Dùng điện thoại khi dừng đèn đỏ có bị xử phạt thông qua Camera AI ?
Mặc dù hành vi dừng đèn đỏ dùng điện thoại không bị xử phạt, nhưng CSGT khuyến cáo người dân không nên sử dụng lúc này.
Tôi là tài xế xe công nghệ. Khi dừng đèn đỏ, tôi thỉnh thoảng xem điện thoại để nhận cuốc, dò đường. Gần đây, TP.HCM triển khai camera AI phạt nguội qua hình ảnh, tôi muốn hỏi hành vi này có bị xử phạt không?
Bạn đọc Trần Hùng (TP.HCM)
Luật sư Nguyễn Văn Nhanh, Đoàn Luật sư TP.HCM, cho biết theo khoản 6 Điều 9 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ năm 2024 và Nghị định 168/2024, hành vi “Dùng tay cầm và sử dụng điện thoại hoặc thiết bị điện tử khác khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông đang di chuyển trên đường bộ" là hành vi bị cấm và bị xử phạt.
Điều 6, 7, 9 của Nghị định 168/2024 quy định như sau:
Đối với ô tô: Phạt tiền từ 4-6 triệu đồng, trừ 4 điểm GPLX nếu người điều khiển dùng tay cầm và sử dụng điện thoại hoặc các thiết bị điện tử khác khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông đang di chuyển trên đường bộ;
Đối với xe mô tô, xe gắn máy: Phạt tiền từ 800.000 ngàn đồng đến 1 triệu đồng, trừ 4 điểm GPLX. Nếu người đang điều khiển xe dùng tay cầm và sử dụng điện thoại hoặc các thiết bị điện tử khác.
Đối với xe đạp, xe đạp máy: Phạt tiền từ 100-200 ngàn đồng đối với người điều khiển nếu thực hiện hành vi dùng tay cầm và sử dụng điện thoại hoặc các thiết bị điện tử khác.
Như vậy, hành vi vi phạm chỉ bị xử phạt khi người điều khiển xe “đang điều khiển”, tức là xe đang trong trạng thái di chuyển, bánh xe lăn trên mặt đường.
Trường hợp người điều khiển đã dừng hẳn xe tại vạch dừng, chờ đèn đỏ, thì không được coi là đang điều khiển phương tiện theo nghĩa pháp lý của quy định này.
Từ dữ liệu ghi nhận của camera, cán bộ kỹ thuật sẽ rà soát một lần nữa và gửi lên hệ thống tra cứu phạt nguội trong vòng từ 8-10 ngày. Ảnh: THY NHUNG
Một cán bộ thuộc Phòng CSGT Công an TP.HCM cũng cho biết: Theo khoản 6 Điều 9 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ năm 2024, hành vi “dùng tay cầm và sử dụng điện thoại hoặc thiết bị điện tử khác khi điều khiển phương tiện đang di chuyển trên đường bộ” là hành vi bị nghiêm cấm.
Như vậy, người điều khiển phương tiện chỉ bị xử lý khi xe đang di chuyển. Trong trường hợp dừng đèn đỏ, nếu người điều khiển dừng đúng vị trí quy định, không gây cản trở hoặc ảnh hưởng đến các phương tiện khác thì không bị xem là vi phạm.
Tuy nhiên, khi dừng xe, người điều khiển vẫn phải tuân thủ Điều 18 của Luật này, cụ thể là: Có tín hiệu báo cho người điều khiển phương tiện khác biết khi ra, vào vị trí dừng hoặc đỗ xe; không làm ảnh hưởng đến người đi bộ và phương tiện xung quanh; phải bảo đảm an toàn trước khi khởi hành trở lại.
Hiện nay, nhiều địa phương đã triển khai hệ thống camera giám sát và công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) để nhận diện hành vi vi phạm giao thông.
Việc xử lý qua hình ảnh sẽ dựa trên dữ liệu xác thực tại thời điểm ghi nhận. Nếu hệ thống xác định người điều khiển đang dừng xe trước đèn đỏ mà sử dụng điện thoại hoặc các thiết bị điện tử, không gây cản trở giao thông thì không xử phạt.
Ngược lại, nếu việc sử dụng điện thoại khiến người điều khiển mất tập trung, chậm phản ứng khi đèn chuyển xanh, hoặc làm ảnh hưởng đến luồng phương tiện phía sau, cơ quan chức năng có thể xem xét hành vi gây cản trở giao thông để xử lý theo quy định.
Mặc dù không bị xử phạt, nhưng CSGT khuyến cáo người dân không nên sử dụng điện thoại hoặc thiết bị điện tử khi đang dừng chờ đèn đỏ.
Việc sử dụng điện thoại trong lúc này có thể khiến người lái mất tập trung, không quan sát tín hiệu giao thông, và phản ứng chậm khi đèn chuyển xanh. Hậu quả là dễ gây ùn tắc, va chạm nhẹ hoặc ảnh hưởng đến an toàn chung trên đường.
“Hành vi sử dụng điện thoại khi dừng đèn đỏ tuy không bị xử phạt nhưng tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. Người điều khiển phương tiện nên chú ý quan sát xung quanh, tập trung vào tình huống giao thông để đảm bảo khởi hành an toàn khi đèn chuyển tín hiệu”- vị CSGT nói.
Tính năng vượt trội của Camera AI
Khác với Camera thông thường chỉ phát hiện một lỗi vi phạm tại một thời điểm, Camera AI có khả năng nhận diện đồng thời nhiều lỗi vi phạm trên cùng một phương tiện hoặc nhiều phương tiện trong một khung hình.
Phân tích và trích xuất dữ liệu: Khi phát hiện vi phạm, hệ thống AI trích xuất hình ảnh hoặc video liên quan, bao gồm: thời gian, địa điểm, hành vi vi phạm và đặc biệt là biển số xe (sử dụng công nghệ nhận diện biển số xe – ANPR). Dữ liệu này được chuyển về Trung tâm Chỉ huy giao thông hoặc Cơ quan Công an có thẩm quyền.
Xác minh thông tin và lập hồ sơ
Cán bộ chức năng tại Trung tâm tiến hành kiểm tra, phân tích tính chính xác của dữ liệu vi phạm do camera AI cung cấp.
Lập danh sách phương tiện vi phạm, sau đó chuyển bộ phận tạo lập Thông báo vi phạm; Cán bộ tiếp nhận danh sách phương tiện vi phạm – nhập dữ liệu danh sách lên phần mềm xử lý vi phạm của Cục CSGT (lưu ý thời hạn 10 ngày kể từ ngày phát hiện vi phạm phải ra Thông báo và gửi cho Chủ phương tiện theo quy định).
Trong thời hạn quy định (10 ngày kể từ ngày phát hiện), cơ quan công an sẽ truy xuất thông tin về chủ phương tiện (tổ chức, cá nhân) thông qua cơ sở dữ liệu đăng ký xe hoặc cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư.
Sau khi xác định chính xác thông tin, tiến hành lập hồ sơ vi phạm theo quy định.
Thông báo vi phạm
Cơ quan chức năng (người có thẩm quyền xử phạt) sẽ gửi thông báo đến chủ phương tiện hoặc tổ chức liên quan. Thông báo có thể được gửi qua đường bưu điện hoặc bằng phương thức điện tử (nếu có).
Nội dung thông báo bao gồm thông tin về hành vi vi phạm, thời gian, địa điểm và yêu cầu chủ phương tiện đến cơ quan Công an để giải quyết vụ việc trong thời hạn nhất định.
Thông tin vi phạm cũng được cập nhật lên Trang thông tin điện tử của Cục CSGT để người dân tra cứu.
