Estonia: Thiệt hại khôn lường do yếu kém trong quản lý, bảo vệ rừng

Công tác bảo vệ rừng cần được chú trọng hơn. Ảnh: ST

Hệ lụy từ việc phá rừng

NAOE nhận định, mặc dù EEB đã có kế hoạch bảo vệ rừng để bù đắp những tác động tiêu cực do dự án đường sắt Baltic gây ra đối với thiên nhiên nhưng do chưa quản lý công việc hiệu quả nên Ủy ban đã cấp giấy phép khai thác gỗ tại các khu vực được đề xuất bảo vệ môi trường sống cho loài gà rừng. 17 ha rừng đã bị chặt hạ, dẫn đến việc phá hủy các khu rừng là môi trường sống tốt nhất cho gà rừng. Ngoài ra, việc chặt hạ trên đã làm chậm quá trình lập kế hoạch xây tuyến đường sắt Baltic gần 7 tháng.

Mặc dù cả EEB và Trung tâm Quản lý rừng quốc gia (RMK) đều nắm rõ những khu rừng nào là môi trường sống của loài gà rừng, khu vực nào có thể bị ảnh hưởng bởi tuyến đường sắt Baltic, EEB vẫn cấp giấy phép khai thác gỗ cho RMK, dẫn đến việc chặt hạ 17 ha rừng có giá trị nhất được quy hoạch làm môi trường sống cho gà rừng. Tổng cộng, EEB đã cấp giấy phép chặt hạ cho RMK và các chủ rừng tư nhân trên phạm vi 1.183 ha.

EEB đã cấp phép chặt hạ ở khu vực Reiu vào cuối năm 2023 và đầu năm 2024. Việc chặt hạ do RMK thực hiện đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến việc phát triển một dự án mang lại lợi ích quan trọng hơn cho cộng đồng. Việc thông qua kế hoạch của quận Nam Pärnu đã bị trì hoãn tới 7 tháng do phải tìm những khu vực mới phù hợp cho gà rừng trong những khu rừng thương mại để thay thế các khu vực đã bị chặt hạ.

Hậu quả từ những hành động của EEB và RMK còn thể hiện ở việc những khu vực sống của nhiều loài động vật khác bị phá hủy; tình trạng của các quần thể ở các vùng lân cận ngày càng đi xuống và không được cải thiện.

NAOE bày tỏ lo ngại, nếu các biện pháp cần thiết không được thực hiện thành công, điển hình là nếu quần thể gà rừng trong khu vực không được phục hồi ở mức cần thiết, nhiều kế hoạch có liên quan sẽ phải được sửa đổi trong tương lai, tiêu tốn những khoản tiền lớn từ ngân sách.

Cần có quy trình bảo vệ rừng

EEB và RMK báo cáo rằng, việc cấp giấy phép chặt hạ cây ở những khu vực liên quan đến tuyến đường sắt Baltic đã tuân thủ các quy định hiện hành. Tuy nhiên, NAOE nhận thấy EEB đã không tuân thủ các nguyên tắc của Đạo luật Thủ tục hành chính và quy định của Tòa án tối cao khi xử lý giấy phép khai thác gỗ, gây ra những sai phạm nghiêm trọng.

Giải trình với các kiểm toán viên, EEB cho rằng một số thông tin chưa được đưa vào báo cáo; một số cán bộ cấp giấy phép khai thác gỗ không ý thức được các giá trị của môi trường tự nhiên và những khu vực hạn chế chặt hạ. RMK cho biết, họ đã tham gia vào quá trình lựa chọn khu vực bồi thường và phê duyệt kế hoạch, tuy nhiên, một số nhân sự của họ chưa nắm chắc về những khu vực hạn chế.

Do đó, NAOE khuyến nghị, EEB và RMK cần xem xét nguyên tắc phòng ngừa của luật môi trường trong các hoạt động của họ. Khi lập kế hoạch và triển khai các hoạt động, EEB cần áp dụng cách tiếp cận thận trọng, hạn chế các hoạt động có khả năng gây tác động tiêu cực đến các giá trị thiên nhiên được bảo vệ hoặc sắp được bảo vệ. EEB cũng phải nhanh chóng xây dựng một quy trình chính thức để bảo vệ các địa điểm cần thiết.

Trong Báo cáo kiểm toán năm 2023 “Việc chặt hạ rừng ở các khu bảo tồn thiên nhiên”, NAOE từng kiến nghị EEB cần đảm bảo rằng tác động của việc chặt hạ đối với các giá trị tự nhiên được đánh giá trước khi phê duyệt giấy phép đốn rừng.

NAO cũng khuyến cáo không nên cho phép đốn rừng ở những khu vực cần được bảo vệ. Việc cấp phép đốn rừng ở các khu vực liên quan đến tuyến đường sắt Baltic hiện nay cho thấy, EEB đã không thực hiện các kiến nghị này và EEB cũng chưa cải thiện công tác tổ chức hoạt động của Ủy ban hiệu quả hơn, có thể dẫn đến những tổn hại cho thiên nhiên và môi trường.

Đồng thời, NAOE nhắc lại kiến nghị EEB cần đánh giá tác động của việc đốn rừng đối với các giá trị tự nhiên của rừng và các khu vực xung quanh trước khi cấp giấy phép đốn cây; cần cải thiện việc quản lý thông tin nội bộ và sự hợp tác giữa các sở, ban, ngành. Đặc biệt, EEB cần đảm bảo việc phối hợp chặt chẽ với Cục Lâm nghiệp và Cục Bảo tồn thiên nhiên, góp phần quản lý các trường hợp cấp phép chặt hạ những khu rừng có giá trị cao./.

(Theo NAOE)

Tuệ Lâm