Facebook, Google ngấm đòn tài chính

Trong bối cảnh doanh thu ngành quảng cáo đi xuống và tiềm ẩn suy thoái kinh tế, Phố Wall đang cho thấy tín hiệu rõ ràng rằng các công ty mẹ của Google và Facebook cần phải thắt lưng buộc bụng. Sau một thời gian dài chi tiêu thoáng tay, đã đến lúc các công ty này thay đổi.

Cổ phiếu của Meta vừa đi xuống mức thấp nhất 6 năm trở lại đây, sau khi lợi nhuận quảng cáo từ Facebook giảm một nửa so với cùng kỳ năm ngoái.

Đây là các tín hiệu tiêu cực từ thị trường phản ứng lại hoạt động đầu tư của Meta, 10 tỷ USD mỗi năm vào vũ trụ ảo (metaverse), trong khi tương lai của lĩnh vực này vẫn chưa rõ ràng và đến nay không hấp dẫn người dùng. Một nhà đầu tư của Meta mới đây cảnh báo vũ trụ ảo sẽ không sinh lời trong ít nhất 10 năm tới.

Cổ phiếu của Alphabet cũng liên tục sụt giảm trong thời gian qua. Nguyên nhân là doanh thu quảng cáo của Google thấp hơn 2 tỷ USD so với kỳ vọng của nhà đầu tư.

Trong khi đó các giám đốc điều hành của Google vẫn thuê thêm gần 13.000 nhân sự trong quý III và cho biết sẽ thuê thêm khoảng 7.000 trong quý IV.

Doanh thu giảm, chi tiêu tăng

Chi tiêu thoáng tay trong bối cảnh doanh thu sụt giảm là hành động "khó coi" với các nhà đầu tư Phố Wall. Người sáng lập Altimeter Capital, Brad Gerstner, sở hữu 2,5 triệu cổ phiếu Meta đã gửi thư đến Meta và Mark Zuckerberg phàn nàn về khoản chi của công ty này cho vũ trụ ảo cũng như thuê thừa nhân sự.

“Ai ở Thung lũng Silicon cũng biết rằng các công ty từ Google đến Meta, Twitter, hay Uber từng đạt được mức doanh thu tương đương hiện nay với ít nhân sự hơn nhiều”, Gerstner viết trong một bức thư đăng trên Medium.

Các giám đốc điều hành công ty công nghệ đôi khi bỏ qua suy nghĩ cách suy nghĩ này của nhiều nhà đầu tư Phố Wall. Zuckerberg đã không mua Instagram với giá 1 tỷ USD nếu lắng nghe ý kiến của các nhà đầu tư của mình. Và Google sẽ không thể xây dựng Android thành hệ điều hành di động phổ biến nhất trên thế giới nếu đi theo các mô hình kinh doanh phổ biến.

Nhưng có những giới hạn, đặc biệt là đối với các công ty đã ở giai đoạn trưởng thành và khi điều kiện kinh tế khó khăn. Giới đầu tư khuyến nghị những gã khổng lồ công nghệ này ngừng tuyển dụng thêm và ngừng đổ hàng tỷ USD vào những công nghệ chưa được kiểm chứng cũng như không nhận được phản ứng tích cực từ thị trường.

Facebook phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng vào năm 2012 và đã phát triển mạnh trong nhiều năm nhờ cách đầu tư "thoáng tay" trước khi gặp khó khăn do doanh thu quảng cáo giảm. Ảnh: Fortune.

Amazon là một ví dụ về việc một công ty công nghệ ngó lơ các lời khuyên tài chính từ Phố Wall trong nhiều năm, nhưng đã nhận ra khi nào cần cắt giảm.

Amazon nhiều lần phớt lờ những lời kêu gọi hạn chế chi tiêu trong quá trình họ xây dựng trang thương mại điện tử lớn nhất thế giới và các cơ sở điện toán đám mây. Nhưng trong năm nay, các nhà điều hành công ty này liên tục cắt giảm chi phí sau khi nhận ra tình hình kinh tế khó khăn.

Đến lúc nhìn nhận rủi ro

“Chúng tôi ngạc nhiên khi Google tiếp tục thuê người và đầu tư nhiều trong suốt quý III, dù biết rằng xu hướng vĩ mô đang xấu đi. Thay vào đó họ nên đóng băng việc tuyển dụng và cắt giảm các kế hoạch mở rộng như Amazon đã làm”, Mark Mahaney, nhà phân tích của Evercore ISI, cho biết.

Meta đã cố gắng xoa dịu các nhà đầu tư bằng cách tuyên bố số lượng nhân sự sẽ "gần như không đổi" vào năm 2023 so với hiện tại. Nhưng với các nhà đầu tư như vậy là chưa đủ. Gerstner kêu gọi Meta mạnh tay cắt giảm ít nhất 20% chi phí liên quan đến nhân sự vào cuối năm nay.

Tuy nhiên, vấn đề của Meta không chỉ là nhân sự. Một vấn đề khác là định hướng xây dựng vũ trụ ảo. Các nhà điều hành công ty này, đặc biệt là Mark Zuckerberg, đã hứa hẹn đây sẽ là bước tiến tiếp theo của công nghệ, nhưng đến nay không có nhiều tín hiệu tích cực.

Mới đây, khi một nhà phân tích hỏi Zuckerberg rằng cơ hội doanh thu của vũ trụ ảo là gì trong 3-5 năm tới, câu trả lời lan man của vị CEO dường như khiến cổ phiếu của Meta giảm mạnh hơn nữa.

Amazon là ví dụ cho công ty công nghệ biết dừng đúng lúc, không đầu tư quá tràn lan. Ảnh: Getty.

Cụ thể, Zuckerberg nói “doanh thu là một yếu tố, nhưng không phải là yếu tố chính thúc đẩy”. Sau các nỗ lực R&D trị giá hàng chục tỷ USD của Meta, nhiều nhà đầu tư cảm thấy đây không phải thông tin dễ nghe. Zuckerberg tiếp tục nói về “trải nghiệm xã hội tuyệt vời nhất” và “một trải nghiệm rất sâu sắc” mà không đưa ra được các kịch bản kinh doanh đem lại doanh thu.

Meta có kế hoạch chi 34-39 tỷ USD vào năm 2023 cho các trung tâm dữ liệu, máy chủ, cơ sở hạ tầng và nâng cao năng lực trí tuệ nhân tạo, tăng 32-33 tỷ USD trong năm nay.

Doanh thu của Meta đã giảm trong 2 quý vừa qua trong khi chi tiêu tăng, vì thế dòng tiền tự do của công ty này đã giảm mạnh, Scott Kessler, nhà phân tích tại Third Bridge, lưu ý. Trong quý III, dòng tiền tự do của Meta là 173 triệu USD so với 9,5 tỷ USD một năm trước.

“Xu hướng này cực kỳ đáng sợ”, Kessler viết trong một lưu ý cho khách hàng.

Tuy nhiên, Zuckerberg gần như là "vua" của Meta và không cần phải lắng nghe bất kỳ ai. Thậm chí một số nhân viên Meta nói rằng chiến lược xây dựng vũ trụ ảo là chiến lược "làm Mark vui". Các giám đốc điều hành của Google cũng tương tự.

Những giám đốc điều hành này đã xây dựng công ty công nghệ tỷ đô ở Thung lũng Silicon trong khi phớt lờ những lời khuyên về an toàn của Phố Wall. Nhưng giờ đây, những công ty này đã trưởng thành và đang đối mặt với những thử thách lớn nhất, cổ phiếu sụt giảm theo từng ngày và theo đó là cơ hội thu hút nhân tài nhờ trả lương bằng cổ phần.

Các nhà đầu tư cho rằng đã đến lúc các gã khổng lồ công nghệ cần lắng nghe và nhìn nhận rủi ro.

Hoàng Nam