Đua xe MotoGP: Quy định mới 'bóp hiệu năng' của Ducati, Yamaha và Honda mơ trở lại top đầu
Ducati thể hiện sức mạnh vượt trội so với các nhà máy khác kể từ nửa cuối mùa giải 2022 đến nay. Trong khi đó những 'ông lớn' đã thống trị giải đấu trong thời gian dài – Yamaha và Honda lại đang chật vật tìm đường trở lại. Chính vì thế một quy đình 'mới mà cũ' sẽ trở lại trong năm 2024.
Một hội đồng phụ trách phê duyệt các vấn đề liên quan đến MotoGP bao gồm đại diện từ Đơn vị tổ chức giải Dorna, các bộ phận chuyên môn và ban điều hành Liên đoàn Môtô Thế giới (FIM), Hiệp hội các đội đua, nhà cung cấp kỹ thuật và tài trợ của MotoGP (IRTA), Hiệp hội các nhà sản xuất xe thể thao (MSMA) đã tổ chức cuộc họp tại Valencia vào ngày 23/11 vừa qua và phê duyệt một số nội dung về các quy định kỹ thuật và thể thao đối với tất cả các thể thức Moto3, Moto2 và MotoGP.
Trong đó, vấn đề được quan tâm nhất chính là sự trở lại của hệ thống concession (tạm dịch là “điểm nhượng bộ”) cho các đội nhà máy tham dự MotoGP, áp dụng ngay lập tức và kể từ mùa giải 2024. Đề xuất mới về các tiêu chí “nhượng bộ” đã được thống nhất với MSMA cũng như tất cả các nhà máy đều chấp thuận vì lợi ích chung của Giải đấu.
Việc phân hạng dựa trên các tiêu chí “nhượng bộ” được xét trong hai khung thời gian thi đấu. Khung đầu tiên là từ chặng đầu tiên đến chặng cuối cùng của mùa giải; khung thứ 2 là từ chặng đầu tiên sau kỳ nghỉ hè mùa trước đến chặng cuối cùng trước kỳ nghỉ hè mùa kế tiếp. Các nhà máy sẽ được phân vào bốn hạng – A, B, C hoặc D – phụ thuộc vào việc họ tích lũy được bao nhiêu % điểm so với số điểm tối đa có thể ghi trong từng khung đánh giá.
Từ kết quả phân hạng sẽ xác định số lượng ngày và tay đua được phép test, số lần tay lái dự bị của đội (wildcard) tham dự cuộc đua, số lượng động cơ được dùng (7-8 cho các các hạng A,B,C và 9-10 cho hạng D), "đóng băng" phát triển động cơ, gói nâng cấp khí động học và số lượng lốp được cấp để thử nghiệm trong năm.
Một hệ thống đơn giản hơn đã được áp dụng, dựa trên số lượng podiums giành được trong khoảng thời gian 2 năm, nhưng không có nhà máy nào đủ điều kiện theo tiêu chí đó. Fabio Quartararo là ứng cử viên vô địch năm 2022 và vẫn có 3 podiums mùa này dù Yamaha đang sa sút ‘không phanh’. Honda có kết quả tệ hơn nhưng vẫn có một chiến thắng tại COTA, Mỹ nhờ sự xuất sắc của Alex Rins.
Hệ thống xếp hạng mới cụ thể như sau:
A: ghi được nhiều hơn 85% số điểm tối đa
B: ghi được từ 60% đến 85% số điểm tối đa
C: ghi được từ 35% đến 60% số điểm tối đa
D: ghi được ít hơn 35% số điểm tối đa
Trong năm 2023, số điểm tối đa giành được là 728 điểm (trừ 12đ sau khi cuộc đua Sprint tại Phillip Island bị hủy bỏ). Ducati giành được 700 điểm nên sẽ xếp hạng A, sự thống trị của họ khiến cho các nhà máy khác nằm trong nhóm C và D, trong đó KTM và Aprilia thuộc hạng C còn Yamaha cùng Honda xếp hạng D.
Hạng A đồng nghĩa với việc Ducati sẽ được hưởng lợi ít nhất với chỉ 85 bộ lốp thử nghiệm trong năm 2024 (tối đa là 130 bộ với hạng D), ít hơn 15 bộ so với hiện tại cũng như không được quyền sử dụng bất kỳ tay đua wildcard nào trong mùa giải tới. Michele Pirro là gương mặt quen thuộc trong những chặng đua mà Ducati sử dụng wildcard trước đây.
Hạng B sẽ được phép dùng 3 wildcards trong khi hạng C và D được phép dùng 6 wildcards, 3 lần đối với mỗi giai đoạn trước và sau kỳ nghỉ hè. Ngoài ra, còn một số đặc quyền quan trọng mà các đội đua hạng D được hưởng, đó là được phép chạy thử nghiệm với tay lái chính thức của đội ở bất kỳ trường đua GP nào trên lịch trình đua mà họ mong muốn, thay vì chỉ 3 trường đua đề xuất với tay lái test của đội.
Hạng D cũng không bị “đóng băng” động cơ (không được phát triển) ở đầu mùa giải, và được 2 lần nâng cấp về khí động học trong mùa giải (1 lần đối với ba hạng trên). Tuy nhiên họ sẽ phải bỏ gói nâng cấp trước đó nếu sử dụng nâng cấp mới. KTM và Aprilia sẽ bị “đóng băng” động cơ ở đầu mùa nhưng tay lái wildcard của họ được sử dụng một phiên bản động cơ khác khi tham dự cuộc đua, tương tự là Ducati.
Điều quan trọng hơn, để đảm bảo công bằng, hệ thống này sẽ được tính toán theo chu kỳ nửa năm một lần theo 2 khung thời gian trên. Đến giai đoạn nghỉ hè năm 2024, ban tổ chức sẽ thực hiện xét lại hạng cho các nhà máy.
Ducati hiện đang có tới 4 đội đua và 8 tay lái, kết hợp với chính sách chia sẻ dữ liệu nên họ có thể gián tiếp chia nhỏ từng mảng việc cho từng cá nhân và đội đua để chuẩn bị cho từng chặng. Điều đó mang lại lợi thế lớn so với các đội đua khác. Mục tiêu chính của hệ thống này là làm giảm sự thống trị của đội đua đương kim vô địch. Bên cạnh đó, đây cũng là một cách để “xoa dịu” KTM và Aprilia, những nhà máy đã lên tiếng cho rằng Honda và Yamaha quá mạnh để được hưởng “điểm nhượng bộ”.
Hệ thống đã có hiệu lực ngay lập tức - khi mùa giải MotoGP 2024 (tính toán số ngày test) chính thức bắt đầu với đợt test tại Valencia. Mọi chuyện sẽ rõ ràng hơn tại đợt test tiếp theo ở Sepang. Chính vì thế, người hâm mộ đang rất chờ đợi mùa giải 2024 với nhiều điều mới mẻ và hấp dẫn phía trước.
Roger Bui