Gạo hữu cơ Đồng Phú hướng tới chinh phục thị trường Mỹ

Sự bắt tay của doanh nghiệp và HTX

Nhiều năm trước đây, Đồng Phú chủ yếu gieo cấy các giống lúa thuần, lúa lai, song do sản xuất lúa thương phẩm nên giá trị thu nhập trên héc ta canh tác thấp, đời sống của nông dân gặp nhiều khó khăn. Năm 2012, Đồng Phú được tiếp cận với dự án PAMSI (sản xuất lúa theo phương pháp hữu cơ) của tổ chức JICA (Nhật Bản). Ban đầu, dự án được triển khai thử nghiệm chỉ với diện tích 5ha sau đó nhân rộng và duy trì sản xuất 20ha lúa hữu cơ mỗi vụ.

Có thể khẳng định, hiệu quả kinh tế đã mang lại cho nông dân Đồng Phú từ sản xuất lúa hữu cơ là không thể phủ nhận. Vấn đề đặt ra là, để người tiêu dùng biết và sử dụng gạo hữu cơ nhiều hơn, Đồng Phú cần xây dựng thương hiệu cho sản phẩm này. Cạnh đó, để đảm bảo đầu ra bền vững cho sản phẩm gạo hữu cơ thì sự vào cuộc của các doanh nghiệp uy tín, có năng lực thu mua thóc, gạo cho nông dân là hết sức quan trọng. Có như vậy, sản phẩm gạo hữu cơ Đồng Phú mới tạo dựng được thương hiệu, chiếm được lòng tin của người tiêu dùng. Và quan trọng là sẽ giúp người nông dân yên tâm phát triển sản xuất.

Thu hoạch lúa hữu cơ của Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp hữu cơ Đồng Phú

Chủ tịch HĐQT HTX Nông nghiệp hữu cơ Đồng Phú - bà Trịnh Thị Nguyệt cho biết, bà con trồng lúa hữu cơ, canh tác vất vả, lấy công làm lãi là chính. Điều trăn trở nhất của người nông dân Đồng Phú chính là đầu ra ổn định cho sản phẩm. “Trước đây, khi còn Dự án thì họ tìm đầu ra cho bà con, nhưng khi Dự án kết thúc, thì trao quyền tự chủ tìm đầu ra cho bà con. Đây là điều không dễ”, bà Nguyệt nói.

Tin vui với bà con nông dân Đồng Phú khi vụ Xuân năm 2019, Công ty CP TM&XNK Green Path Việt Nam phối hợp với HTX sản xuất nông nghiệp hữu cơ Đồng Phú triển khai mô hình sản xuất lúa Japonica hữu cơ. Đến thời điểm này, tham quan thực tế đồng ruộng, đa số bà con nông dân đều đánh giá cao giống lúa này vì có tính thích nghi tốt, bông to, tỷ lệ hạt chắc/bông cao, và đạt hiệu quả cao.

Bà Phùng Thị Thu Hương – Tổng Giám đốc - Công ty CP TM&XNK Green Path Việt Nam – chia sẻ, là một doanh nghiệp luôn nỗ lực hết mình vì sự nghiệp phát triển nông nghiệp Việt Nam bền vững, Green Path Việt Nam đặc biệt chú trọng tìm kiếm, đầu tư và phát triển những giống lúa có phẩm chất tốt, giàu giá trị dinh dưỡng và phối hợp cùng các HTX có uy tín và kinh nghiệm lâu năm. HTX Đồng Phú đã có nền tảng 7 năm làm lúa hữu cơ, chính những yếu tố trên đã thúc đẩy Green Path đầu tư tại vùng lúa hữu cơ Đồng Phú.

Với quy trình sản xuất nghiêm ngặt, không sử dụng phân hóa học: ure, super lân, kali clorua hoặc kali sulphate; kích thích sinh trưởng, kích thích hoa trái. Chỉ được bón phân theo quy định như: Phân chuồng ủ hoai mục bằng trichoderma; lân nung chảy; vôi bột; sử dụng chế phẩm bảo vệ thực vật solo organic; phân bón lá hữu cơ; sử dụng bộ giải pháp quản lý egap.vn: Quản lý, truy xuất, kết nối…

Bà Phùng Thị Thu Hương cho hay, kết quả bước đầu của vụ Xuân năm 2019 cho năng suất rất tốt từ 170-200 kg lúa/xào. Điểm mấu chốt trước khi sản phẩm đưa ra thị trường thì khâu bảo quản sau thu hoạch là hết sức quan trọng, do đó, công tác sấy được Công ty đặc biệt chú trọng. Thay vì bà con sau khi thu hoạch sẽ đem phơi trên nền gạch và bảo quản trong kho thì Công ty sẽ thu mua luôn của bà con ngay tại đầu bờ. Sau đó đưa đi sấy khô xuống 15% trong 24h. Bảo quản lúa gạo 16oC với khối lượng lớn. Dán tem truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

Cạnh đó, vấn đề mẫu mã, bao bì, tiếp cận thị trường, doanh nghiệp cũng có những chiến lược quảng bá sản phẩm lúa gạo hữu cơ Đồng Phú. Công ty cam kết ký hợp đồng bao tiêu toàn bộ sản phẩm với bà con tại hợp tác xã. Dự kiến, vụ Xuân 2019, trừ mọi chi phí của thì bà con có thể lãi 27-28 triệu đồng/ha.

Đã quen với cách làm nông nghiệp hữu cơ 7 năm nay từ việc tiếp cận với dự án PAMSI, bà Dương Thị Lành, thôn Thượng Phúc phấn khởi chia sẻ, sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ vất vả hơn phương thức thông thường nhưng gạo ăn rất ngon, dẻo, vị đậm hơn lúa bình thường. Đất được bón bằng phân chim, nước được vào đồng ruộng được lọc thông qua than hoạt tính, hạt gạo được trồng ra không chỉ sạch mà còn đảm bảo sức khỏe cho chính người làm ra hạt gạo. Và niềm vui nhân đôi khi năm nay lúa được mùa, và được Green Path về tận HTX thu mua ngay tại đầu bờ. Có đầu ra ổn định, bà con trong HTX rất yên tâm trong sản xuất và sẽ tuân thủ mọi quy trình sản xuất mà phía Công ty đã đặt ra.

Công ty Green Path thu mua luôn lúa hữu cơ Đồng Phú ngay sau khi thu hoạch và đưa đi sấy khô xuống 15% trong 24h

Hướng tới thị trường Mỹ

Nắm bắt xu hướng thị trường hướng đến ăn ngon, ăn tinh, an toàn thực phẩm và giá cả hợp lý, Công ty Green Path đặt kế hoạch, vụ Xuân 2019 triển khai trên 3 ha mô hình với các sản phẩm chào hàng. Vụ Mùa 2019, công ty sẽ triển khai sản xuất 45 ha theo quy trình tiến bộ Mỹ. Đến vụ Đông 2019, công ty sẽ 45 ha luân canh đậu tương đen, khoai tây hữu cơ. Từ năm 2020, Công ty định hướng mở rộng hàng ngàn ha trồng lúa hữu cơ, ký kết hợp đồng đầu tư, quản lý vùng trồng, chế biến, bảo quản quy mô công nghiệp, tiêu thụ thị trường cao cấp để sản phẩm lúa hữu cơ Đồng Phú không chỉ phục vụ cho thị trường trong nước và hướng đến xuất khẩu tại thị trường Mỹ. Định hướng của Công ty khi bắt tay với HTX không chỉ dừng lại ở phát triển nông nghiệp hữu cơ mà còn tiến tới sẽ là mô hình nông nghiệp du lịch hữu cơ sinh thái và hướng tới xuất khẩu gạo hữu cơ Đồng Phú sang thị trường Mỹ.

PGS.TS Mai Quang Vinh – Viện trưởng Viện Công nghệ xanh (Green Tech) – đánh giá, trong quá trình sản xuất lúa hữu cơ Đồng Phú được ghi chép đầy đủ thông qua nhật ký điện tử, đảm bảo công khai, minh bạch mọi công đoạn sản xuất. Người tiêu dùng có thể truy cập, kiểm tra giám sát mọi công đoạn từ đó tạo niềm tin cho người tiêu dùng, nâng cao uy tín cho sản phẩm. Với giá trị sản phẩm/đơn vị diện tích cao ít nhất là gấp đôi so với sản xuất truyền thống, toàn bộ sản phẩm được công ty Green Path bao tiêu, tiêu thụ. Thành công của mô hình sản xuất lúa hữu cơ tại xã Đồng Phú đã mở ra hướng đi mới trong việc cung ứng cho thị trường sản phẩm gạo sạch, an toàn, chất lượng hướng đến xuất khẩu sang các thị trường khó tính.

Sản phẩm lúa hữu cơ và đậu tương hữu cơ Đồng Phú đã được Trung tâm Phân tích và chứng nhật chất lượng sản phẩm nông nghiệp (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội) cấp giấy chứng nhận phù hợp tiêu chuẩn. Hiện, Công ty đang làm các thủ tục để lấy chứng nhận hữu cơ quốc tế USDA của Mỹ.

Nguyễn Hạnh