Gần 10 năm, người sử dụng điện sinh hoạt phải 'bù' giá cho nhóm khách hàng sản xuất

Bộ Công Thương vừa có báo cáo gửi Quốc hội, giải trình bổ sung chất vấn theo yêu cầu của Tổng Thư ký Quốc hội.

Vẫn tồn tại việc bù chéo giữa các nhóm khách hàng sử dụng điện ở các mức độ khác nhau.

Theo đó, Bộ này cho biết đang xây dựng dự thảo sửa đổi Quyết định 28/2014/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ Quy định về cơ cấu biểu giá bán lẻ điện, do cơ chế này thực hiện gần 10 năm qua, bộc lộ bất cập.

Thời gian gần đây, do có sự thay đổi về cơ cấu sử dụng điện nên giá bán cho nhóm khách hàng không phản ánh kịp thời chi phí sản xuất. Trong đó, giá bán cho nhóm khách hàng sản xuất đang thấp hơn chi phí cấu thành giá, nên ảnh hưởng tới mục tiêu sử dụng điện hiệu quả, tiết kiệm.

Bên cạnh đó, việc sử dụng điện giá thấp khiến các doanh nghiệp không có động lực đổi mới công nghệ, điều chỉnh sản xuất, tăng hiệu quả sử dụng điện, thâm dụng điện cao… Đặc biệt là khi nhóm tiêu dùng này chiếm tỷ trọng lớn trong phụ tải của hệ thống điện.

"Điều này có nghĩa là vẫn tồn tại việc bù chéo giữa các nhóm khách hàng sử dụng điện ở các mức độ khác nhau", Bộ Công Thương cho biết.

Bộ Công Thương khẳng định từ năm 2022, Bộ đã nghiên cứu phương án cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện. Trong đó, dự kiến biểu giá điện bậc thang 6 bậc hiện nay sẽ rút xuống còn 5 bậc và việc sử dụng điện càng nhiều sẽ càng phải trả tiền cao hơn.

Cụ thể, tại thang điện 6 bậc hiện hành, hộ sử dụng từ kWh thứ 401 kWh điện/tháng trở lên, sẽ chịu mức giá từ 3.015 đồng/kWh. Giá điện thang 5 bậc sẽ tăng rất mạnh đối với hộ sử dụng nhiều điện, từ 401 kWh trở lên.

Với thang điện 6 bậc, hộ dùng từ 701 kWh/tháng trở lên cũng chỉ tính giá bằng với giá điện của hộ gia đình sử dụng trên 401 kWh điện là 3.015 đồng/kWh. Trong khi đó, thang 5 bậc, hộ sử dụng điện trên 701 kWh/tháng sẽ chịu giá đắt hơn 441,6 đồng/kWh. Biểu giá điện 5 bậc sẽ tính giá tiền cao hơn đối với hộ sử dụng điện từ 401 kWh trở lên, điều này đồng nghĩa với sử dụng nhiều điện, sẽ chịu giá đắt đỏ hơn.

Mới đây, theo báo cáo thẩm tra về tình hình kinh tế - xã hội của Ủy ban Kinh tế Quốc hội, cơ quan Quốc hội khẳng định: Cơ chế giá bán lẻ điện chưa đồng bộ với thực tế thị trường điện nên không phản ánh kịp thời chi phí nhiên liệu đầu vào và cũng chưa hình thành giá theo từng khu vực địa lý.

Bên cạnh đó, chính sách, pháp luật về giá điện cũng bộc lộ bất cập, như hiện chưa có quy định về giá phân phối điện và giá này do Nhà nước điều tiết tương tự giá truyền tải điện. Giá điện chưa tính đúng, đủ và lợi nhuận hợp lý của các đơn vị điện lực, theo cơ quan thẩm tra.

Thy Lê