Đừng để 'giấc mơ đổi đời' biến thành cơn mộng!

Thị trường xuất khẩu lao động luôn có sức hút - với hàng trăm, hàng nghìn lao động Việt Nam nhất là lao động trẻ tìm kiếm cơ hội “xuất ngoại” mỗi năm. Bình quân mỗi năm, các cơ quan, doanh nghiệp đưa ra khoảng 120.000 đến 143.000 lao động ra nước ngoài công việc; trong đó, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan vẫn là những điểm đến “vàng”. Con số này phản ánh nhu cầu lớn của lao động trẻ Việt Nam trong việc tìm kiếm cơ hội làm việc ở nước ngoài, đồng thời cũng đặt ra bài toán khó về việc kiểm soát tình trạng lừa đảo lao động xuất khẩu đã và đang diễn ra trên không gian mạng.

Các công ty xuất khẩu lao động mọc lên như nấm.

Ảnh minh họa.

Bạn Nguyễn Văn H, sinh viên một trường cao đẳng vừa mất trắng số tiền lớn vì một chương trình “giao lưu sinh viên quốc tế” tại Nhật Bản: “Lúc đầu em rất vui khi biết mình được chọn tham gia chương trình giao lưu tại Nhật Bản. Đây là cơ hội mà nhiều bạn mong muốn, lại có sự hỗ trợ từ trường nên em hoàn toàn tin tưởng. Họ giới thiệu đây là cơ hội học tập và làm việc tốt, không yêu cầu trình độ cao, lại có mức hỗ trợ hấp dẫn. Mặc dù nói sẽ hỗ trợ toàn bộ chi phí nhưng họ yêu cầu em đóng trước khoản tiền 20 triệu đồng để làm thủ tục sau đó sẽ được hoàn lại. Không nghi ngờ gì vì nghĩ đấy là chương trình của nhà trường nên em đã tiến hành cung cấp thông tin và chuyển tiền vào số tài khoản họ cung cấp. Sau khi nộp khoản đầu tiên, họ tiếp tục yêu cầu em đóng thêm 120 triệu đồng để hoàn tất hồ sơ và “đảm bảo suất đi Nhật”. Số tiền quá lớn khiến em lo lắng, nên em đã gọi điện báo cho gia đình. Khi bố mẹ nghe đến số tiền này, họ cảm thấy bất thường và liên hệ với giáo viên chủ nhiệm cũng như nhà trường để xác minh".

Tình trạng lừa đảo thông qua các chương trình, câu lạc bộ... được mời chào trên mạng có xu hướng gia tăng.

Ảnh minh họa

Thực chất, các đối tượng lừa đảo làm giả giấy tờ có dấu đỏ, chữ ký của lãnh đạo nhà trường, danh sách sinh viên trúng tuyển và thư mời tham dự y như thật như thật khiến nhiều phụ huynh, sinh viên dễ rơi vào “bẫy”: "Sau khi kiểm tra, nhà trường khẳng định không hề có chương trình giao lưu sinh viên nào như vậy. Lúc này em mới nhận ra mình đã bị lừa. May mắn là em chưa kịp chuyển thêm tiền, nếu không có lẽ em đã mất hết số tiền dành dụm bấy lâu nay” - Bạn Nguyễn Văn H bộc bạch

Không có chỉ sinh viên, nhiều lao động cũng rơi vào bẫy này. Chị Trần Thị M, quê Nghệ An, chia sẻ:“Một công ty tư vấn hứa hẹn sẽ đưa tôi sang Nhật làm việc với mức lương 50 triệu đồng/tháng. Họ yêu cầu tôi thanh toán trước 3.000USD để làm các thủ tục, nhưng khi tôi yêu cầu cung cấp hợp đồng thì họ tránh né. Sau đó, tôi mới phát hiện ra đây chỉ là trò lừa đảo".

Theo đó, các hành vi lừa đảo xuất khẩu lao động ngày càng tinh vi, diễn ra dưới nhiều hình thức khác, như: Mạo danh cơ quan, tổ chức uy tín: Đối tượng lừa đảo giả danh các tổ chức giáo dục, công ty xuất khẩu lao động hợp pháp, sử dụng giấy tờ giả mạo để tạo lòng tin. Hứa hẹn việc nhẹ lương cao: Mức lương từ 50 - 100 triệu đồng/tháng mà không cần kinh nghiệm hay bằng cấp chuyên môn. Thu tiền đặt cọc trước khi ký hợp đồng: Yêu cầu người lao động nộp trước một khoản tiền lớn với lý do phí dịch vụ, phí xin visa, phí quản lý hồ sơ. Hợp đồng giả mạo hoặc không rõ ràng: Hợp đồng không có dấu mộc xác nhận từ cơ quan chức năng, các điều khoản bất lợi cho người lao động.

Theo quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017, hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản có thể bị xử lý như sau: Phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm nếu số tiền chiếm đoạt từ 2 triệu đồng trở lên. Phạt tù từ 07 năm đến 15 năm nếu số tiền lừa đảo từ 500 triệu đồng trở lên. Ngoài ra, các cá nhân, tổ chức môi giới lao động bất hợp pháp có thể bị xử phạt hành chính từ 50 – 150 triệu đồng theo Nghị định 28/2020/NĐ-CP.

Đứng trước thực trạng trên, cơ quan chức năng cần xử lý nghiêm các hành vi lừa đảo nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng của người lao động. Mặt khác, mỗi cá nhân cần trang bị cho mình những kiến thức cần thiết để không rơi vào bẫy. Nếu có nhu cầu xuất khẩu lao động cần tìm kiếm đơn vị uy tín trên website chính thức của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (nay là Bộ Nội vụ). Tuyệt đối không tin vào những lời hứa hẹn “việc nhẹ lương cao” mà không có hợp đồng rõ ràng. Tìm hiểu kỹ về thị trường lao động nước ngoài và nhờ tư vấn từ các cơ quan có thẩm quyền trước khi tiến hành giao dịch trên không gian mạng để tránh “tiền mất, tật mang”.

Phú Lan