Gai bồ kết

Gai bồ kết còn có tên gọi thông dụng khác trong đông y là tạo giác thích. Đây là vị thuốc có vị cay và tính ôn thường dùng chữa các chứng ung nhọt mưng mủ, chín mé, thông tắc sữa, đau nhức xương khớp do đàm thấp… Theo y học cổ truyền gai bồ kết có công dụng trừ đàm, hoạt huyết, tiêu thũng, thác độc, bài nùng, thông sữa. Chủ trị các chứng ung, sang độc sơ khởi hay chưa vỡ mủ do nhiệt độc, đau nhức xương khớp do đàm thấp.

Các bài thuốc có gai bồ kết:

- Trị ho, ngạt mũi: Quả bồ kết 1g, đại táo 4g, quế chi 1g, sinh khương 1g, cam thảo 2g, nước 800ml; sắc còn 300ml chia 3 lần uống trong ngày. Ngoài cách sắc uống dân gian còn dùng quả bồ kết đốt cháy rồi đem xông khói bồ kết vào mũi để điều trị chứng nghẹ mũi rất hiệu quả.

- Trị đau nhức răng, sâu răng: Quả bồ kết để sống hoặc đốt tồn tính, tán nhỏ, đắp vào chân răng, khi nước tiết ra thì ngậm 1 lúc rồi nhổ đi, không được nuốt. Ngày làm 2 - 3 lần.

- Chữa bệnh nha chu (chân răng sưng đau, có thể ra mủ): Gai bồ kết 20g, kim ngân 20g, liên kiều 20g, ngưu bàng 12g, hạ khô thảo 12g, chi tử 12g, xích thược 8g, xuyên sơn giáp 6g, bạc hà 6g. Sắc uống ngày 1 thang.

- Trẻ con chốc đầu, rụng tóc: Dùng quả bồ kết đốt ra than, tán nhỏ rửa sạch vết chốc, rồi đắp than bồ kết lên.

- Trị kiết lỵ: Hạt bồ kết sao vàng sắc uống hàng ngày với liều dùng 5 - 10g/ngày.

- Phụ nữ sưng vú: Dùng gai bồ kết 40g, bạch phấn 4g sắc với 700ml nước uống trong ngày.

- Trị táo bón: Dùng quả bồ kết đốt cháy, bỏ hạt tán thành dạng bột thật mịn, trộn với dầu ăn thụt hậu môn, làm 1 - 2 lần là đi cầu được.

- Chữa viêm mũi lâu ngày: Gai bồ kết và hoa đào phơi khô; chỉ thực sao với cám. 3 vị lượng bằng nhau, tán bột mịn, luyện với mật ong hoàn viên bằng hạt đỗ xanh. Ngày uống 3 lần, mỗi lần 20 viên với nước cơm.

- Chữa ho nhiều đờm, hen suyễn, thở khò khè: Quả bồ kết 1g, hạnh nhân 1g, sinh khương 1g, cam thảo 2g, đại táo 4g. Tất cả sắc với 200ml nước còn 50ml, uống làm một lần trong ngày.

LƯƠNG Y PHẠM VĂN ĐỨC

Nguồn Sóc Trăng: http://baosoctrang.org.vn/suc-khoe-va-doi-song/gai-bo-ket-41010.html