Chuyên gia bình luận gì sau màn duyệt binh của Trung Quốc?
Các chuyên gia nhận định, một trong những điểm nổi bật rút ra từ lễ duyệt binh là Trung Quốc đã nhanh chóng sản xuất được nhiều loại vũ khí. Nhưng vẫn có điểm chưa rõ về khả năng phối hợp sử dụng.
Video: Toàn cảnh lễ duyệt binh ngày 3/9 ở Trung Quốc. Nguồn: BBC
BBC News ngày 3/9 dẫn lời ông Michael Raska, giảng viên tại Đại học Công nghệ Nanyang (Singapore), cho rằng, cách đây khoảng 10 năm, công nghệ quân sự mà Trung Quốc phô diễn vẫn còn bị xem là “bản sao sơ khai” của các khí tài tiên tiến do Mỹ phát triển. Nhưng lễ duyệt binh lần này đã cho thấy sự cải tiến vượt bậc, đặc biệt trong lĩnh vực máy bay không người lái (UAV) và tên lửa.
Cấu trúc quản lý tập trung cùng nguồn lực dồi dào giúp Trung Quốc có thể chế tạo vũ khí mới, với số lượng lớn trong thời gian ngắn – nhanh hơn nhiều nước phương Tây.
Tuy nhiên, ông Raska cho rằng thách thức nằm ở khả năng phối hợp và tích hợp các hệ thống vũ khí phức tạp, khi quân đội Trung Quốc vừa có quy mô khổng lồ, vừa thiếu kinh nghiệm thực chiến trong những năm gần đây.
“Họ có thể phô diễn nhiều khí tài hiện đại, nhưng câu hỏi là liệu họ có đủ linh hoạt về mặt tổ chức để sử dụng chúng đúng như mong muốn hay không", ông Raska nói.
Trung Quốc tập trung phát triển tên lửa để đối phó ưu thế hải quân Mỹ
Video: Dàn vũ khí, khí tài trong lễ duyệt binh của Trung Quốc. Nguồn: SCMP/China Central Television
Theo BBC News, trong lễ duyệt binh, giới quan sát ghi nhận sự xuất hiện của nhiều loại tên lửa mới, trong đó có DF-5C, DF-26D và DF-61, loại ICBM (tên lửa đạn đạo xuyên lục địa) sử dụng nhiên liệu rắn, được coi là bổ sung mới nhất vào kho vũ khí hạt nhân của Trung Quốc. Ngoài ra còn có một loạt đầu đạn siêu vượt âm.
Theo ông Alexander Neill, chuyên gia tại Diễn đàn Thái Bình Dương, Trung Quốc đang chú trọng phát triển lực lượng tên lửa và pháo binh chiến lược vì coi đây là công cụ răn đe chủ chốt, nhằm đối phó với ưu thế áp đảo của Mỹ trên biển.
Theo BBC, hải quân Mỹ hiện sở hữu hạm đội tàu sân bay lớn và mạnh nhất thế giới, trong khi Trung Quốc còn ở khoảng cách xa so với Washington.
Tuy nhiên, trong giới nghiên cứu quân sự phương Tây đang nổi lên tranh luận về tính hiệu quả của các nhóm tác chiến tàu sân bay, vì chúng có thể trở thành “mục tiêu dễ bị tấn công” trước các đòn đánh bằng tên lửa.
Chuyên gia Neill nhấn mạnh: “Bắc Kinh muốn xây dựng năng lực răn đe đáng tin cậy, đồng thời bảo đảm khả năng vẫn có thể tung đòn trả đũa nếu bị tấn công trước. Đây là lý do Trung Quốc đang mở rộng và đa dạng hóa các loại bệ phóng tên lửa".
Công nghệ không người lái và trí tuệ nhân tạo (AI) – hướng đi chiến lược mới
Video: Các tên lửa ICBM xuất hiện trong lễ duyệt binh ở Trung Quốc. Nguồn: BBC
Theo BBC News, lễ duyệt binh năm nay cũng cho thấy Trung Quốc đặc biệt coi trọng phát triển công nghệ không người lái và AI quân sự. Hàng loạt mẫu UAV được phô diễn, trong đó nổi bật có tàu ngầm không người lái khổng lồ AJX-002 dài tới 20 mét.
Trung Quốc còn giới thiệu UAV tấn công tàng hình được mệnh danh là “đồng đội trung thành”, có thể bay cùng tiêm kích có người lái để hỗ trợ tấn công. Ngoài ra, các “chó sói robot” cũng xuất hiện, với khả năng thực hiện nhiều nhiệm vụ từ trinh sát, rà phá mìn đến truy lùng binh lính đối phương.
Theo ông Raska, hướng đi này cho thấy Bắc Kinh đang muốn không chỉ bổ sung, mà còn thay thế một phần cơ cấu tác chiến truyền thống. Trung Quốc đã rút ra bài học từ xung đột Ukraine, nơi UAV và các thiết bị không người lái khác được sử dụng liên tục để làm tiêu hao lực lượng phòng thủ của đối phương.
“Trong chiến trường hiện đại, tốc độ ra quyết định tính bằng nanosecond (1 phần tỉ của giây) có thể quyết định ai chiếm ưu thế. AI chính là công cụ giúp đạt được điều đó", chuyên gia Neill nói.
Nhiều quốc gia vẫn còn e dè khi đưa AI vào hệ thống vũ khí, nhưng ông Michael Raska, giảng viên tại Đại học Công nghệ Nanyang (Singapore), nhận xét Trung Quốc rất tự tin.
“Họ tin rằng có thể kiểm soát được AI và đang quyết tâm tích hợp nó vào toàn bộ hệ thống quân sự", ông Raska nói.
