FED chấm dứt chuỗi tăng lãi suất 0,75 điểm %

Ngày 14/12, các quan chức Ủy ban thị trường mở (FOMC) thuộc FED quyết định nâng lãi suất thêm 0,5 điểm phần trăm, đưa mặt bằng lãi suất lên mức cao nhất 15 năm. Ảnh: CNBC

Đúng như kỳ vọng của thị trường, FED tuyên bố tăng lãi suất 0,5 điểm phần trăm, qua đó nâng mặt bằng lãi suất cơ bản lên 4,25-4,5%. Mức tăng này đã chấm dứt chuỗi 4 lần tăng lãi suất 0,75 điểm phần trăm liên tiếp trong một đợt tăng lãi suất mạnh nhất của FED kể từ những năm 1980 khi ngân hàng trung ương cam kết kiểm soát lạm phát về vùng mục tiêu.

Việc FED đưa mặt bằng lãi suất lên mức cao nhất trong 15 năm được xem như tín hiệu cho thấy cuộc chiến chống lạm phát của Chủ tịch Powell vẫn chưa kết thúc, dù có nhiều tín hiệu hứa hẹn chỉ ra rằng lạm phát có thể đang trên đà hạ nhiệt.

Cùng với việc tăng lãi suất, các quan chức ngân hàng trung ương dự kiến sẽ giữ mặt bằng lãi suất ở mức cao hơn trong năm 2023 và không giảm lãi suất ít nhất cho đến năm 2024. Mặt bằng lãi suất cuối cùng - tức điểm mà ở đó FED dự kiến sẽ kết thúc lộ trình tăng lãi suất - được đặt ở mức 5,1% (tức phạm vi lãi suất cơ bản 5,0-5,25%), theo biểu đồ chấm (Dot Plot) phản ánh kỳ vọng của các thành viên trong Ủy ban thị trường mở (FOMC). Tại thời điểm đó, FED có thể tạm dừng tăng lãi suất để hạn chế tác động của chính sách tiền tệ thắt chặt đối với nền kinh tế.

Sau giai đoạn này, biểu đồ Dot Plot cũng cho thấy các quan chức FED đồng thuận việc cắt giảm lãi suất bắt đầu từ năm 2024 để đưa mặt bằng lãi suất về vùng 4,1% vào cuối năm đó. Lãi suất cơ bản được kỳ vọng sẽ giảm xuống 3,1% trong năm 2025 và ổn định ở mức trung lập 2,5% trong dài hạn.

Tại cuộc họp báo vào chiều 14/12 (giờ Mỹ), Chủ tịch FED Jerome Powell khẳng định ưu tiên của FED đến thời điểm hiện tại vẫn là tiếp tục cuộc chiến chống lạm phát vì mục tiêu áp lực giá không kéo dài dai dẳng. “Dữ liệu lạm phát nhận ghi nhận đến tháng 10 và tháng 11 cho thấy tốc độ tăng giá hàng tháng đã giảm rất tích cực. Tuy nhiên sẽ cần nhiều bằng chứng hơn nữa để khẳng định lạm phát trên đà đi xuống một cách bền vững”.

Lần tăng lãi suất cuối cùng của năm được FED tiến hành trong bối cảnh nhiều dự báo nền kinh tế Mỹ sẽ rơi vào suy thoái trong năm 2023. Các động thái lần này của ngân hàng trung ương hầu như không thay đổi so với những gì ông Powell gợi ý sau cuộc họp chính sách tiền tệ gần nhất hồi tháng 11.

Các quan chức Fed tin rằng việc tăng lãi suất sẽ giúp ngân hàng trung ương hút tiền khỏi nền kinh tế, làm giảm nhu cầu và theo đó giảm áp lực giá trong nền kinh tế.

FOMC cũng đã hạ mục tiêu tăng trưởng GDP của Mỹ cho năm 2023 với mức tăng GDP dự kiến chỉ ở mức 0,5%, cao hơn một chút so với mức được coi là suy thoái. Triển vọng tăng trưởng GDP năm nay cũng được đặt ở mức 0,5%. Đây là sự thay đổi đáng kể so với dự báo hồi tháng 9, khi FOMC kỳ vọng kinh tế Mỹ tăng trưởng 0,2% trong năm nay và 1,2% trong năm 2023.

Về lạm phát cơ bản, FOMC ước tính lạm phát lõi năm 2022 sẽ ở mức khoảng 4,8%, cao hơn 0,3 điểm phần trăm so với ước tính trước đó.

Biểu đồ Dot Plot mới nhất cũng cho thấy sự phân tán khá rộng về dự báo của các thành viên FOMC cho triển vọng của những năm tới. Cụ thể, về năm 2023, 7/19 thành viên của FOMC cho rằng lãi suất có thể tăng lên trên 5,25%. Về năm 2024, cũng có 7/19 thành viên cho rằng lãi suất có thể cao hơn mức bình quân dự báo là 4,1%.

Trước đó, hôm 13/12, Bộ Lao động Mỹ báo cáo chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 11 tăng 7,1% trong khi CPI lõi tăng 6%, mức tăng thấp nhất kể từ tháng 12/2021. Chủ tịch FED nhận định sự hạ nhiệt của lạm phát là tích cực nhưng ông vẫn thấy lạm phát dịch vụ quá cao, đồng thời báo hiệu FED có thể phải tăng lãi suất cao hơn để đạt được mục tiêu kiểm soát đà tăng giá.

Sau khi dành phần lớn thời gian của năm 2021 để coi lạm phát là “nhất thời”, FED bắt đầu tăng lãi suất vào tháng 3/2022 với một lộ trình tăng lãi suất dựng đứng. Trước đó, FED đã không tăng lãi suất quá 0,25 điểm phần trăm mỗi lần trong suốt 22 năm.

Ngân hàng trung ương Mỹ cũng tiến hành thắt chặt định lượng, qua đó rút 95 tỷ USD khỏi thị trường mỗi tháng. Tổng cộng từ tháng 6/2022 đến nay, ngân hàng trung ương đã đưa 332 tỷ USD ra khỏi bảng cân đối kế toán, thu hẹp quy mô bảng này xuống 8,63 nghìn tỷ USD.