Fed hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm, dự báo 2 lần cắt giảm nữa trong năm nay

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) mới đây đã phê chuẩn một đợt cắt giảm lãi suất đúng như kỳ vọng của thị trường và phát tín hiệu sẽ có thêm hai lần nới lỏng chính sách nữa trước khi năm 2025 kết thúc, trong bối cảnh lo ngại gia tăng về thị trường việc làm, dù lạm phát vẫn còn ở mức cao.

Với tỷ lệ 11 phiếu thuận và 1 phiếu chống, Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) đã hạ lãi suất điều hành thêm 0,25 điểm phần trăm, đưa biên độ lãi suất quỹ liên bang xuống 4,00% - 4,25%. Đây là mức đồng thuận cao hơn dự đoán của Phố Wall.

Thống đốc mới nhậm chức Stephen Miran là người duy nhất phản đối, cho rằng cần cắt giảm 0,5 điểm phần trăm thay vì 0,25 điểm. Trong khi đó, hai Thống đốc Michelle Bowman và Christopher Waller - những người từng được dự đoán có thể bỏ phiếu bất đồng - lại ủng hộ quyết định giảm 0,25 điểm.

Cả ba vị này đều do Tổng thống Mỹ Donald Trump bổ nhiệm. Ông Trump, trong suốt thời gian qua, đã liên tục thúc ép Fed không chỉ cắt giảm theo từng bước nhỏ 0,25 điểm, mà phải giảm mạnh và nhanh hơn.

Đây là lần cắt giảm lãi suất đầu tiên của Fed trong năm 2025

Trong tuyên bố sau cuộc họp, Fed nhận định hoạt động kinh tế đang chậm lại, đồng thời nhấn mạnh tốc độ tạo việc làm đã suy giảm và lạm phát vẫn ở mức cao. Đây là hai yếu tố mâu thuẫn với mục tiêu kép của Fed là ổn định giá cả và toàn dụng lao động.

Ngay sau quyết định, thị trường chứng khoán Mỹ biến động mạnh, với các chỉ số chính dao động trái chiều. Trong khi đó, lợi suất trái phiếu kho bạc giảm ở kỳ hạn ngắn nhưng tăng ở các kỳ hạn khác.

Chủ tịch Jerome Powell khẳng định việc cắt giảm lãi suất lần này là biện pháp quản lý rủi ro chứ không phải phản ứng trực tiếp với một nền kinh tế yếu đi.

“Xu hướng chậm lại rõ rệt ở cả nguồn cung và cầu lao động là điều bất thường trong bối cảnh thị trường việc làm đang kém năng động hơn. Rủi ro suy giảm việc làm có vẻ đã gia tăng”, ông Powell bày tỏ suy nghĩ về thị trường lao động tại buổi họp báo sau cuộc họp. Ông cho rằng quyết định cắt giảm đã đưa chính sách tiền tệ về mức “trung tính” thay vì “hạn chế vừa phải” như trước.

Trong biểu đồ “dot plot” - công cụ thể hiện kỳ vọng lãi suất của các quan chức Fed - đa số thành viên dự báo sẽ có thêm hai lần giảm nữa trong năm nay. Tuy nhiên, vẫn có sự chia rẽ nội bộ khi một quan điểm (nhiều khả năng là của ông Miran) cho rằng cần giảm tổng cộng 1,25 điểm phần trăm; trong khi 9/19 thành viên chỉ dự báo thêm một lần cắt; và 10 thành viên dự báo hai lần (tháng 10 và tháng 12); chỉ có một người phản đối cả lần giảm vừa qua.

“Đa số FOMC hiện nghiêng về kịch bản có thêm hai đợt giảm, cho thấy “phe bồ câu” đã chiếm ưu thế”, ông Simon Dangoor, Giám đốc chiến lược thu nhập cố định tại Goldman Sachs Asset Management bình luận. “Chỉ khi lạm phát tăng mạnh bất ngờ hoặc thị trường việc làm phục hồi rõ rệt mới có thể khiến Fed thay đổi lộ trình này”.

Biểu đồ "dot plot"

Biểu đồ cũng cho thấy chỉ một lần giảm vào năm 2026 - ít hơn so với dự báo ba lần của thị trường - và thêm một lần giảm nữa vào 2027, khi Fed tiến gần đến mức lãi suất trung tính dài hạn khoảng 3%.

Dự báo kinh tế phát hành sau cuộc họp chỉ ra rằng tăng trưởng GDP có thể nhanh hơn một chút so với tháng 6, trong khi triển vọng thất nghiệp và lạm phát giữ nguyên.

Cuộc họp lần này diễn ra trong bối cảnh căng thẳng chưa từng thấy với Fed - vốn thường hoạt động lặng lẽ và ít chứng kiến sự bất đồng. Một năm trước, khi lo ngại thất nghiệp tăng, FOMC từng cắt giảm mạnh 0,5 điểm phần trăm.

Việc ông Trump gây sức ép lên Fed và bổ nhiệm ông Miran đã làm dấy lên nghi ngờ về tính độc lập lâu đời của ngân hàng trung ương Mỹ. Ông Stephen Miran từng công khai chỉ trích ông Powell và các đồng sự, cũng như được đánh giá là nhân vật trung thành với mong muốn giảm lãi suất sâu hơn của ông Trump. Nhà Trắng cho rằng hạ lãi suất sẽ kích thích thị trường bất động sản đang ì ạch và giảm chi phí tài chính cho nợ công. Tuy nhiên, ông Powell khẳng định không có sự ủng hộ rộng rãi cho mức cắt giảm 0,5 điểm trong cuộc họp vừa qua.

Bên cạnh đó, một diễn biến kịch tính khác xuất hiện khi tòa án chặn nỗ lực của ông Trump nhằm bãi nhiệm Thống đốc Lisa Cook - người do cựu Tổng thống Joe Biden bổ nhiệm. Nhà Trắng cáo buộc bà Cook gian lận thế chấp với các khoản vay được chính phủ bảo lãnh, song chưa có cáo trạng nào được đưa ra. Bà Cook phủ nhận, và bà cũng nằm trong số những người bỏ phiếu ủng hộ giảm 0,25 điểm phần trăm.

Về khía cạnh kinh tế, nhiều tín hiệu cho thấy tăng trưởng vẫn ổn định, chi tiêu tiêu dùng vượt kỳ vọng. Tuy nhiên, thị trường việc làm đang là điểm gây tranh cãi. Tỷ lệ thất nghiệp tháng 8 đã tăng lên 4,3% - mức cao nhất kể từ tháng 10/2021.

Số lượng việc làm mới gần như đi ngang trong năm nay, và dữ liệu mới của Cục Thống kê Lao động Mỹ cho thấy nền kinh tế đã tạo ra ít hơn 1 triệu việc làm so với báo cáo ban đầu trong giai đoạn 12 tháng trước tháng 3/2025.

Thống đốc Fed Christopher Waller, một trong những người ủng hộ giảm lãi suất, cho rằng Fed cần nới lỏng ngay để ngăn chặn nguy cơ xấu hơn với thị trường lao động. Ông cũng được nhắc tới như một ứng viên tiềm năng kế nhiệm ông Powell, khi nhiệm kỳ Chủ tịch Fed hiện tại kết thúc vào tháng 5/2026.

My Vũ