Gần 300.000 khách hàng không mất tiền khi được cảnh báo tài khoản lừa đảo
Ngân hàng Nhà nước đã thu thập được khoảng 600.000 tài khoản có dấu hiệu lừa đảo, qua đó đã giúp cảnh báo cho gần 300.000 khách hàng ngừng giao dịch với tổng số tiền khoảng 1.500 tỷ đồng.
Theo thông tin từ Vụ Thanh toán (NHNN), từ đầu năm 2024, thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ về đẩy mạnh ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia; NHNN đã xây dựng đề án Trung tâm Phòng chống gian lận tài chính (Anti-Fraud Hub).
Đến giữa năm 2025, hệ thống này bước đầu đã hoàn tất phần khung dữ liệu chung. Theo đó, các dữ liệu tổng hợp từ các ngân hàng thương mại, cơ quan điều tra và các nguồn đáng tin cậy được tích hợp phân tích bằng trí tuệ nhân tạo (AI), học máy (machine learning) và phân tích dữ liệu lớn để xác định các mẫu hành vi bất thường, xây dựng danh sách cảnh báo tập trung.
Tháng 4/2025, BIDV là ngân hàng đầu tiên được NHNN thí điểm triển khai thử nghiệm tính năng cảnh báo tài khoản nghi ngờ gian lận dựa trên dữ liệu do Trung tâm Anti-Fraud Hub và Bộ Công an cung cấp. Tiếp theo là một loạt ngân hàng như: Agribank, Vietcombank, VietinBank, MB, ACB, Techcombank, Sacombank, MSB… đều đã hoàn tất triển khai tính năng này trên các nền tảng số hoặc đang gấp rút nâng cấp hệ thống để tiến hành triển khai.
Việc cảnh báo tài khoản có dấu hiệu gian lận, lừa đảo đã giúp nhiều người không dính bẫy lừa
Theo Vụ Thanh toán, ngoài các tài khoản do cơ quan công an xác định, các ngân hàng cũng chủ động cập nhật những trường hợp bị người dùng phản ánh, có dấu hiệu lừa đảo hoặc hoạt động bất thường. Dữ liệu này được chia sẻ chéo giữa các ngân hàng thông qua cơ chế kết nối định danh tập trung.
Ông Phạm Anh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Thanh toán cho biết, hiện nay, có khoảng 10 tiêu chí để xác định tài khoản nghi ngờ gian lận, lừa đảo. Ví dụ, một người mở nhiều tài khoản khác nhau, có hành vi giao dịch đáng ngờ; một tài khoản phát sinh quá nhiều giao dịch trong ngày, không phù hợp năng lực tài khoản… Dựa trên các tiêu chí này, các tổ chức lập danh sách, gửi về NHNN.
Đến nay, NHNN đã thu thập được khoảng 600.000 tài khoản liên quan đến các vấn đề nêu trên. Từ danh sách này, qua công tác triển khai thí điểm cho các ngân hàng, tính đến đầu tháng 9/2025, đã giúp cảnh báo cho gần 300.000 khách hàng ngừng giao dịch với tổng số tiền khoảng 1.500 tỷ đồng.
Theo kế hoạch, đến cuối năm 2025, tất cả ngân hàng thương mại và tổ chức trung gian thanh toán tại Việt Nam sẽ tích hợp tính năng cảnh báo vào ứng dụng chuyển tiền, đồng thời kết nối dữ liệu với Anti-Fraud Hub.
Theo đại diện NHNN, khi khách hàng chuyển tiền, nếu có cảnh báo, sẽ giúp khách hàng quyết định có chuyển tiền đi hay không.
Như vậy, với việc triển khai tính năng cảnh báo tài khoản nghi ngờ gian lận, các ngân hàng thương mại đã chủ động hơn trong việc bảo vệ người dùng bằng các biện pháp phòng ngừa sớm.
Tuy nhiên, để đẩy lùi tội phạm lừa đảo, các ngân hàng cho rằng người dùng nên thực hiện một số nguyên tắc cơ bản. Theo đó, khi nhận được cảnh báo từ hệ thống cần dừng lại kiểm tra kỹ thông tin người nhận qua các kênh chính thức. Người dùng cũng không nên bỏ qua các cảnh báo dù đang giao dịch với người quen trên mạng xã hội, vì tài khoản có thể bị kẻ xấu chiếm đoạt.
Ngoài ra, khách hàng cần luôn cập nhật ứng dụng ngân hàng lên phiên bản mới nhất để đảm bảo tính năng hoạt động ổn định. Đặc biệt, nếu nhận thấy cảnh báo xuất hiện không chính xác (ví dụ: tài khoản người thân nhưng bị cảnh báo), người dùng nên báo ngay với tổng đài ngân hàng để được kiểm tra và cập nhật lại thông tin.
Ngoài ra, ông Phạm Anh Tuấn cho biết, hiện nay, sau khi các tài khoản liên quan cá nhân có hành vi lừa đảo bị cấm, nhiều đối tượng đã chuyển sang tài khoản của tổ chức. Về vấn đề này, Ngân hàng Nhà nước cũng đang sửa đổi các quy định có liên quan để đảm bảo bảo mật, an toàn, đề phòng các hành vi lừa đảo.
