Đức-Pháp phản đối những đe dọa từ Iran với IAEA, Tehran trấn an

Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi bị Iran "cấm cửa" thanh sát các cơ sở hạt nhân. (Nguồn: Getty)

Ngày 25/6, Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi cho biết, ưu tiên hàng đầu của ông là đưa các thanh sát viên của tổ chức này quay trở lại các cơ sở hạt nhân của Iran để đánh giá tác động của các cuộc không kích mà Israel và Mỹ tiến hành, đồng thời kiểm tra các kho uranium đã làm giàu. Ông cũng đã yêu cầu được tới thăm các cơ sở hạt nhân Iran bị Mỹ và Israel tấn công.

Tuy nhiên, Iran bác bỏ yêu cầu của Tổng giám đốc IAEA, đồng thời cáo buộc ông “phản bội nhiệm vụ” vì không lên án các cuộc tấn công của Israel và Mỹ vào các địa điểm hạt nhân của Tehran, khiến Quốc hội Iran tuần này đã bỏ phiếu đình chỉ hợp tác với cơ quan này.

Hôm 27/6, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi tuyên bố trên mạng xã hội X: “Việc ông Grossi khăng khăng đến thăm các địa điểm bị không kích với lý do bảo vệ là vô nghĩa, thậm chí có thể có ý định xấu”.

Ngày 28/6, Phó Chủ tịch Quốc hội Iran Hamid Reza Haji Babaei tuyên bố, Tehran sẽ không cho phép Tổng giám đốc Grossi thanh sát các cơ sở hạt nhân hoặc triển khai lắp đặt camera tại đó, sau khi Iran phát hiện thông tin về các cơ sở từng được IAEA giám sát của mình xuất hiện trong các tài liệu của Israel.

Trước những diễn biến này, ngày 30/6, trên mạng xã hội X, Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul cho hay: “Tôi đánh giá cao Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi và nhóm của ông vì những nỗ lực và sự chuyên nghiệp không ngừng nghỉ của họ. Những lời đe dọa chống lại họ từ bên trong Iran là vô cùng đáng lo ngại và phải chấm dứt".

Ngoại trưởng Đức kêu gọi chính quyền Iran hợp tác toàn diện với IAEA và bảo đảm an toàn cho nhân viên của cơ quan này, đồng thời thúc giục Tehran tiếp tục làm việc với cơ quan của LHQ và gọi cuộc bỏ phiếu của các nhà lập pháp Iran nhằm dừng hợp tác với cơ quan này là “một tín hiệu hoàn toàn sai lầm”.

Trong khi đó, chính phủ Pháp đã lên án cái mà họ gọi là “những lời đe dọa” nhắm ông Grossi, đồng thời nhắc lại kêu gọi Iran bảo đảm an toàn cho nhân viên IAEA trên lãnh thổ nước này.

Về phía Iran, ngày 29/6, trả lời phỏng vấn đài CBS của Mỹ, Đại sứ Iran tại LHQ Amir Saeid Iravani nói: “Không có bất kỳ mối đe dọa nào” đối với các thanh sát viên hay Tổng giám đốc của IAEA. Nhà ngoại giao cũng khẳng định, các thanh sát viên của IAEA đang làm việc tại Iran “trong điều kiện an toàn”.

Trong khi đó, ngày 30/6, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Esmaeil Baghaei cho biết, nước này không thể bảo đảm duy trì mức độ hợp tác thông thường với IAEA trong bối cảnh an ninh của các thanh tra viên không được bảo đảm.

Bảo Minh