F-35 hải quân Mỹ không thể không chiến do lỗi kỹ thuật

Theo thông tin độc quyền của Defense News, F-35 tiếp tục bị phát hiện ra những sai sót và trục trặc. Tới mức nếu không được xử lý triệt để, thì có thể gây rủi ro cho an toàn của phi công, và làm suy giảm đáng kể khả năng hoàn thành nhiệm vụ của máy bay.

Các phi công lái F-35B và F-35C, buộc phải tuân thủ những hạn chế về tốc độ máy bay nhằm tránh gây suy yếu khung hoặc lớp sơn phủ tàng hình chiếc F-35. Áp suất buồng lái với tốc độ siêu âm tăng đột biến gây đau buốt trong tai và xoang mũi. Xuất hiện những vấn đề nhiễu loạn với màn hình gắn trên mũ bảo hiểm và camera quan sát đêm gây khó khăn cho hạ cánh F-35C trên tàu sân bay.

Defence News cho biết, các nhà phát triển máy bay tàng hình thế hệ thứ năm F-35 phiên bản cất cánh đường băng ngắn và hạ cánh thẳng đứng, cũng như phiên bản dành cho tàu sân bay (F-35B và F-35C) không có khả năng bay lâu dài với tốc độ siêu âm. Thời gian bay với tốc độ này rất ngắn: 80 giây đối với F-35В và 50 giây đối với F-35С.

Trong tình huồng vượt quá giới hạn này, tốc độ siêu âm sẽ phá hủy lớp sơn phủ tàng hình trên thân máy bay, các cảm biến và cánh đuôi. Khung máy bay, đặc biệt phần cuối của động cơ phản lực, cũng bị tác động và ảnh hưởng nghiêm trọng đến độ tin cậy khai thác sử dụng.

Hạn chế tốc độ này sẽ khiến chiếc tiêm kích tàng hình đắt giá này không thể thực hiện được một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất của nó, là bất ngờ đánh chặn máy bay chiến đấu và tên lửa của đối phương, Defence News nhận xét.

Vấn đề máy bay F-35 phiên bản không quân hải quân nhạy cảm với tốc độ siêu âm được phát hiện từ năm 2011. Khi chiếc máy bay đạt đến tốc độ 1,3 Mach, lớp phủ tàng hình của F-35B trên vùng đuôi và cánh đuôi bị thổi bay, làm mất hoàn toàn tính năng này.

Máy bay F-35C, sau những thử nghiêm tương tự cũng bị các "hư hỏng nhiệt", gây biến dạng cấu trúc luồng phụt phản lực nâng máy bay và các thanh cánh đuôi. Những thông tin này được giữ bí mật. Cần đây, Phó Đô đốc Matt Winter, lãnh đạo chương trình F-35 của Lầu Năm Góc đã thừa nhận những khiếm khuyết, cho rằng những lỗi kỹ thuật này sẽ khiến các máy bay chiến đấu không thể đánh chặn các mục tiêu trên không có tốc độ cao và cũng không đảm bảo an toàn thoát ly không chiến trong tình huống chiến đấu với các máy bay thông thường Nga – Trung Quốc có tốc độ siêu âm.

Cần lưu ý là, các máy bay của không quân hải quân bị hỏng lớp sơn phủ tàng hình, hay có vấn đề với khung sườn, động cơ phản lực sẽ không thể được sửa chữa được cho đến khi quay trở lại căn cứ hải quân.

Sau khi thảo luận với nhà phát triển, Bộ quốc phòng Mỹ ra quy chế giới hạn tốc độ siêu âm đối với F-35B và F-35C. Theo đó, cứ sau 3 phút bay với tốc độ cận âm, máy bay có thể khai thác tốc độ siêu âm trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, việc giới hạn tốc độ sẽ tạo thêm căng thẳng đối với phi công F-35 - vốn đã phải thực hiện rất nhiều các kỹ năng phức tạp.

Những tài liệu do Defence News cung cấp cho thấy, tình trạng những thiếu sót cần khắc phục của các phiên bản F-35 rất khác nhau. Và khó có thể nói chính xác, những thiếu sót này đã được khắc phục triệt để hay chưa.

Tháng 06.2018, theo báo cáo Văn phòng Trách nhiệm Chính phủ, chương trình F-35 có 111 thiếu sót loại 1 trong tổng số 913 thiếu sót được thống kê từ tháng 01.2018. Đến ngày 24.05.2018, chỉ còn có 64 vấn đề loại 1 - Defence News cho biết.

Theo một tài liệu khác, Defense News có ít nhất 11 vấn đề loại 1 phải được giải quyết trước khi bắt đầu sản xuất hàng loạt. Những thiếu sót này bao gồm:

- Hệ thống hậu cần kỹ thuật phục vụ F-35, không có cách nào để các quốc gia đồng minh, khai thác sử dụng F-35 không gửi các dữ liệu bí mật đến Mỹ. Những hoạt động cung cấp thông số này hoàn toàn tự động và không có cách nào ngăn chặn được nếu sử dụng hệ thống trí tuệ nhân tạo của máy bay.

- Thông tin theo dõi các bộ phận, phụ tùng do hệ thống của F-35 hiển thị không phải lúc nào cũng phản ánh đúng, dẫn đến buộc phải hủy bỏ nhiệm vụ thường xuyên.

- Áp suất cabin khi tăng tốc tăng vọt trong buồng lái F-35, gây ra bệnh barotrauma, khiến các phi công đau tai và xoang cực độ.

- Khi khai thác sử dụng trong điều kiện thời tiết lạnh - 30 độ C, hệ điều hành F-35 sẽ thông báo một trong các bình ắc quy bị hỏng, khiến nhiệm vụ buộc phải hủy bỏ.

- Khi máy bay đạt tốc độ siêu thanh vượt quá Mach 1.2 có thể gây thiệt hại cấu trúc khung sườn và rộp bong lớp phủ tàng hình F-35B và F-35C.

- Sau khi thực hiện một số thao tác nhất định, phi công F-35B và F-35C không phải lúc nào cũng có thể kiểm soát máy bay khi quay quanh trục ngang, trục dọc và trục đứng.

- Nếu F-35A và F-35B bị nổ lốp khi hạ cánh, chấn động phản hồi từ sân bay cũng có thể phá hủy cả hai hệ thống giảm chấn thủy lực và phá hỏng máy bay.

- Một đốm sáng xanh lá cây đôi khi xuất hiện trên màn hình mũ bay, gây nhiễu hình ảnh trên mũ bảo hiểm, phi công gặp khó khăn khi hạ cánh F-35C trên tàu sân bay.

- Những đêm tối trời, hình ảnh camera nhìn đêm đôi khi xuất hiện các dải màu xanh lục khiến phi công không nhìn thấy đường chân trời hoặc hạ cánh trên tàu, dễ dẫn đến va chạm mạnh.

- Radar F-35, khi thực hiện chế độ tìm kiếm, chỉ quét được một vùng nhỏ trên mặt biển.

- Khi F-35B hạ cánh thẳng đứng vào những ngày rất nóng, động cơ có thể không tạo ra lực đẩy cần thiết duy trì máy bay bay treo trên không, phi công hạ cánh tương đối mạnh.

Lầu Năm Góc đã xác định thêm 4 thiếu sót loại 1 bổ sung khi bắt đầu thử nghiệm hoạt động chiến đấu từ tháng 12.2018, chủ yếu xuất hiện trên các giao diện vũ khí. Đô đốc Winter cho biết đây không phải là lỗi nguy hiểm mà chỉ là lỗi phần mềm và sẽ sửa được.

Trong 11 khiếm khuyết còn tồn tại, khiếm khuyết xuất hiện khi máy bay bay ở tốc độ siêu âm thực sự nghiêm trọng. Tốc độ siêu âm và khả năng tăng tốc nhanh là điều kiện tối cần thiết để máy bay chiến đấu không chỉ tấn công, mà còn phòng ngự trước cuộc tấn công của đối phương và thoát ly chiến đấu trong tình huống phức tạp.

Những khiếm khuyết kỹ thuật của F-35B,C không quân hải quân Mỹ. Video Defence News

Trịnh Thái Bằng