Gần 8.000 UAV bị bắn hạ trong hai tuần, Nga ra mắt mẫu UAV mới

Quân đội Nga và Ukraine đã sử dụng một số lượng lớn các loại máy bay không người lái (UAV) trong cuộc chiến này. Khi cuộc đối đầu ngày càng gia tăng, công nghệ UAV của cả hai bên tiếp tục phát triển theo chiều hướng của cuộc xung đột.

Trung tướng Alexander Pavlyuk, Tư lệnh lực lượng Lục quân Ukraine, đã viết trên trang Facebook: “Trong tuần từ ngày 18 đến ngày 24/7, các đơn vị tác chiến điện tử của chúng tôi đã đánh bại 8.000 UAV FPV và trinh sát của địch. Tuần trước, lực lượng tác chiến điện tử của Quân đội Ukraine đã chế áp thành công 4.313 UAV cánh cố định của Nga và 3.603 UAV FPV. Ngoài ra, 43 UAV của Nga cũng bị phát hiện”?

Hãng tin nhà nước Ukraine Ukrinform cho biết, với sự hợp tác của các trường đại học kỹ thuật, viện nghiên cứu và các quốc gia đồng minh, Ukraine đã phát triển một hệ thống tác chiến điện tử hiệu quả, được thiết kế đặc biệt để đối phó với nhiều loại UAV được Quân đội Nga sử dụng. Cách đây vài tháng, Tổng tư lệnh Quân đội Ukraine, Tướng Syrsky cũng tiết lộ thông tin tương tự.

Tuy nhiên, hiện vẫn chưa biết số lượng, chủng loại các hệ thống gây nhiễu tác chiến điện tử này của Ukraine. Một số blogger của Ukraine cho rằng, chúng đã dần được trang bị trên toàn bộ tiền tuyến. Nhưng một số nhà phân tích lại cho rằng, các hệ thống gây nhiễu tác chiến điện tử chuyên ngăn chặn UAV có nhiều loại, có loại chỉ vài trăm mét và đòi hỏi phải triển khai chuyên sâu trên mặt trận. Nhưng đây là một nhiệm vụ gần như là “bất khả thi”.

Theo truyền thống Nga, ngành công nghiệp quốc phòng Nga cũng đang phát triển các hệ thống tác chiến điện tử tương tự dành riêng cho UAV, nhưng hiệu quả có vẻ “không được tốt lắm”. Trong khi ngành công nghiệp quốc phòng Ukraine đã phát triển các hệ thống tác chiến điện tử tương tự, nhằm vào UAV FPV thương mại được Quân đội Nga sử dụng.

Theo CNN, điểm khác biệt giữa UAV FPV của Nga và Ukraine là UAV FPV đã được Quân đội Ukraine nâng cấp để chống nhiễu, nên hệ thống tác chiến điện tử của Nga đã “không chế áp được” UAV FPV của Quân đội Ukraine. Do vậy UAV FPV của Ukraine thực sự đã “đàn áp” UAV FPV của Quân đội Nga.

Nhưng hiện theo các nhà chuyên môn, hiện chưa thấy có thông tin chính thức liên quan đến vấn đề trên. Xét đến việc Quân đội Nga kiểm soát chặt chẽ thông tin tuyến đầu hiện nay, ngay cả khi thông tin này là sự thật, thì khả năng cao là sẽ không có xác nhận chính thức.

Tuy nhiên, điều chắc chắn là Nga cũng đang phát triển hàng loạt UAV mới, thậm chí có thể nói rằng, UAV của Nga đang bắt đầu vượt trội so với những UAV đời trước, dựa trên một số UAV bị nghi ngờ được sản xuất tại Iran, khi loại UAV của Nga sản xuất mang được đầu đạn lớn hơn, chống nhiễu tốt hơn.

Ngoài ra, Quân đội Nga đã bắt đầu sử dụng một số UAV trinh sát mới, giá rẻ và có thể tái sử dụng được. Andrei Chernyak, phát ngôn viên của Tổng cục Tình báo Quân đội Ukraine nói với hãng tin Anh Reuters rằng, Quân đội Nga đã sử dụng ít nhất hai loại UAV mới trong vài tuần qua, được làm bằng vật liệu rẻ tiền như ván ép và bọt polystyrene, có thể có giá dưới 10.000 USD một chiếc.

Điều đặc biệt là những chiếc UAV mới này được trang bị camera và thẻ SIM điện thoại của một nhà mạng khai thác viễn thông Ukraine, giúp UAV gửi video đến trạm điều khiển phía sau của Nga mà không sợ bị lộ. Sự xuất hiện của những chiếc UAV giá rẻ cho thấy, Quân đội Nga đang tích cực điều chỉnh chiến thuật và thử nghiệm các công nghệ mới, nhằm giành lợi thế trong việc tấn công các thành phố và cơ sở hạ tầng của Ukraine.

Mặc dù những UAV mới này không có đầu đạn, hoặc có đầu đạn rất nhỏ và bay cùng đội với các UAV cảm tử khác, nhưng chúng vẫn cần phải bị bắn hạ vì rất khó phân biệt. Do vậy khi các trận địa phòng không khai hỏa, làm tăng nguy cơ bị Quân đội Nga phát hiện và tấn công. Bên cạnh đó, những UAV này có thể bay ở độ cao tới 1.000 mét, vượt quá tầm bắn của súng máy được trang bị cho những đội phòng không cơ động.

Ngoài việc phát triển UAV và công nghệ gây nhiễu mới, Nga và Ukraine cũng đang nghiên cứu các công nghệ phát hiện UAV mới. Gần đây nhất, hai kỹ sư ở Ukraine đã phát triển một mạng phát hiện UAV bằng âm thanh. Mạng này bao gồm gần 10.000 cảm biến, mỗi cảm biến thực chất là một cột cao khoảng hai mét với một chiếc điện thoại di động và một micrô gắn trên đó.

Tổng chi phí của toàn bộ mạng phát hiện UAV bằng âm thanh này chỉ có 500.000 USD. Mạng này rất hiệu quả trong việc phát hiện UAV cảm tử Geran-2 của Nga. Gần đây, các blogger thân Ukraine cho biết, có lần Quân đội Nga đã phóng tổng cộng 84 UAV cảm tử Geran-2 và Quân đội Ukraine đã bắn hạ 80 chiếc trong số đó (?). Tuy nhiên, thông tin này chưa được kiểm chứng.

Một thực tế là cuộc chiến Nga-Ukraine đã thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của công nghệ quân sự. Theo hãng tin Nga Sputnik, Bộ Quốc phòng Nga và ngành công nghiệp quốc phòng Nga đang tích cực tổng kết kinh nghiệm và bài học rút ra trên chiến trường, nhanh chóng thực hiện những cải tiến về mặt chiến thuật và kỹ thuật.

Đây cũng là nguyên nhân chính khiến chúng ta có thể thấy các bệ phóng tên lửa HIMARS và nhiều vũ khí “thông minh” của Quân đội Ukraine không còn tác dụng như trước nữa. Có thể Quân đội Nga sẽ không tiến hành những cải cách căn bản và sâu sắc, nhưng ở cấp độ kỹ thuật và chiến thuật, những điều chỉnh này của Quân đội Nga thực sự đáng được quan tâm và đều có thể học hỏi từ nó. (Nguồn ảnh: Al Jazeera, Ukrinform, CNN, Sputnik).

Tiến Minh (Theo Sina)