Đức cáo buộc Pháp ngăn chặn dự án phát triển tiêm kích thế hệ thứ sáu FCAS
Tiêm kích thế hệ thứ sáu FCAS khó lòng sớm hoàn thiện khi xảy ra tranh chấp và mâu thuẫn giữa những thành viên của dự án.
Trong một tài liệu trình lên ủy ban ngân sách quốc hội, Bộ Quốc phòng Đức cáo buộc phía Pháp cản trở tiến độ trong giai đoạn tiếp theo của chương trình liên doanh nhằm phát triển tiêm kích thế hệ thứ sáu máy bay chiến đấu FCAS (Hệ thống máy bay chiến đấu tương lai).
Như đã biết, sáng kiến của châu Âu, với chi phí ước tính hơn 100 tỷ euro, nhằm mục đích thay thế các tiêm kích Rafale và Eurofighter bằng hệ thống chiến đấu thế hệ thứ sáu, dự kiến đi vào hoạt động từ năm 2040.
Tuy nhiên Paris yêu cầu khoảng 80% cổ phần trong chương trình phát triển, điều mà theo Berlin là ảnh hưởng tiêu cực đến năng lực kỹ thuật của dự án và sự tham gia của ngành công nghiệp Đức.
Mâu thuẫn hiện tại có nguy cơ làm chậm trễ việc khởi động giai đoạn hai, bao gồm quá trình phát triển máy bay trình diễn, dự kiến diễn ra vào cuối năm nay.
Một nghị sĩ Đức trong ủy ban ngân sách thậm chí còn đề xuất rằng nước này có thể rút khỏi dự án FCAS và xem xét các phương án thay thế, chẳng hạn như đặt mua thêm 60 máy bay Eurofighter vào năm 2029, hoặc tham gia chương trình GCAP của Anh - Ý - Nhật.
Theo một tài liệu mà Reuters có được, yêu cầu của Pháp về việc kiểm soát hoàn toàn một phần dự án đang kìm hãm tiến độ. Đề xuất này là đỉnh điểm của một lập trường lâu nay được ông Eric Trappier - Giám đốc điều hành của Dassault Aviation (Pháp), bảo vệ.
Ông Trappier nói rằng với kinh nghiệm trong lĩnh vực này, họ có khả năng tự mình xử lý dự án, vượt trội so với hai đối tác Đức và Tây Ban Nha. Do vậy yêu cầu về một vai trò lớn hơn trong chương trình này vi phạm hạn ngạch phân bổ ban đầu đã được thỏa thuận.
Văn bản báo cáo của Bộ Quốc phòng Đức, gửi đến các thành viên ủy ban ngân sách của Quốc hội Liên bang Đức (Bundestag) không đề cập đến Dassault Aviation (công ty dẫn đầu chương trình FCAS của Pháp), nhưng lại đề cập đến ngành công nghiệp quốc phòng Pháp.
Tài liệu kết luận rằng nếu Dassault Aviation đạt được các mục tiêu của chương trình FCAS, sự tham gia của ngành công nghiệp Đức vào dự án sẽ bị đặt dấu hỏi.
Như đã lưu ý, tham vọng của Pháp trong việc dẫn đầu một phần quan trọng của dự án đã dẫn đến tình trạng trì trệ kéo dài nhiều tháng từ nhiều năm trước, do sự phân bổ vai trò phức tạp, đặc biệt là với tập đoàn Airbus - đơn vị chịu trách nhiệm về phần công nghiệp tại Đức.
Vị thế dẫn đầu được cho là của Pháp, kể từ đó tiếp tục gây lo ngại cho hai đối tác thuộc chương trình FCAS khác, đó chính là Đức và Tây Ban Nha.
Paris đã nhiều lần phát tín hiệu rằng họ có khả năng phát triển giải pháp máy bay chiến đấu thế hệ thứ sáu của riêng mình mà không cần chia sẻ với bất kỳ quốc gia nào khác.
Điều này thực tế đã được chứng minh vào năm 2023, khi họ trình bày kế hoạch nâng cấp máy bay chiến đấu Rafale. Trong tương lai, Rafale sẽ có khả năng sử dụng máy bay không người lái (UAV) theo dự án Neuron.
Thực tế trên sẽ mang lại cho Pháp năng lực UAV "người bạn đồng hành trung thành" đã được lên kế hoạch cho tiêm kích FCAS 10 năm sau đó, vào khoảng đầu thập niên 2030.
Chương trình FCAS do Airbus (đối tác công nghiệp chính của Đức trong dự án) dẫn đầu, cùng với Dassault Aviation (phía Pháp) và Indra (phía Tây Ban Nha).
Các nhà cung cấp động cơ cấp độ hai bao gồm Safran (Pháp), MTU Aero (Đức) và ITP Aero (Tây Ban Nha), cùng với hai công ty điện tử Thales (Pháp) và Hensoldt (Đức).
