EU nỗ lực tìm giải pháp cho cuộc khủng hoảng năng lượng

Lãnh đạo các nước thành viên EU chụp ảnh chung tại hội nghị. Ảnh: Reuters

Đối với cuộc khủng hoảng năng lượng khiến hóa đơn tiền điện tăng vọt trong những tuần gần đây tại châu Âu, các nhà lãnh đạo EU đã tán thành các cách tiếp cận trung hạn được Ủy ban châu Âu công bố vào tuần trước, bao gồm các biện pháp như: Hỗ trợ thu nhập trực tiếp cho các hộ gia đình dễ bị tổn thương, viện trợ nhà nước cho các công ty đang gặp khó khăn và cắt giảm thuế và các khoản thu đặc biệt.

Các nước EU nhận định, tình hình khủng hoảng năng lượng là do các nước trên thế giới đang phục hồi sau đại dịch và cần năng lượng để bắt đầu hoạt động kinh tế, trong khi nguồn cung chưa kịp đáp ứng nhu cầu. Vì vậy, giá khí đốt tự nhiên gia tăng rõ rệt và tình trạng này có thể kéo dài đến hết tháng 4 năm sau. Cụ thể, giá khí đốt ở châu Âu đã tăng hơn 420% - mức tăng kỷ lục trong vòng 1 năm qua. Ngoài khí đốt, giá than đá, dầu mỏ và điện cũng leo thang. Lượng dữ trữ khí đốt của khối chỉ đầy 77% - mức thấp nhất trong 10 năm qua.

Tại cuộc họp báo sau khi kết thúc Hội nghị thượng đỉnh EU, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Von der Leyen nhấn mạnh, những năng lượng tái tạo như điện gió và điện mặt trời sẽ là những giải pháp dài hạn giúp châu Âu độc lập về năng lượng và giảm khí thải nhà kính.

Bà Von der Leyen cũng cho biết, về phần các nước thành viên EU đã cắt giảm thuế hoặc phê duyệt trợ cấp hỗ trợ các hộ gia đình và công ty để đối phó với sự tăng vọt của giá khí đốt, còn EC sẽ đánh giá thị trường điện, khí đốt và tình hình phát thải khí nhà kính để đưa ra các biện pháp dài hạn. Bên cạnh đó, dự kiến EC sẽ đề xuất xây dựng kho dự trữ khí đốt chiến lược và lập nhóm mua khí đốt, đồng thời thúc đẩy kết nối và đa dạng hóa các nhà cung cấp khí đốt.

Nhiều chuyên gia chỉ ra rằng, các biện pháp được hội nghị thượng đỉnh đưa chỉ là tạm thời mà không mang tính đột phá để giải quyết triệt để tình trạng khủng hoảng năng lượng tại EU. Kết quả của hội nghị cho thấy sự khác biệt giữa các nước thành viên EU trong việc thống nhất chuyển đổi năng lượng tái tạo. Cuộc khủng hoảng năng lượng đang gây chia rẽ giữa các nước ở phía Nam và Đông Âu với các nước ở phía Bắc Âu.

Trước đó, nội bộ các nước thành viên EU đã đề xuất các giải pháp khác nhau khiến việc tìm ra tiếng nói chung cho vấn đề năng lượng của khối càng thêm khó khăn. Tây Ban Nha, Pháp, Italia, Hy Lạp, Cộng hòa Séc và Romania yêu cầu EU cần đưa ra một chương trình mua sắm khí đốt chung. Những nước khác như Ba Lan, Hungary, Malta và Slovakia muốn làm chậm quá trình chuyển đổi xanh bằng cách yêu cầu xem xét lại hệ thống chính sách giảm phát khí thải của EU.

Pháp, Hungary và Cộng hòa Séc đề xuất, năng lượng hạt nhân sẽ là giải pháp hướng tới một tương lai xanh hơn. Đức, Bỉ và Thụy Điển thì cho rằng, thị trường sẽ tự điều tiết nên không cần thiết phải có biện pháp cụ thể để giải quyết khủng hoảng năng lượng.

Bộ trưởng Khí hậu Ba Lan Michal Kurtyka nhận định, giá điện và khí đốt tự nhiên tăng chóng mặt, sức cạnh tranh của các ngành công nghiệp châu Âu giảm sút, một số nhà máy ở châu Âu bị đình chỉ sản xuất là lời cảnh tỉnh đối với EU cần hành động ngay để tránh lặp lại tình trạng hiện tại trong tương lai.

Vấn đề năng lượng được xem là một trong những vấn đề nhạy cảm về mặt chính trị, vì vậy, cuộc khủng hoảng năng lượng được đưa ra thảo luận cho thấy các nhà lãnh đạo EU đang nỗ lực giúp khối có được giải pháp căn cơ dài hạn hơn. Trong các cuộc họp sắp tới, an ninh nguồn cung cấp khí đốt và giải pháp củng cố nguồn cung khí đốt sẽ tiếp tục là những vấn đề “nóng” trên bàn thảo luận của các nước EU.

Thu Minh