Du xuân qua các cửa khẩu biên giới

Toàn cảnh khu cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, tỉnh Lạng Sơn. Ảnh: Thủy Lê

Cửa khẩu thông minh, cửa khẩu kiểu mẫu

Tuy chỉ còn vài ngày nữa là bước sang năm mới Ất Tỵ 2025, nhưng không khí làm việc của cán bộ, chiến sĩ các lực lượng chức năng tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, tỉnh Lạng Sơn vẫn rất khẩn trương, nhộn nhịp như những ngày bình thường. Hàng đoàn dài xe vận tải cỡ lớn tấp nập nối đuôi nhau kéo lên cửa khẩu để làm thủ tục thông quan.

Tài xế Nguyễn Văn Nam, 47 tuổi, quê Tiền Giang đang xếp hàng chờ đến lượt làm thủ tục xuất cảnh, vui mừng chia sẻ: "Là một tài xế thường xuyên chở các mặt hàng nông sản xuất khẩu từ miền Nam sang Trung Quốc, nên tôi thấy được sự đổi thay từng ngày ở đây. Cách đây hơn 1 năm, muốn xuất 1 container hoa quả sang Trung Quốc, chúng tôi phải “ăn bờ, ngủ bụi” ở khu vực cửa khẩu từ 3-5 ngày để chờ đợi làm thủ tục, tốn khá nhiều thời gian, công sức và tiền bạc, thậm chí, có những đợt, do chờ đợi làm thủ tục thông quan quá lâu khiến hàng hóa bị hư hỏng. Bây giờ, cơ quan chức năng ở cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị đã áp dụng thủ tục khai báo điện tử nên nhanh hơn trước nhiều, khoảng từ 2-3 ngày là có thể đưa hàng sang Trung Quốc. Đặc biệt, kể từ khi vận hành cửa khẩu thông minh, chúng tôi được cán bộ làm việc tại cửa khẩu thực hiện thủ tục kiểm tra chuyên ngành với hàng hóa xuất, nhập khẩu rất nhanh chóng, thuận lợi, làm giảm thời gian thông quan từ 2-3 ngày xuống 1 ngày, tiết kiệm được thời gian, tiền của cho các doanh nghiệp và cho tài xế đường dài như chúng tôi".

Với quyết tâm xây dựng Lạng Sơn sớm trở thành một trong những trung tâm, đầu mối hoạt động xuất, nhập khẩu, thương mại, dịch vụ, du lịch và khu kinh tế cửa khẩu trọng điểm của vùng Đông Bắc, cửa ngõ quan trọng thông thương hàng hóa giữa các nước ASEAN với thị trường Trung Quốc và các nước khác, ngày 17/8/2024, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long đã ký Quyết định số 865/QĐ-TTg phê duyệt Đề án thí điểm xây dựng mô hình cửa khẩu thông minh. Các mặt hàng lựa chọn thực hiện thí điểm thông quan theo mô hình cửa khẩu thông minh bao gồm: hoa quả, linh kiện điện tử xuất khẩu của Việt Nam, các nước ASEAN và mặt hàng linh kiện điện tử nhập khẩu từ Trung Quốc.

Mục tiêu chính là áp dụng các ứng dụng khoa học, công nghệ hiện đại vào quá trình giao, nhận hàng hóa xuất nhập khẩu để nâng cao năng lực, hiệu suất thông quan tại các cửa khẩu đường bộ, đáp ứng nhu cầu giao thương ngày càng tăng. Đồng thời, giải quyết tình trạng ùn ứ hàng hóa tại khu vực cửa khẩu, giảm chi phí vận chuyển, thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, thu hút các doanh nghiệp xuất nhập khẩu; chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng kém chất lượng, góp phần ổn định và nâng cao đời sống cho nhân dân hai bên biên giới; giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, chủ quyền biên giới quốc gia.

Nói về quyết tâm xây dựng cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị trở thành cửa khẩu thông minh, cửa khẩu kiểu mẫu trong tương lai, Đại tá Ninh Văn Hợp, Chỉ huy trưởng BĐBP Lạng Sơn cho biết: “Trong thời gian tới, chúng tôi tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ban, ngành và nước bạn Trung Quốc đẩy nhanh việc triển khai mô hình cửa khẩu thông minh nhằm đảm bảo vận hành an toàn, thông minh, thuận tiện; thực hiện thủ tục kiểm tra chuyên ngành với hàng hóa xuất nhập khẩu nhanh chóng, thuận lợi, qua đó, nhằm thúc đẩy giao thương, nâng cao hiệu lực thực thi pháp luật tại khu vực biên giới, cửa khẩu, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác, phát triển, góp phần củng cố tình hữu nghị Việt Nam - Trung Quốc "vừa là đồng chí, vừa là anh em" để mỗi bên phát huy tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của mình, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân vùng biên giới”.

Mô hình hợp tác mới, chưa từng có tiền lệ

Chia tay với các cán bộ, chiến sĩ đang làm nhiệm vụ tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, chúng tôi men theo quốc lộ 4A để lên với non nước Cao Bằng. Qua đèo Bông Lau, gió xuân phả vào mặt mát rượi, những bụi hoa dã quỳ nở vàng óng, e ấp bên những cánh hoa đào, hoa mận đang đua nhau khoe sắc. Bên những ngôi nhà của bà con các dân tộc Tày, Nùng dọc hai bên đường, mọi người đang tất bật chuẩn bị đón chào năm mới.

Công ty du lịch thác Bản Giốc chào đón các du khách Trung Quốc sang tham quan bên phía Việt Nam. Ảnh: Thủy Lê

Lên đến Cao Bằng, chúng tôi ghé thăm thác Bản Giốc, thuộc xã Đàm Thủy, huyện Trùng Khánh. Đây là thắng cảnh du lịch nổi tiếng của Cao Bằng, cũng là thác nước tự nhiên lớn nhất khu vực Đông Nam Á và là thác nước lớn thứ 4 trên thế giới trong số các thác nước đẹp nằm trên biên giới giữa các quốc gia. Trên đường đến thác Bản Giốc, chúng tôi thấy có rất nhiều đoàn khách du lịch người Trung Quốc đang say sưa lắng nghe hướng dẫn viên người Việt Nam giới thiệu về các cảnh quan đẹp như tiên cảnh được thiên nhiên ban tặng cho vùng biên viễn này. Hầu hết các đoàn khách quốc tế này được nhập cảnh vào Việt Nam tại lối mở biên giới Bản Giốc (Việt Nam) - Đức Thiên (Trung Quốc).

Kể từ tháng 12/2023, Việt Nam - Trung Quốc thống nhất thí điểm vận hành Khu cảnh quan thác Bản Giốc - Đức Thiên. Du khách Việt - Trung có thể tham quan Khu cảnh quan thác Bản Giốc - Đức Thiên mà không cần xin visa, chỉ cần hộ chiếu, giấy thông hành. Du khách làm thủ tục trong buổi sáng để được qua lại biên giới trong ngày thay vì phải chờ 1-3 ngày như trước đây. Tại phía Việt Nam, du khách sẽ tham quan từ khu vực chân thác Bản Giốc, đi qua khách sạn Sài Gòn và chùa Phật Tích Trúc Lâm trước khi quay lại lối kiểm tra để trở về Trung Quốc. Ở phía Trung Quốc, du khách sẽ ghé thăm thác Đức Thiên, phố mua sắm, điểm ngắm thác trên cao và các sân ngắm cảnh, trước khi quay về Việt Nam. Đây là mô hình hợp tác mới, chưa từng có tiền lệ, là khu cảnh quan du lịch qua biên giới đầu tiên của Việt Nam và Trung Quốc thể hiện sự thiện chí và quyết tâm của cả hai nước về xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và cùng phát triển.

Là đơn vị trực tiếp thực hiện việc đưa đón khách du lịch tại Khu cảnh quan thác Bản Giốc - Đức Thiên, ông Nguyễn Trường Thịnh, Giám đốc Công ty cổ phần du lịch Cao Bằng cho biết, sau 1 năm vận hành thí điểm, công tác kiểm tra, kiểm soát xuất, nhập cảnh tại lối mở biên giới Bản Giốc (Việt Nam) - Đức Thiên (Trung Quốc) được các lực lượng Biên phòng, Hải quan, Kiểm dịch thực hiện đúng theo quy định, tạo điều kiện thuận lợi cho du khách hai bên qua lại khu cảnh quan; hoạt động đưa đón khách du lịch qua lại khu cảnh quan được hai đơn vị lữ hành hai bên phối hợp khá nhịp nhàng, tuân thủ quy định của pháp luật; cơ sở hạ tầng trong khu cảnh quan được quan tâm đầu tư, xây dựng. Ngoài ra, các cơ quan chuyên môn của tỉnh phối hợp với địa phương xây dựng thêm các sản phẩm du lịch độc đáo mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc, quảng bá sản phẩm nông sản đặc trưng, sản phẩm OCOP.

Ngày 15/10/2024, Khu cảnh quan thác Bản Giốc - Đức Thiên đã chính thức đi vào hoạt động. Trong tương lai không xa, Khu cảnh quan thác Bản Giốc - Đức Thiên sẽ là một trong những nơi thu hút hàng ngàn du khách mỗi ngày, mở ra nhiều cơ hội mới trong hợp tác phát triển kinh tế, giao lưu hữu nghị khu vực biên giới, nhất là phát triển du lịch, tăng cường giao lưu nhân dân của hai tỉnh, đặc biệt là xây dựng mô hình kiểu mẫu du lịch qua biên giới và du lịch xanh.

Thủy Lê