FiinRatings: 89 doanh nghiệp chậm trả nợ 113.000 tỉ đồng trái phiếu

FiinRatings: 89 doanh nghiệp chậm trả nợ trái phiếu với tổng giá trị hơn 113.000 tỉ đồng

Trong báo cáo Trái phiếu doanh nghiệp tháng 3 do FiinRatings vừa công bố, thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) ghi nhận sự đảo chiều trong hoạt động phát hành với tổng cộng 13 lô trái phiếu, tổng trị giá đạt gần 27.000 tỉ đồng.

Đáng chú ý là sự trở lại của các nhà phát hành bất động sản khi có tới 6 lô phát hành từ 5 doanh nghiệp trị giá 23.700 tỉ đồng.

Như vậy, giá trị phát hành riêng lẻ trong tháng 3/2023 đã gấp 3 lần so với tháng trước và tăng 2,08 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Dù mức tăng theo tháng phản ánh hiệu ứng nền thấp, tốc độ tăng cùng kỳ cho thấy tín hiệu đảo chiều và gia tăng trở lại trong hoạt động phát hành.

Tuy nhiên, nhóm phân tích cho rằng chưa thể khẳng định thị trường sẽ sôi động trở lại ngay từ quý 2/2023 mà sẽ cần phải theo dõi một số động thái từ phía nhà quản lý nhằm gỡ khó cho thị trường, đồng thời phục hồi niềm tin của nhà đầu tư cá nhân.

Mua lại trước hạn tăng mạnh

Báo cáo cũng cho biết quy mô trái phiếu mua lại trước đáo hạn trong tháng 3/2023 đạt gần 18.000 tỉ đồng, tăng gấp 3 lần so với tháng trước. Đáng lưu ý, hoạt động mua lại trong tháng chủ yếu đến từ các công ty con của MIK Group, bao gồm Hakuba, Akata, Yamagata và Azura với giá trị 7.790 tỉ đồng, chiếm 43,3% tổng khối lượng mua lại trong tháng.

Theo chuyên gia, hoạt động mua lại tiếp tục tăng, song, đây là tháng đầu tiên kể từ tháng 10/2022 quy mô mua lại thấp hơn quy mô phát hành, đánh dấu lần đầu tiên sau 5 tháng giá trị thị trường TPDN gia tăng kể từ khi Nghị định 65 được ban hành. Đây là tín hiệu tốt bước đầu cho vấn đề thanh khoản của các doanh nghiệp phát hành.

FiinRatings cho rằng, các động thái giảm lãi suất điều hành, Nghị định 08, Nghị quyết 33 về tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản, và gần đây nhất là việc lập tổ công tác gỡ vướng cho các dự án của Novaland và DIC Corp đang đem lại tác động tích cực tới thị trường nói chung và ngành bất động sản nói riêng.

"Đây cũng là tiền đề để thị trường TPDN dần khôi phục trở lại bởi yếu tố pháp lý là rủi ro lớn nhất trên thị trường tín dụng", nhóm phân tích nhấn mạnh.

Áp lực đáo hạn trái phiếu còn lớn

Tổng giá trị TPDN riêng lẻ đáo hạn 9 tháng còn lại của năm 2023 ước tính ở mức 220.770 tỉ đồng, trong đó các doanh nghiệp bất động sản có số dư trái phiếu sẽ đến hạn ở mức 93.200 tỉ đồng. Tổng dư nợ trái phiếu riêng lẻ đáo hạn trong 2 quý sắp tới lần lượt ở mức 36.200 tỉ đồng vào quý 2/2023 và 35.400 tỉ đồng vào quý 3/2023.

FiinRatings cho biết sức khỏe tín dụng của các tổ chức phát hành đang suy giảm. Doanh thu và lợi nhuận của các nhà phát triển bất động sản đã chậm lại từ quý 1/2022. Trong quý gần nhất, doanh thu giảm 6,46% so với cùng kỳ và lợi nhuận sau thuế giảm 38,6% so với cùng kỳ.

Nhiều doanh nghiệp ghi nhận lượng hàng tồn kho lớn đến từ các dự án đang xây dựng dở dang, số ngày tồn kho tăng gấp đôi từ khoảng 1.000-1.200 ngày (khoảng 3 năm) trước năm 2020 lên 2.484 ngày (gần 6 năm) vào cuối năm 2022.

Ngoài ra, chi phí tài chính tăng gấp nhiều lần trong năm qua cũng khiến lợi nhuận của nhiều doanh nghiệp chỉ bằng 64,91% năm trước.

Đơn vị này cũng cho rằng thị trường bất động sản nhà ở tiếp tục trầm lắng trong nửa đầu năm 2023 sẽ làm kéo dài giai đoạn kinh doanh khó khăn cho nhiều doanh nghiệp, cũng như làm suy giảm khả năng thực hiện nghĩa vụ nợ định kỳ sắp tới.

Số liệu của 50 doanh nghiệp bất động sản niêm yết cho thấy tình hình tài chính chung có dấu hiệu giảm sút. Chỉ số nợ vay/EBITDA đã tăng 1,53 lần, trong khi khả năng chi trả lãi vay cho thấy sự tương quan nghịch và giảm 1,78 lần so với năm 2021.

Do đó, tỷ lệ nợ xấu trái phiếu được FiinRatings dự báo tiếp tục đà tăng trong quý 2 và 3/2023, khi những thay đổi chính sách có hiệu quả trực tiếp và trước khi môi trường kinh doanh được dần cải thiện rõ rệt.

Lý do là áp lực nợ đáo hạn tăng cao trong năm 2023 này trong khi triển vọng kinh doanh của ngành bất động sản đang gặp trở ngại lớn và chưa có dấu hiệu khởi sắc trở lại.

Tính đến ngày 17/4, thị trường đã ghi nhận 89 tổ chức phát hành chậm thực hiện nghĩa vụ nợ TPDN với tổng giá trị 113.140 tỉ đồng, tăng 19,8% so với lần cập nhật gần nhất trước đó 1 tháng. Giá trị trái phiếu chậm trả chủ yếu đến từ các lô được tái cơ cấu kỳ hạn, tăng 2,12 lần sau 1 tháng và đạt 11.450 tỉ đồng./.

Mai Trang