Fed có nên hoãn lại cuộc họp lãi suất tháng 12?

Bất đồng quan điểm ngày càng sâu sắc

Biên bản cuộc họp chính sách tháng 10 vừa được công bố mới đây cho thấy, mặc dù khá đồng thuận với quyết định cắt giảm lãi suất hôm 29/10, song các nhà hoạch định chính sách của Fed lại đang bất động quan điểm về lộ trình lãi suất sắp tới. Những phát biểu của các nhà hoạch định chính sách kể từ sau cuộc họp chính sách tháng 10 đến nay cũng cho thấy rõ sự bất đồng này.

Nếu như hai tuần trước đây, thị trường chứng kiến hàng loạt các nhà hoạch định chính sách kêu gọi giữ nguyên lãi suất do lo ngại lạm phát đang cao hơn nhiều mục tiêu 2% của Fed; thậm chí trong số này còn có khá nhiều nhà hoạch định chính sách vốn trước đây có quan điểm trung lập.

Chẳng hạn như Chủ tịch Fed như Chủ tịch Fed Boston Susan Collins cho biết mới đây rằng, bà thấy “ngưỡng khá cao” cho việc nới lỏng thêm trong thời gian tới. “Nếu không có bằng chứng rõ ràng về sự suy giảm đáng kể của thị trường lao động, tôi sẽ do dự trong việc nới lỏng chính sách hơn nữa, đặc biệt là khi có ít thông tin về lạm phát do việc chính phủ đóng cửa”, bà nói.

Tuy nhiên mấy ngày gần đây, thị trường lại liên tục chứng kiến luồng ý kiến ủng hộ cắt giảm tiếp lãi suất của nhiều nhà hoạch định chính sách khác.

Chủ tịch Fed New York John Williams đã cho biết trong phát biểu tại một hội nghị của NHTW Chile hôm thứ Sáu tuần (21/11) trước rằng, lãi suất có thể giảm thêm mà không gây nguy cơ cho mục tiêu lạm phát của Fed, đồng thời giúp ngăn chặn sự sụt giảm trên thị trường việc làm.

Tiếp đó Chủ Fed San Francisco Mary Daly cũng cho biết trong một cuộc phỏng vấn hôm thứ Hai (24/11) là bà ủng hộ việc cắt giảm lãi suất vào tháng 12 vì bà nhận thấy sự suy giảm đột ngột trên thị trường việc làm có khả năng xảy ra và khó kiểm soát hơn là một đợt bùng phát lạm phát.

Trong khi Thống đốc Fed Christopher Waller cũng cho biết hôm thứ Hai rằng, dữ liệu hiện có cho thấy thị trường việc làm Mỹ vẫn còn yếu để đảm bảo việc cắt giảm lãi suất thêm 0,25 điểm phần trăm tại cuộc họp chính sách của Fed vào ngày 9-10/12.

Theo các nhà phân tích, việc thiếu các dữ liệu chính thức về việc làm và lạm phát càng khiến cho sự bất đồng quan điểm giữa các nhà hoạch định chính sách của Fed ngày càng sâu sắc. Điều đó khiến cho Fed khó lòng tạo được sự đồng thuận cao để đưa ra quyết định chính sách như các cuộc họp trước đây.

Kết quả bỏ phiếu có thể hòa

Nhiều ý kiến cho rằng, việc Chủ tịch Fed New York John Williams và Chủ tịch Fed Francisco Mary Daly – hai đồng minh thân cận của Chủ tịch Fed Jerome Powell - lên tiếng ủng hộ đã tạo cơ hội để cho ông thúc đẩy một đợt cắt giảm lãi suất nữa tại cuộc họp tháng 12.

Tuy nhiên các nhà kinh tế của Capital Economics lại cho rằng, do Ủy ban Thị trường mở liên bang (FOMC) - vốn thường hoạt động theo nguyên tắc đồng thuận - đang ngày càng chia rẽ sâu sắc, cuộc họp quyết định lãi suất vào tháng tới có thể dẫn đến bế tắc

Theo đánh giá của các nhà kinh tế này, hiện 4 Chủ tịch Fed khu vực trong FOMC là Susan Collins, Austan Goolsbee, Alberto Musalem và Jeffrey Schmid đang tỏ ra hoài nghi hoặc "hoàn toàn phản đối" ý tưởng cắt giảm lãi suất vào tháng tới. Bên cạnh đó hai Thống đốc Fed là Michael Barr và Philip Jefferson cũng đã bày tỏ sự thận trọng với việc giảm thêm lãi suất.

Trong khi đó, phe “bồ câu” hiện có 3 Thống đốc Fed do ông Trump bổ nhiệm là Michelle Bowman, Stephen Miran và Christopher Waller đã kêu gọi cắt giảm lãi suất. Trong khi với phát biểu hôm thứ Sáu vừa rồi, Chủ tịch Fed New York John Williams có thể gia nhập nhóm này.

Như vậy “vẫn chỉ có 4 phiếu thuận ủng hộ việc cắt giảm và 6 phiếu chống”. Ngay cả khi Chủ tịch Fed Jerome Powell ủng hộ việc cắt giảm lãi suất, do ông thường có cùng quan điểm với Chủ tịch Fed New York John Williams và và Thống đốc Fed Lisa Cook thường bỏ phiếu ủng hộ ông Powell, “chúng ta có thể có kết quả hòa 6-6”, các nhà kinh tế Capital Economics cho biết. “Khi đó, mọi thứ sẽ trở nên rất hỗn loạn vì không rõ Powell có phiếu quyết định hay không, vì vậy việc bỏ phiếu thay đổi chính sách có thể đơn giản là không được thông qua”, họ nói thêm.

Trên thực tế chưa bao giờ có cuộc bỏ phiếu hòa tại Fed, trong khi các quy tắc và thủ tục của FOMC cũng không đề cập đến kịch bản như vậy.

Trong khi Robert Eisenbeis - người trước đây từng là giám đốc nghiên cứu tại Fed Atlanta đã nói với tạp chí Fortune hồi đầu năm nay rằng, trong trường hợp có kết quả hòa, lãi suất sẽ giữ nguyên.

Không có điều khoản phủ quyết, nghĩa là chủ tịch không có quyền buộc phải đưa ra một quyết định khác, ông giải thích. Cũng chưa rõ liệu các nhà hoạch định chính sách sẽ bỏ phiếu lại trong cùng cuộc họp đó hay đợi đến cuộc họp dự kiến tiếp theo để bỏ phiếu.

“Chưa có tiền lệ nào ở đây,” Eisenbeis nói vào tháng 8. “Tôi cho rằng sẽ có lựa chọn bỏ phiếu lại, nhưng nếu không, thì lãi suất sẽ không thay đổi. Nếu không có thay đổi về lãi suất, thì cuộc họp tiếp theo sẽ là nơi diễn ra một cuộc xem xét và bỏ phiếu khác”.

Có nên lùi lại để chờ dữ liệu?

Thậm chí nhiều ý kiến cho rằng, việc Fed bước vào cuộc họp tháng 12 mà không có các dữ liệu việc làm và lạm phát tháng 10 và tháng 11 trong tay khiến cho rủi ro của việc đưa ra quyết định không chính xác là khá lớn.

“Do không có dữ liệu chính thức nào cho tháng 10 hoặc tháng 11, cuộc họp tháng 12 đang có xu hướng thiên về cảm tính hơn là bằng chứng”, Bob Schwartz - Chuyên gia kinh tế cấp cao tại Oxford Economics viết trong một bài bình luận.

Trên thực tế Chủ tịch Fed Jerome Powell và các thành viên khác của FOMC đã thừa nhận, việc chính phủ đóng cửa gây ra tình trạng mất dữ liệu đang làm phức tạp thêm công việc vốn đã khó khăn của họ là điều chỉnh chính sách tiền tệ để ổn định lạm phát và việc làm.

Điều này khiến các chuyên gia suy đoán liệu Fed có quyết định hoãn cuộc họp một tuần để chờ Báo cáo việc làm dự kiến sẽ được công bố vào ngày 16/12 hay không. Nếu Fed hoãn họp, mặc dù quyết định của họ sẽ được đưa ra muộn hơn, nhưng có thể sẽ được cân nhắc kỹ lưỡng hơn.

“Chủ tịch Fed và những người khác đã viện dẫn việc hoạt động trong 'sương mù' mà không có dữ liệu chính thức của chính phủ”, các nhà nghiên cứu tại UBS viết trong một báo cáo nghiên cứu. Theo họ, nếu Fed vẫn giữ nguyên lịch họp được ấn định trước mặc dù biết rằng dữ liệu quan trọng sẽ được công bố một tuần sau đó, thì đúng là họ đã chọn hoạt động trong “sương mù”.

Mặc dù cho đến nay các quan chức Fed vẫn chưa công khai bình luận về việc liệu cuộc họp có thể bị hoãn lại để tìm hiểu sâu hơn về dữ liệu hay không. Tuy nhiên đó cũng là một lựa chọn có thể xảy ra bởi theo các nhà nghiên cứu của UBS, Fed đã từng trì hoãn hoặc thêm các cuộc họp trước đây.

Ví dụ, Fed đã trì hoãn một cuộc họp vào năm 1971 để tránh gián đoạn do các cuộc biểu tình phản chiến, và vào năm 1974 để tổ chức một cuộc họp quốc tế.

Hà Vy