Đưa công nghệ số đến với người dân vùng cao

Từ hướng dẫn sử dụng ứng dụng số, thanh toán điện tử đến truy cập dịch vụ công trực tuyến…, họ trở thành “hạt nhân chuyển đổi số”, góp phần thu hẹp khoảng cách số, mở ra cơ hội phát triển mới cho vùng cao.

Đưa công nghệ số đến từng nhà

Ngay từ sáng sớm, tranh thủ lúc bà con làng Kà Bông (xã Canh Liên) chưa lên rẫy, các ĐVTN đã chia thành từng nhóm nhỏ từ 3-5 người, mang theo điện thoại, máy tính xách tay đến từng hộ dân hướng dẫn bà con làm quen với công nghệ số.

Hoạt động này được duy trì đều đặn vào tuần thứ hai hằng tháng, trong không khí rộn ràng, thân tình. Nhờ sự hỗ trợ này, nhiều người dân đã biết cài đặt VNeID, tạo mã QR thanh toán, tra cứu thông tin, lập hồ sơ và giải quyết thủ tục hành chính trực tuyến.

Tổ công nghệ số thanh niên xã Canh Liên hướng dẫn người dân làng Kà Bông cài đặt và sử dụng ứng dụng VNeID trên điện thoại. Ảnh: D.Đ

Ông Đinh Văn Thinh (42 tuổi, người Bana, làng Kà Bông) vui vẻ nói: “Mình vẫn nghĩ mấy thứ này khó lắm, chỉ có con cháu học nhiều mới biết, giờ được mấy cháu chỉ tận tay, mình đã biết tra tin thời tiết, coi giá nông sản, xem thông báo của tỉnh, rồi làm giấy tờ mà không phải đi xa nữa. Tiện lắm, vui lắm!”.

Theo Bí thư Đoàn xã Canh Liên Đinh Văn Tam, thời gian đầu nhiều người dân tuy đã cài VNeID nhưng chưa biết cách sử dụng. Từ thực tế đó, Đoàn xã phân công các chi đoàn phụ trách từng địa bàn, tăng cường hướng dẫn, hỗ trợ người dân ứng dụng công nghệ trong đời sống.

“Ngoài việc hỗ trợ bà con sử dụng tiện ích số, ĐVTN còn túc trực tại Trung tâm Phục vụ hành chính công xã để giúp người dân thao tác nộp hồ sơ, tra cứu kết quả trực tuyến. Nhờ cách làm kiên trì, gần gũi, chuyển đổi số đang dần trở thành thói quen, mang lại nhiều thay đổi tích cực trong sinh hoạt, sản xuất ở vùng cao Canh Liên”-anh Tam nói.

Tại xã Đức Cơ, địa bàn giáp biên giới Campuchia, các chi đoàn thanh niên cũng đẩy mạnh tuyên truyền giúp người dân nhận diện rủi ro trên mạng như bạo lực, lừa đảo, mua bán người.

Cùng với đó, ĐVTN còn hỗ trợ cài đặt ứng dụng, hướng dẫn bà con tiếp cận dịch vụ công trực tuyến. Nhờ cách làm thiết thực, nhiều thanh thiếu niên địa phương đã biết lựa chọn kênh thông tin chính thống khi tìm việc, tránh xa những lời dụ dỗ “việc nhẹ, lương cao”.

Anh Kpuih Thuận-Phó Bí thư Đoàn xã Đức Cơ-cho biết: “Thông qua các buổi tuyên truyền, nhận thức của người dân, nhất là thanh thiếu niên, đã thay đổi rõ rệt. Các bạn trẻ cẩn trọng hơn khi tiếp cận thông tin trên mạng, biết cách sử dụng dịch vụ công, nắm bắt chính sách hỗ trợ của Nhà nước. Nhờ đó, chuyển đổi số ở địa phương đạt hiệu quả thiết thực, tạo niềm tin và sự lan tỏa trong cộng đồng”.

Tại xã Ia Pnôn, phong trào “Bình dân học vụ số” được triển khai sôi nổi. Các Tổ công nghệ số thanh niên phối hợp với ban quản lý làng tổ chức tuyên truyền tại khu dân cư, đặc biệt chú trọng nhóm người cao tuổi và đồng bào dân tộc thiểu số.

Nội dung hướng dẫn tập trung vào những việc thiết thực như bảo mật thông tin cá nhân, tra cứu chính sách an sinh, hỗ trợ sản xuất nông nghiệp… Qua đó giúp bà con dần hình thành thói quen ứng dụng công nghệ trong đời sống hàng ngày.

Nỗ lực khắc phục khó khăn

Theo Tỉnh đoàn, toàn tỉnh hiện có 140 Tổ công nghệ số thanh niên với hơn 2.246 thành viên (mỗi tổ có 16 người) và 58 đội hình lưu động gồm 748 ĐVTN hoạt động thường xuyên.

Các lực lượng này không chỉ hỗ trợ chính quyền địa phương vận hành dịch vụ công trực tuyến mà còn trực tiếp đến từng thôn, làng hướng dẫn người dân cài đặt, sử dụng VNeID, chữ ký số cá nhân, ứng dụng thanh toán điện tử…

Nhờ đó, đã có hơn 292 nghìn công dân đăng ký chữ ký số, 341 nghìn tài khoản thanh toán điện tử được mở mới và 228 nghìn hộ gia đình được hỗ trợ kích hoạt tài khoản định danh điện tử.

Tổ công nghệ số thanh niên xã Ia Pnôn hướng dẫn tiểu thương tạo mã QR thanh toán. Ảnh: Đoàn xã Ia Pnôn

Mặc dù công tác tuyên truyền, hướng dẫn người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến được triển khai tích cực, song vẫn còn nhiều khó khăn. Một bộ phận người dân, nhất là người cao tuổi, người đồng bào dân tộc thiểu số và cư dân vùng nông thôn, miền núi còn hạn chế kỹ năng số, ngại thay đổi thói quen. Một số trường hợp chưa hợp tác khi được ĐVTN hướng dẫn, khiến phong trào chưa thật đồng đều.

Anh Nguyễn Thành Trung-Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã, Bí thư Đoàn xã Ia Pnôn-chia sẻ: Trước những hạn chế đó, Đoàn xã đã đổi mới cách tuyên truyền theo hình thức “cầm tay, chỉ việc”, kết hợp song ngữ Kinh-Jrai để bà con dễ hiểu, dễ làm theo. ĐVTN còn phối hợp với cán bộ thôn, già làng, người uy tín để vận động, hướng dẫn.

Nhờ vậy, người dân dần mạnh dạn sử dụng điện thoại thông minh, tiếp cận dịch vụ công trực tuyến, tạo chuyển biến rõ nét trong nhận thức về chuyển đổi số ở cơ sở.

Anh Phạm Hồng Hiệp-Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Bí thư Tỉnh đoàn-cho biết: Thời gian tới, Tỉnh đoàn sẽ tiếp tục đẩy mạnh hoạt động chuyển đổi số trong ĐVTN, xem đây là nhiệm vụ trọng tâm gắn với phong trào Thanh niên tình nguyện.

Đồng thời, chỉ đạo các cấp bộ Đoàn cần tập trung bồi dưỡng kỹ năng số cho cán bộ, đoàn viên; phối hợp với chính quyền, ngành chức năng trong hỗ trợ người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến; đẩy mạnh tuyên truyền đến vùng sâu, vùng xa, biên giới, giúp người dân từng bước hình thành thói quen ứng dụng công nghệ trong sản xuất và đời sống hàng ngày.

DUY ĐĂNG