Gần 26 năm thu nhập mới mua được 1 căn nhà, chuyên gia kiến nghị giải pháp ngăn đầu cơ, thổi giá

Theo TS Cấn Văn Lực - Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, hiện nay, thị trường thị trường bất động sản đã có những dấu hiệu phục hồi rõ nét.

GDP của hoạt động kinh doanh bất động sản trong 6 tháng đầu năm 2025 tăng 4,41% và lợi nhuận sau thuế của các doanh nghiệp bất động sản niêm yết tăng tới 73% so với cùng kỳ. Số lượng giao dịch trong 6 tháng đầu năm cũng tăng 2,6% so với cùng kỳ năm 2024.

TS Cấn Văn Lực

Sự phục hồi này được hỗ trợ bởi các yếu tố như kinh tế vĩ mô ổn định, lãi suất thấp, đầu tư công được đẩy mạnh và đặc biệt là các đột phá về thể chế nhất là khi 3 đạo luật quan trọng (Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản) có hiệu lực sớm.

Riêng tín dụng bất động sản đang tăng rất cao.Tính đến nay, tín dụng kinh doanh bất động sản đã tăng 20 - 21%, gấp đôi tốc độ tăng trưởng tín dụng chung toàn hệ thống.

Dù vậy, theo vị chuyên gia, thị trường bất động sản của Việt Nam đang đối mặt với một thách thức lớn và kéo dài, đó là giá quá cao so với thu nhập của người dân.

Chia sẻ dữ liệu thống kê của Numbeo cho thấy giá căn hộ so với số năm thu nhập bình quân của hộ gia đình tại Việt Nam đã tăng lên 25,8 năm vào năm 2025, trong khi con số này trung bình trên thế giới là 15 năm. So sánh với các nước trong khu vực, Việt Nam cũng đang cao hơn. Chẳng hạn như Singapore, giá căn hộ so với số năm là 23,2 năm, Thái Lan là 25,2 năm…

Thứ hạng của Việt Nam so với hơn 100 quốc gia, dựa trên số năm tích lũy thu nhập cần thiết để mua nhà, là thứ 9, giảm từ thứ hạng 14 năm 2023. Thứ hạng càng thấp thì người dân càng khó tiếp cận nhà ở.

Theo vị chuyên gia, nếu không có giải pháp đồng bộ quyết liệt hơn nữa trong thời gian tới, số năm này sẽ tiếp tục tăng lên và giấc mơ về ngôi nhà của những người trẻ sẽ ngày càng xa vời. Do đó, TS Cấn Văn Lực cho rằng, không thể để giá bất động sản tăng mãi như thế này

Lý giải việc giá bất động sản liên tục tăng cao cũng như các bất cập của thị trường, ông Cấn Văn Lực chỉ ra các nguyên nhân như: các dự án vướng mắc về mặt pháp lý; nguồn cung hạn chế, tập trung chủ yếu vào phân khúc cao cấp (do tỷ suất sinh lời lớn hơn phân khúc bình dân); đặc biệt là tình trạng đầu cơ, thổi giá…

Ngoài ra, việc chưa đánh thuế bất động sản cũng là nguyên nhân khiến tình trạng đầu cơ gia tăng. Hiện giao dịch bất động sản chỉ tính 2% lệ phí trước bạ. Theo TS Cấn Văn Lực, thu từ thuế bất động sản của Việt Nam chiếm khoảng 1,6% tổng thu ngân sách, trong khi các nước vào khoảng 4-5%.

Do đó, vị chuyên gia khuyến nghị các giải pháp để giải quyết bài toán giá bất động sản. Theo đó, Cơ quan quản lý cần đẩy nhanh hoàn thiện thể chế, khung pháp lý, xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai, bất động sản; đồng thời, có biện pháp cụ thể, đồng bộ để xử lý các bất cập khiến bất động sản tăng nhanh, như: kiểm soát van tín dụng; xây dựng cơ sở dữ liệu để ngăn đầu cơ, thổi giá; đa dạng hóa nguồn vốn và sản phẩm…

TS Cấn Văn Lực cũng cho rằng cần phải nghĩ đến việc đánh thuế bất động sản. Việc đánh thuế sẽ thực hiện theo lộ trình chứ không phải thực hiện ngay và việc đánh thuế bất động sản phải đi cùng với hoàn thiện thông tin dữ liệu về đất đai, bất động sản.

Vị chuyên gia kiến nghị cần lên lộ trình để đánh 3 loại thuế bất động sản, quốc tế đã làm điều này từ lâu, gồm: thuế giao dịch (trên doanh thu hoặc lợi nhuận); thuế ngôi nhà thứ hai trở đi; cuối cùng là thuế bất động sản thừa kế.

Nhật Linh