đòi hỏi phải có một chiến lược cấp quốc gia và rất mạnh mẽ trong giai đoạn tới thì mới bảo đảm giải quyết được những thách thức của đồng bằng sông Cửu Long. Đại biểu đề nghị bổ sung nội dung hoàn thành mạng lưới đường bộ cao tốc trục dọc, trục ngang trên toàn vùng của đồng bằng sông Cửu Long trong giai đoạn 2026 - 2030 trong mục về phát triển hạ tầng.

ĐBQH Đào Chí Nghĩa (Cần Thơ) phát biểu. Ảnh: Lâm Hiển

Thứ hai, về thúc đẩy liên kết và phát triển vùng. Trong danh mục các nhiệm vụ đề án, công trình trọng điểm ưu tiên giai đoạn 2026 - 2030, đại biểu Đào Chí Nghĩa đề nghị nghiên cứu điều chỉnh, bổ sung cảng biển Trần Đề ở Cần Thơ và tuyến đường sắt tốc độ cao Hà Nội - Thành phố Hồ Chí Minh, Thành phố Hồ Chí Minh - Cần Thơ - Cà Mau. Đại biểu cho rằng, đây là những điểm nghẽn rất lớn mà đồng bằng sông Cửu Long đang vướng.

Thứ ba là, đề nghị bổ sung dự thảo Văn kiện nội dung chính sách đặc thù đối với vùng đồng bằng sông Cửu Long về đào tạo thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là các lĩnh vực liên quan đến nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp chất lượng cao.

Báo cáo chính trị Đại hội XIV đã nhấn mạnh yêu cầu đổi mới, hoàn thiện thể chế phát triển vùng, tăng cường liên kết vùng, phân cấp, phân quyền hợp lý. Đại biểu đề nghị tiếp tục thể chế điều phối vùng, thành lập hội đồng điều phối phát triển của vùng đồng bằng sông Cửu Long. Hội đồng này có quyền phân bổ vốn, điều phối quy hoạch hạ tầng tương tự như ban điều phối của vùng kinh tế trọng điểm.

Khẳng định đại đoàn kết là động lực, đạo lý dân tộc là nền tảng tinh thần

Từ góc độ thực tiễn hoạt động tôn giáo, Thượng tọa Thích Đức Thiện, ĐBQH tỉnh Điện Biên nhấn mạnh, dự thảo Văn kiện Đại hội XIV đã phát triển sâu hơn các quan điểm về đoàn kết dân tộc trước đó bằng việc khẳng định đoàn kết toàn dân là nhân tố chủ lực tại Báo cáo chính trị. Điều này được thể hiện rất rõ trong chủ đề của Đại hội trở nên mạnh mẽ hơn khi đề cập đến “kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” và đổi mới tư duy bao gồm tinh thần đoàn kết như nền tảng để tiến lên.

Thượng tọa Thích Đức Thiện, ĐBQH tỉnh Điện Biên phát biểu. Ảnh: Lâm Hiển

Cùng với đó, Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV không chỉ đặt mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội, mà còn khẳng định đại đoàn kết là động lực, đạo lý dân tộc là nền tảng tinh thần. Hai yếu tố này hòa quyện, tạo nên một tầm nhìn phát triển đất nước vừa hiện đại, vừa nhân văn, giữ vững truyền thống lấy dân làm gốc; đề cao lấy hạnh phúc, sự hài lòng của Nhân dân làm thước đo hiệu quả hoạt động của bộ máy Nhà nước; gắn đoàn kết dân tộc với hội nhập quốc tế, khẳng định sức mạnh dân tộc đi đôi với sức mạnh thời đại.

Từ kinh nghiệm hoạt động thực tiễn của Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Thượng tọa Thích Đức Thiện cho rằng, đối với tôn giáo cần nhấn mạnh và chú trọng tới những giá trị nhân văn tốt đẹp, những triết lý được bản địa hóa, những giá trị cốt lõi của đạo lý dân tộc, thuần phong mỹ tục trong văn hóa tôn giáo phải được phát huy như là nguồn lực góp phần phát triển đất nước.

Thượng tọa Thích Đức Thiện đề nghị hoàn thiện thêm nội dung: “phát huy sự chủ động, sáng tạo, nguồn lực của các tổ chức tôn giáo cho sự nghiệp phát triển đất nước” vào mục VII Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV, tại trang 40 nội dung này sẽ là: “Bảo đảm, tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo và không tín ngưỡng, tôn giáo của người dân; vận động, đoàn kết, tập hợp các tổ chức tôn giáo, tín đồ, chức sắc, chức việc, nhà tu hành sống “tốt đời, đẹp đạo”, đồng hành cùng dân tộc, tích cực tham gia các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước; phát huy sự chủ động, sáng tạo, nguồn lực của các tổ chức tôn giáo cho sự nghiệp phát triển đất nước”.

Quỳnh Chi