Được ưu ái cấp đất công còn kiện lại cơ quan chức năng

Cấp đất hành lang lộ giới cho cá nhân

Ông Nguyễn Văn Vũ (SN 1970), một trong 9 hộ dân sống dọc tuyến tỉnh lộ 827A xã Hòa Phú, huyện Châu Thành, tỉnh Long An cũ (nay là xã Vĩnh Công, tỉnh Tây Ninh), gửi đơn đến các cơ quan chức năng và Ban Chuyên đề Công an TPHCM, phản ánh: Nhà và đất của họ có nguồn gốc rõ ràng và hợp pháp, được UBND huyện Châu Thành (cũ) cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) từ năm 2003, sử dụng ổn định từ hàng chục năm qua, không tranh chấp. Thế nhưng, bỗng dưng lại xuất hiện GCNQSDĐ số BY075678 (số vào sổ CH 05621) thể hiện UBND huyện Châu Thành cấp ngày 22/01/2015, công nhận cho bà Nguyễn Thị Thu Thủy được sử dụng phần diện tích đất lúa 477,2m², theo hình thức hoán đổi đất. Mặc dù, bà Thủy không phải là người sinh sống tại địa phương này và không có quyết định giao đất theo hình thức hoán đổi. Đến năm 2023, bà Thủy phát hiện phần đất thể hiện trên GCNQSDĐ mà UBND huyện cấp cho bà năm 2015 là đất hành lang lộ giới và chồng lấn lên đất mặt tiền nhà của 9 hộ dân, dọc theo tỉnh lộ 827A. Từ đó, tranh chấp phát sinh khiếu nại, tố cáo kéo dài suốt nhiều năm.

Từ việc UBND huyện Châu Thành (cũ) cấp đất hành lang lộ giới cho bà Thủy và chồng lấn lên đất của nhiều hộ dân, dẫn đến 9 hộ dân rơi vào cảnh "đáo tụng đình". Trong vụ án hành chính do bà Thủy kiện UBND huyện Châu Thành, đất của bà Thủy là đất hành lang lộ giới và còn chồng lấn lên phần đất của nhiều hộ dân khác sử dụng và sinh sống ổn định dọc theo tỉnh lộ 827A. Trong khi, các hộ dân này đã được UBND huyện Châu Thành cấp GCNQSDĐ hợp pháp từ các năm 2003. Tại bản án hành chính sơ thẩm số 29/2025/HC-ST ngày 25/03/2025, TAND tỉnh Long An (cũ) đã tuyên hủy 9 GCNQSDĐ của 9 hộ dân, xuất phát từ công văn số 111/UBND-TH ngày 14/01/2025 của UBND huyện Châu Thành, xác định phần đất cấp GCNQSDĐ cho bà Thủy là "đất công (kênh, hành lang) do Nhà nước quản lý từ trước năm 1996". Ngoài ra, nhiều tài liệu trong hồ sơ cho thấy, vị trí thửa đất 131 - tờ bản đồ số 3, nơi được cấp GCNQSDĐ cho bà Thủy nằm trong hành lang an toàn giao thông của tỉnh lộ 827A - do Nhà nước quản lý từ trước.

Phần đất hành lang lộ giới mà UBND huyện Châu Thành, tỉnh Long An (cũ) cấp cho bà Thủy

Do không đồng ý với bản án sơ thẩm (BAST) của TAND tỉnh Long An, nên cả 9 hộ dân đã kháng cáo. Ngày 03/11/2025, TAND Cấp cao tại TPHCM đã tuyên hủy toàn bộ bản án hành chính sơ thẩm số 29/2025/HC-ST của TAND tỉnh Long An do vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng và sử dụng chứng cứ không hợp pháp, để trả hồ sơ cho cấp sơ thẩm xét xử lại.

Và nhiều đơn thư kiến nghị

Trong quá trình giải quyết vụ án ở cấp phúc thẩm vừa qua, UBND xã Vĩnh Công (cơ quan kế thừa quyền và nghĩa vụ của UBND huyện Châu Thành) có văn bản 1031/UBND-KT ngày 24/10/2025 gửi Tòa, thể hiện phần đất hoán đổi cấp GCNQSDĐ cho bà Thủy có nguồn gốc là kênh Hào Lãng. Đến năm 2009, kênh này được UBND huyện Châu Thành san lấp để thực hiện dự án tỉnh lộ 827A. UBND xã Vĩnh Công còn đính chính xác định lại, phần diện tích đất của bà Thủy chỉ còn liên quan chồng lấn đến 5 hộ dân đã được UBND huyện Châu Thành cấp GCNQSDĐ từ các năm 2003. Mặc dù, trước đó công văn 111/UBNT-TB ngày 14/01/2025 của UBND huyện Châu Thành xác định có 9 hộ chồng lấn?

Các hộ dân bức xúc vì việc UBND huyện Châu Thành lấy đất công để cấp cho bà Thủy và một phần diện tích này bị chồng lấn lên đất của họ. Họ đồng loạt làm đơn tố cáo ông Trương Văn Biết, nguyên Chủ tịch UBND huyện Châu Thành giai đoạn năm 2015, đã chỉ đạo cấp dưới lấy đất công trình giao thông để "hoán đổi" và cấp GCNQSDĐ cho bà Thủy. Trong khi, Luật Đất đai 2013 không có quy định nào cho phép "hoán đổi đất công" theo hình thức này. Người dân cho rằng, việc giao đất, cấp GCNQSDĐ thông qua Thông báo số 05/TB-UBND ngày 07/01/2015, ký "thừa lệnh Chủ tịch huyện" là không đúng thẩm quyền, có dấu hiệu vi phạm quy định về quản lý đất đai.

Các hộ dân cho biết, việc UBND huyện Châu Thành cấp GCNQSDĐ năm 2015 cho bà Thủy chính là nguyên nhân gốc rễ, làm phát sinh kiện tụng kéo dài hơn 2 năm qua. Theo đơn của các hộ dân, việc Chủ tịch huyện Châu Thành chỉ đạo "hoán đổi đất công, đất hành lang lộ giới" để cấp GCNQSDĐ cho bà Thủy là không đúng theo Luật Đất đai 2013, có dấu hiệu vượt thẩm quyền, xâm phạm tài sản công và quyền sử dụng đất hợp pháp của công dân. Họ đồng loạt gửi đơn tố cáo, kiến nghị làm rõ trách nhiệm của cá nhân, tổ chức có liên quan trong việc tham mưu, ban hành và thực hiện các quyết định hành chính nêu trên. Đồng thời, đề nghị thu hồi, hủy bỏ GCNQSDĐ số BY075678 mà UBND huyện Châu Thành đã cấp cho bà Thủy ngày 22/01/2015.

Theo Luật Đất đai 2013, đất hành lang an toàn giao thông là loại đất do Nhà nước quản lý, việc sử dụng phải phục vụ mục đích công cộng. Trường hợp Nhà nước thu hồi đất của người dân để làm đường, việc bồi thường phải thực hiện bằng tiền hoặc đất có cùng mục đích sử dụng, thông qua quyết định thu hồi và phương án bồi thường được phê duyệt. Việc sử dụng khái niệm "hoán đổi đất công, đất hành lang" để cấp GCNQSDĐ cho cá nhân không được luật hóa, dẫn đến lạm dụng quyền lực hành chính, có dấu hiệu làm thất thoát tài sản công.

ĐĂNG NGUYÊN