Đưa tiếng Việt vang xa

Các Sứ giả tiếng Việt năm 2025 được vinh danh tại Hà Nội. (Ảnh: An Bình)

Năm 2025, cuộc thi Tìm kiếm Sứ giả tiếng Việt ở nước ngoài do Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, Bộ Ngoại giao tổ chức đã nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của bà con kiều bào khắp thế giới. Tại đây, nhiều câu chuyện đã được sẻ chia và truyền cảm hứng…

Duy trì các dự án giàu tâm huyết

TS. Nguyễn Thị Thu Hương hiện là giáo viên giảng dạy môn học Tiếng Việt - ngôn ngữ cội nguồn tại trường THPT Barnim Gymnasium, Berlin, Đức. Ngoài hoạt động giảng dạy tiếng Việt trong trường học, chị từng tham gia và quản lý các dự án cộng đồng như “Khuyến đọc tiếng Việt”, “The heritage language months - A story I want to tell” (tạm dịch: Tháng Ngôn ngữ di sản - Câu chuyện tôi muốn kể) do Quỹ Giáo dục và Văn hóa Berlin tài trợ.

Các hoạt động từ dự án tiếng Việt của chị Nguyễn Thị Thu Hương tại Đức. (Ảnh: NVCC)

Với mong muốn tiếng Việt được phủ sóng nhiều hơn ở không gian ngoài lớp học, từ năm 2024, chị Hương cùng cộng sự đã và đang triển khai một dự án dài hơi mang tên Sổ tay tiếng Việt và em dưới dạng tập san định kỳ dành cho các gia đình gốc Việt ở Đức sử dụng như một nguồn học liệu có kết nối để hỗ trợ hành trình nuôi dưỡng tiếng Việt, văn hóa Việt trong gia đình.

Nhiều dự án nhỏ khác như Người đọc tại chỗ, Lễ hội đọc cộng đồng, Cả nhà cùng đọc; hay các Trại tiếng Việt như Trại viết sáng tạo, Trại đọc mùa Thu, Trại âm nhạc cũng được chị Hương kết hợp với Ban giám hiệu nhà trường và các thầy cô, nhạc sĩ, họa sĩ, nhà xuất bản tổ chức.

Bên cạnh việc duy trì các dự án này, chị còn có ý tưởng làm podcast tiếng Việt cho các bạn nhỏ, thực hiện các tọa đàm tiếng Việt với các chủ đề khác nhau dành cho cha mẹ và con cái ở Đức.

“Vinh dự là Sứ giả tiếng Việt năm 2025, tôi sẽ vẫn tiếp tục những công việc và hoạt động nuôi dưỡng tiếng Việt, văn hóa Việt cho các bạn nhỏ ở thành phố và quốc gia mà mình đang sinh sống. Đồng thời, tôi mong muốn được kết nối với những sứ giả, thầy cô ở các quốc gia khác, cùng nhau tạo những móc xích gắn kết khắp năm châu để tạo mạng lưới kết nối cho người dạy và người học”, chị chia sẻ.

Hiện diện mạnh mẽ trong đời sống cộng đồng

Không dừng lại ở lớp học truyền thống, Sứ giả tiếng Việt năm 2025 còn phát huy rất nhiều sáng kiến đa dạng như TS Hoàng Thị Hồng Hà hiện đang sống và làm việc tại Paris, Pháp.

Nhiều năm nay, chị Hồng Hà gắn bó với các hoạt động nghiên cứu và kết nối văn hóa Việt-Pháp, đồng thời tham gia nhiều hội đoàn của cộng đồng người Việt tại Pháp như Hội người Việt Nam tại Pháp (UGVF), Hội Khoa học và chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE), Hội Cánh diều…

Từ năm 2015, chị đã tham gia giảng dạy tiếng Việt cho thiếu nhi kiều bào tại UGVF, đồng thời biên soạn giáo trình tiếng Việt dành cho người nước ngoài, góp phần đưa ngôn ngữ Việt đến gần hơn với bạn bè quốc tế.

Hiện nay, chị đang tham gia biên tập báo Đoàn kết - tờ báo cộng đồng của UGVF có lịch sử từ năm 1968, nhằm gìn giữ tiếng Việt trong cộng đồng kiều bào tại Pháp.

Chị còn là cộng tác viên cho báo Ngày nay với mong muốn kết nối các hoạt động của kiều bào Pháp với Việt Nam, đưa tin về đời sống văn hóa - xã hội và cũng là một cách để lan tỏa tiếng Việt tại Pháp.

Đặc biệt, năm 2023, chị cùng cộng sự thành lập Hội Tinh hoa Việt Nam (Parfums du Vietnam). Với tư cách là Chủ tịch Hội, chị đề cao sứ mệnh kết nối văn hóa Pháp-Việt, đồng thời mở rộng các hoạt động giảng dạy và quảng bá tiếng Việt cho người nước ngoài.

TS. Hoàng Thị Hồng Hà hiện đang sống và làm việc tại Paris, Pháp. (Ảnh: NVCC)

Chị Hồng Hà tin rằng, mỗi lớp học, mỗi trang báo hay mỗi dự án văn hóa đều góp phần làm tiếng Việt hiện diện ngày càng thiết thực và được lan tỏa rộng rãi hơn.

Với chị, “tiếng Việt không chỉ là ngôn ngữ mẹ đẻ mà còn là sợi dây thiêng liêng nối tôi với quê hương, với ký ức gia đình và cộng đồng”. Khi được vinh danh là Sứ giả tiếng Việt, chị cảm thấy vô cùng tự hào nhưng cũng ý thức rõ trách nhiệm. Danh hiệu này không chỉ là sự ghi nhận cho nỗ lực cá nhân, mà còn nhắc nhở chị tiếp tục nuôi dưỡng, bảo tồn và lan tỏa vẻ đẹp của tiếng Việt. Chị coi đây như một lời cam kết rằng dù ở xa quê, vẫn góp phần làm tiếng Việt hiện diện rõ ràng trong đời sống cộng đồng, trong giáo dục và trong giao lưu quốc tế.

Trong thời gian tới, chị Hồng Hà dự định tiếp tục xuất bản các công trình song ngữ về sách nghiên cứu, sách ảnh, hồi ký ký ức Việt Nam; tổ chức các sự kiện giao lưu văn hóa và ngôn ngữ trong khuôn khổ hội đoàn để thế hệ trẻ người Việt tại Pháp thêm gắn bó với tiếng mẹ đẻ; biên soạn và hoàn thiện giáo trình tiếng Việt dành cho người nước ngoài nhằm xây dựng một chương trình học phù hợp, dễ tiếp cận và lan tỏa được nét đẹp của tiếng Việt.

Đặc biệt, chị hy vọng sẽ kết nối với các mạng lưới UNESCO và cộng đồng học thuật, nhằm đưa tiếng Việt vào nhiều không gian đối thoại văn hóa. Bởi theo chị, tiếng Việt là một di sản sống và lan tỏa tiếng Việt cũng chính là lan tỏa hồn Việt trong cộng đồng người Việt xa xứ cũng như trong bạn bè quốc tế.

Nhận thức rõ sứ mệnh cao quý

Tại Lào, chị Nguyễn Thị Thanh Hương - Hiệu trưởng Trường song ngữ Việt-Lào Nguyễn Du, đã gắn bó với ngôi trường tọa lạc ở thủ đô Vientiane hơn 30 năm.

Chị Nguyễn Thị Thanh Hương cùng với các học sinh tại Trường song ngữ Việt - Lào Nguyễn Du. (Ảnh: NVCC)

Trên cương vị người quản lý, chị Hương đã định hướng cho giáo viên giảng dạy tiếng Việt áp dụng đa dạng hình thức dạy học, giúp học sinh tiếp cận ngôn ngữ một cách tự nhiên, sinh động, tạo cơ hội để các em sớm làm quen và hiểu sâu hơn về văn hóa Việt.

Nhận danh hiệu Sứ giả tiếng Việt năm 2025, chị tự nhủ sẽ không ngừng bồi đắp tình yêu quê hương, đất nước; chung tay cùng các đồng nghiệp và các học sinh ươm những hạt giống tốt về tiếng Việt trong cộng đồng; truyền bá nền văn hóa nghìn năm văn hiến của đất nước Việt Nam đến bạn bè quốc tế.

Tại Nhật Bản, chị Lê Thương - Hiệu trưởng Trường Việt Ngữ Cây Tre, cũng ý thức rõ hơn về trách nhiệm của mình khi trở thành Sứ giả tiếng Việt.

Hiện tại, chị Thương cùng các cộng sự đang tích cực chuẩn bị cho Diễn đàn Giáo dục Việt - Nhật, dự kiến tổ chức vào tháng 11 tới. Đây sẽ là không gian ý nghĩa để kết nối các nhà giáo dục, phụ huynh, học sinh và những người yêu tiếng Việt cùng trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm trong việc dạy và học tiếng Việt tại nước ngoài.

Bên cạnh đó, chị đang xây dựng thêm nhiều chương trình, như Câu lạc bộ tiếng Việt cuối tuần cho trẻ em gốc Việt, Chương trình đào tạo giáo viên và tình nguyện viên dạy tiếng Việt, các cuộc thi viết, kể chuyện và sân chơi ngôn ngữ để tạo cảm hứng học tiếng Việt cho các em nhỏ.

“Tôi tin rằng, bằng sự kết nối cộng đồng và những nỗ lực bền bỉ, tiếng Việt sẽ luôn có một chỗ đứng vững vàng trong trái tim của những người Việt xa quê và tiếp tục được gìn giữ, phát huy qua từng thế hệ”, chị Thương khẳng định.

Chị Lê Thương hiện là Hiệu trưởng Trường Việt Ngữ Cây Tre. (Ảnh: NVCC)

Ở nơi đất khách, có những lớp học tiếng Việt đôi khi chỉ vài chục mét vuông nhưng lại chứa đựng cả tình yêu quê hương rộng lớn. Trên hành trình ấy, sự kiên nhẫn và tình yêu dành cho quê hương của những Sứ giả tiếng Việt đang góp phần làm cho tiếng mẹ đẻ vang xa và ngày càng hòa mình trong nhịp chảy của thế giới.

AN BÌNH