Đưa thể chế thành cầu nối lan tỏa đến các nhà khoa học và doanh nghiệp

Đó là nhấn mạnh của Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng tại chương trình “Ngày hội Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5” năm 2025 do Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức chiều 16/5.

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại chương trình “Ngày hội Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5” năm 2025 do Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức chiều 16/5

Theo Phó Thủ tướng, thế giới đang bước vào sự thay đổi sâu sắc với bước tiến công nghệ với AI, IoT, công nghệ xanh... Đây là thách thức và cũng là cơ hội để Việt Nam bắt nhịp với thế giới để phát triển nhanh, bền vững. Việc phát triển khoa học là nền tảng để xây dựng Việt Nam thịnh vượng, bảo vệ môi trường, nâng cao đời sống người dân.

Trong bối cảnh hiện nay, Đảng và Nhà nước luôn nhất quán quan điểm phát triển khoa học công nghệ là động lực phát triển đất nước, đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển có thu nhập cao vào năm 2045.

Phó Thủ tướng cũng nêu định hướng để phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia, cần quan tâm mô hình phát triển công tư, có thực chất để đưa người dân doanh nghiệp trở thành trung tâm. Song song với đó là thúc đẩy hoạt động nghiên cứu cơ bản, làm chủ công nghệ chiến lược, công nghệ lõi.

Nhà nước đóng vai trò dẫn dắt để phát triển các xu hướng của thế giới mà Việt Nam có tiềm năng như AI, bán dẫn, công nghệ sinh học. Và thêm vào đó, cần phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, trao quyền tự chủ cho các nhà khoa học, đội ngũ tri thức, thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ trong mọi lĩnh vực của đời sống, từ kinh tế đến xã hội, nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế trong giai đoạn mới.

Phó Thủ tướng cho rằng, thời gian tới, cần đẩy mạnh ngoại giao khoa học, tranh thủ tri thức và công nghệ của thế giới, tham gia vào mạng lười toàn cầu, đưa khoa học Việt Nam ra thế giới và trở thành cầu nối đưa những công nghệ mới đến Việt Nam; nâng cao tiêu chuẩn đo lường và chất lượng, nâng cao vị thế hàng hóa Việt Nam, đảm bảo chất lượng cuộc sống cho người dân; khơi gợi niềm đam mê khoa học công nghệ, tôn vinh các nhà khoa học, tuyên truyền mạnh mẽ hơn nữa các mô hình thành công cho thế hệ trẻ.

"Tôi tin tưởng rằng chúng ta sẽ thắng lợi những mục tiêu chiến lược về đổi mới khoa học công nghệ, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng và các đại biểu tham quan khu vực triển lãm giới thiệu các sản phẩm và công trình khoa học và công nghệ tiêu biểu

Trước đó, chào mừng ngày hội Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng chia sẻ, đất nước đã hội tụ đủ các điều kiện để các nhà khoa học mơ giấc mơ lớn, cùng giải bài toán của đất nước. Với chủ đề năm nay - “Khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số: Đột phá đưa đất nước bước vào kỷ nguyên giàu mạnh, thịnh vượng” thể hiện quyết tâm và tầm nhìn chiến lược của Đảng, Nhà nước và toàn ngành KH&CN về vai trò cốt lõi của tri thức, công nghệ và đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong hành trình phát triển đất nước.

Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu tại sự kiện

Bộ trưởng Bộ KH&CN nhấn mạnh: “Khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số không chỉ là động lực, mà còn là sứ mệnh quốc gia. Bộ KH&CN sẽ đột phá cải cách từ thể chế đến cơ chế tài chính, từ tư duy quản lý đến cách đánh giá kết quả đầu ra, nhằm thúc đẩy tri thức trở thành động lực tăng trưởng thực sự”. Đồng thời, theo Bộ trưởng, Khoa học công nghệ, Sở hữu trí tuệ, Đổi mới sáng tạo, Tiêu chuẩn, đo lường và chất lượng, Chuyển đổi số là 5 ngón tay trên một bàn tay. 5 ngón tay này là một chỉnh thể toàn diện cho KH&CN phát triển.

Tại sự kiện, Bộ KH&CN đã chính thức công bố Chương trình hành động và sứ mệnh mới của Quỹ Phát triển KH&CN quốc gia (NAFOSTED) - một thiết chế tài trợ khoa học được tái cấu trúc nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, giảm thủ tục hành chính và tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho các tổ chức, cá nhân thực hiện nhiệm vụ KH&CN.

Đặc biệt, 10 nhóm tiêu biểu đến từ các viện nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp và nhà sáng chế đã cùng nhau cam kết triển khai các công trình nghiên cứu và ứng dụng khoa học, công nghệ trọng điểm, hướng đến các lĩnh vực ưu tiên như: Nghiên cứu sản xuất thuốc điều trị ung thư theo cơ chế di truyền; Phát triển chip AI ứng dụng cho thiết bị thông minh tại biên (Edge-AI); thiết kế máy móc phục vụ nông nghiệp tuần hoàn; làm chủ công nghệ y tế tiên tiến như nút mạch não và hỗ trợ tim; sản xuất phần mềm trí tuệ nhân tạo ngôn ngữ tiếng Việt “Make in Vietnam”.

Đây là lần đầu tiên một lễ công bố cam kết khoa học quy mô quốc gia được tổ chức đồng thời giữa các nhà khoa học, nhà sáng chế và doanh nghiệp cho thấy tính thực chất và định hướng ứng dụng mạnh mẽ của ngành KH&CN trong giai đoạn phát triển mới.

Bích Thủy