Đưa sử làng lên không gian số
Sinh ra, lớn lên từ làng, hầu hết cán bộ đoàn, đoàn viên, thanh niên (ĐVTN) trên địa bàn tỉnh đều tự hào về nét đẹp lịch sử, truyền thống quê hương mình. Muốn in sâu tên đất, tên làng trong tâm trí mọi người, họ đã chung tay số hóa nhiều địa danh lịch sử. Đây là sự tiếp nối ý nghĩa của phong trào tuổi trẻ Quảng Trị số hóa 'địa chỉ đỏ'.
Kết tinh tình yêu quê hương
Ghé thăm đình làng Nhân Trạch, dẫu không có hướng dẫn viên, khách phương xa vẫn nắm bắt tương đối đầy đủ thông tin về công trình văn hóa, tín ngưỡng ý nghĩa này chỉ bằng thao tác quét mã. Truy cập đường dẫn, trang sử về đình làng được mở ra, rất khoa học, đẹp mắt. Từ thông tin được giới thiệu, ai cũng mong có dịp tham gia lễ cầu yên hay lễ cầu mùa (cầu ngư) thường tổ chức ngay tại đình làng. “Trước đây, để biết những thông tin này, chúng tôi phải cậy nhờ các bậc cao niên nhưng khó đầy đủ, chuẩn xác. Nay việc khó đã có các bạn trẻ lo”, anh Nguyễn Tấn Tài, một du khách cho biết.
Chia sẻ của khách phương xa khiến Bí thư Đoàn Thanh niên xã Nam Trạch Dương Thị Hương Giang ấm lòng. Chị Giang cho biết, từ lâu, mong muốn giới thiệu, giúp mọi người hiểu nhiều hơn về tên đất, tên làng đã nung nấu trong suy nghĩ của chị và nhiều bạn trẻ khác. Đó là lý do thôi thúc họ xây dựng công trình số hóa giới thiệu đình làng Nhân Trạch.
“Chúng tôi đã thu thập tư liệu, xác minh thông tin, chụp và thiết kế hình ảnh, làm mã QR... Quá trình thực hiện mang lại nhiều cảm xúc. Mọi người như được ngược dòng thời gian, trở về những ngày đầu mở đất, lập làng, xây đình”, chị Giang chia sẻ.
Chỉ một thao tác quét mã, mọi người có thể nắm bắt thông tin về đình làng Nhân Trạch - Ảnh: Q.H
Cũng như tuổi trẻ xã Nam Trạch, ĐVTN xã Vĩnh Định đã tiên phong số hóa, giới thiệu về đình làng Trâm Lý. Lâu nay, ngôi đình mang tên một miền quê này đã in dấu trong tim nhiều thế hệ. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết về lịch sử đình làng và những câu chuyện một thời hoa lửa. Đó là lý do thôi thúc các bạn trẻ xây dựng công trình. Để có kinh phí, các ĐVTN đã phát hành vé, rồi tổ chức buổi xổ số gây quỹ. Cùng với đó, đoàn xã tích cực phối hợp với các cơ quan, đơn vị để biến ý tưởng thành hiện thực.
“Sau khi ra đời, công trình số hóa thanh niên đã thu hút sự quan tâm, chú ý của nhiều người, đặc biệt là con em xa quê. Biết về hiện trạng đình làng, một số người đã hỗ trợ kinh phí để góp phần trùng tu, tôn tạo”, Bí thư Đoàn Thanh niên xã Vĩnh Định Võ Thị Ngọc Diệp cho hay.
Ngoài Vĩnh Định, Nhân Trạch, nhiều tên đất, tên làng, công trình lớn ở các xã, phường trên địa bàn tỉnh đã xuất hiện trên không gian số nhờ sự vào cuộc của ĐVTN. Với sự tiên phong đổi mới sáng tạo, cùng tình yêu quê hương sâu sắc, các bạn trẻ đã số hóa nhiều công trình, giúp khắc sâu hơn hình ảnh về mảnh đất mình sinh ra, lớn lên. Thông tin số hóa còn là nhịp cầu đưa du khách đến với những ngôi làng có bề dày trầm tích văn hóa.
Sự tiếp nối ý nghĩa
Nối dòng trò chuyện, chị Võ Thị Ngọc Diệp cho biết, Vĩnh Định là mảnh đất giàu truyền thống. Vì thế, khi lựa chọn những địa chỉ để số hóa, chị và các bạn trẻ khác thảo luận khá kỹ lưỡng.
Sau khi tiến hành số hóa ở một số di tích nổi tiếng, nhóm thống nhất chọn đình làng Trâm Lý bởi "địa chỉ đỏ" này không chỉ có giá trị lịch sử mà còn là “mảnh hồn quê”, lưu dấu trong ký ức nhiều người. Chị Diệp cho biết: “Sự phát triển công nghệ đôi khi làm con người ta xa cách nhau, xa cách với chính quê hương mình. Vì thế, chúng tôi muốn góp phần nối tình người, tình quê bằng công trình số hóa. Đôi khi, chỉ quét mã QR, đọc dòng tin, trái tim sẽ nhắc nhớ, thôi thúc ta nhiều điều”.
Đoàn viên, thanh niên và các đội viên xã Vĩnh Định chụp ảnh lưu niệm bên công trình số hóa thanh niên thông tin về đình làng Trâm Lý - Ảnh: Q.H
Cùng với suy nghĩ ấy, ĐVTN nhiều xã, phường trên địa bàn đã và đang thổi bùng lên ngọn lửa chuyển đổi số thông qua những công trình số hóa vốn được các thủ lĩnh đoàn "thắp sáng" cách đây khoảng 5 năm. Đó là thời điểm Tỉnh đoàn Quảng Trị (cũ) tổ chức lễ gắn biển công trình thanh niên điểm quét mã QR tuyên truyền, quảng bá du lịch Quảng Trị. Để công trình ra đời, ngoài cán bộ đoàn, có 20 tình nguyện viên là những bạn trẻ người Quảng Trị trên mọi miền đất nước đã tham gia, hỗ trợ. Các bảng quét mã QR được tích hợp thông tin thuyết minh song ngữ liên quan đến 10 di tích lịch sử, văn hóa trong tỉnh. Tại lễ gắn biển, cán bộ Tỉnh đoàn đã chia sẻ mong muốn tuổi trẻ Quảng Trị nỗ lực cho ra đời những công trình tương tự.
Đến nay, số hóa không còn xa lạ mà trở nên thành thạo đối với các bạn trẻ. Từ mô hình điểm của Tỉnh đoàn, các cơ sở đoàn sớm nối bước cho ra đời nhiều công trình số hóa khác. Ngoài các địa điểm du lịch, ĐVTN đã tập trung số hóa thông tin các di tích lịch sử, "địa chỉ đỏ" nổi tiếng. Tiếp đó, những dữ liệu về làng quê được đoàn thanh niên các xã, phường, đơn vị đưa lên không gian số, mang lại kết quả đáng mừng. Không phải cậy nhờ chuyên gia công nghệ, nhà nghiên cứu hay những người hoạt động trong lĩnh vực này, chính các bạn trẻ đã học hỏi cách làm, mày mò sáng tạo để tạo dựng công trình số hóa. Điều đó phần nào cho thấy sự tâm huyết của họ.
Theo Phó Bí thư Tỉnh đoàn, Chủ tịch Hội LHTN Việt Nam tỉnh Nguyễn Quốc Toản, từ những công trình, phần việc sáng tạo, có thể thấy, tuổi trẻ Quảng Trị đang chủ động chuyển mình mạnh mẽ trong kỷ nguyên số, đưa công nghệ vào công tác giáo dục truyền thống, quảng bá văn hóa và phục vụ đời sống cộng đồng.
“Đây không chỉ là hành trình số hóa các di tích lịch sử, "địa chỉ đỏ", công trình văn hóa… mà còn là hoạt động ý nghĩa thực hiện cuộc vận động “Tuổi trẻ tham gia quảng bá văn hóa, lịch sử, du lịch, tiềm năng phát triển tỉnh Quảng Trị”. Với những nỗ lực của mình, các bạn trẻ đã và đang góp phần xây dựng quê hương ngày càng phát triển, giàu đẹp, văn minh trong kỷ nguyên mới”, anh Toản khẳng định.
