G7 cam kết sát cánh cùng Ukraine, nhưng ngọn lửa đoàn kết đang dần nguội?
Cuộc họp Ngoại trưởng G7 tại Canada sau 2 ngày họp đã khép lại với những tuyên bố quen thuộc về 'cam kết sát cánh cùng Ukraine'. Tuy nhiên, đằng sau lời khẳng định ấy là thực tế đáng lo ngại: viện trợ của phương Tây đối với Ukraine đang dần nhỏ giọt.
Tại cuộc họp mở rộng của Ngoại trưởng Nhóm bảy nước công nghiệp phát triển (G7) ở Ontario, Canada, Ngoại trưởng Ukraine Andriy Sybiha đã đưa ra lời kêu gọi khẩn thiết, cảnh báo rằng Ukraine đang bước vào “một mùa đông rất khó khăn” khi các cuộc không kích của Nga tiếp tục tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng, gây mất điện luân phiên trên diện rộng. Ông Sybiha nhấn mạnh cần phải có thêm viện trợ vật chất và tài chính, đồng thời kêu gọi tăng áp lực trừng phạt để buộc Nga chấm dứt xung đột.
Ngoại trưởng Ukraine Andriy Sybiha tham dự cuộc họp cùng các Ngoại trưởng G7 ở Ontario, Canada, ngày 12/11. Ảnh: Reuters
Trước sức ép từ Ukraine, các nhà ngoại giao G7 một lần nữa tái khẳng định “sự ủng hộ kiên định” đối với toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine, đồng thời kêu gọi một lệnh ngừng bắn ngay lập tức. Các Ngoại trưởng G7 cũng cho biết đang nghiên cứu nhiều phương án tăng cường hỗ trợ tài chính cho Ukraine, trong đó có việc “tận dụng tài sản nhà nước Nga bị đóng băng” tại các nước G7 theo cách thức phối hợp.
Phát biểu tại họp báo sau cuộc họp, Ngoại trưởng Canada Anita Anand nhấn mạnh: “Trước hết, chúng tôi tái khẳng định cam kết của mình đối với sự thịnh vượng, an ninh và quốc phòng lâu dài của Ukraine. Canada đã đặt ưu tiên hàng đầu trong nhiệm kỳ chủ tịch G7 của mình là duy trì và tăng cường hỗ trợ cho Ukraine trong mọi cơ hội”.
Canada cũng tuyên bố bổ sung các lệnh trừng phạt mới đối với 13 cá nhân và 11 thực thể của Nga, trong khi Anh cam kết gói viện trợ trị giá 17 triệu đô la để sửa chữa cơ sở hạ tầng năng lượng, sưởi ấm và cấp nước cho người dân Ukraine.
Trong khi đó, Đức công bố gói viện trợ nhân đạo bổ sung 40 triệu euro cho Ukraine, nhưng thừa nhận tổng số tiền hỗ trợ năm nay đã giảm hơn một nửa so với năm 2024, xuống còn khoảng 200 triệu euro do Bộ Ngoại giao cắt giảm ngân sách.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục thảo luận về cách thức hỗ trợ Ukraine trong khuôn khổ các bộ trưởng tài chính. Chúng tôi vừa tham vấn ngân sách tại Đức. Trong cuộc họp hoàn thiện, chúng tôi sẽ phân bổ thêm 3 tỷ euro để hỗ trợ Ukraine. Chúng tôi là nhà tài trợ lớn nhất của Ukraine tại châu Âu, nhưng giờ đây chúng tôi cần tìm ra các giải pháp trung hạn để chúng tôi, với tư cách là Liên minh châu Âu, có thể tiếp tục tích cực hỗ trợ Ukraine nói chung. Chúng tôi đang thảo luận về các lựa chọn khả thi”, Bộ trưởng Tài chính Đức Lars Klingbeil cho biết.
Đan Mạch cũng thông báo viện trợ mới trị giá 217 triệu USD, song phần lớn nguồn lực này nằm trong khuôn khổ sáng kiến PURL. Theo đó, các nước châu Âu dùng ngân sách của mình để mua vũ khí Mỹ, thay vì dựa vào gói viện trợ trực tiếp của Mỹ như trước.
Về phía Mỹ, quốc gia giữ vai trò đầu tàu trong các gói viện trợ lại không công bố bất kỳ sáng kiến đáng kể nào. Phát biểu trước báo giới sau hội nghị, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio chỉ nhấn mạnh Mỹ “sẽ hợp tác với các đối tác để khuyến khích Nga theo đuổi giải pháp ngoại giao”, mà không đưa ra thêm gói viện trợ hay chính sách cụ thể. Thái độ thận trọng của Mỹ được cho là phản ánh sự thay đổi ưu tiên trong chính sách đối ngoại của chính quyền Tổng thống Donald Trump, người đang tập trung vào các vấn đề thương mại và đối nội hơn là duy trì chi tiêu cho các cuộc xung đột ở nước ngoài.
Những động thái này của các nhà lãnh đạo G7 cho thấy bức tranh hỗ trợ phương Tây dành cho Ukraine đang thay đổi. Theo giới quan sát, sau gần ba năm chiến sự, G7 đang ở ngã ba đường giữa cam kết đạo đức với Ukraine và giới hạn thực tế về nguồn lực, lợi ích quốc gia và sự đồng thuận chính trị trong khối. Việc duy trì mặt trận thống nhất không chỉ là thách thức về tài chính, mà còn là phép thử cho vai trò lãnh đạo của phương Tây trong một trật tự thế giới đang chuyển dịch.
