Gạo Việt thẳng tiến sang EU, bán được giá cao không ngờ

Cùng với mặt hàng cà phê, tôm, chanh leo và các lô trái cây... xuất khẩu vào thị trường châu Âu (EU), ngày 22/9 tại An Giang sẽ có một lô gạo thơm xuất khẩu sang thị trường này theo Hiệp định EVFTA.

Trao đổi về vấn đề trên, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Xuân Cường khẳng định: “EVFTA là chìa khóa để các mặt hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam có thể tiếp cận được một thị trường đầy tiềm năng”.

Theo Bộ trưởng Cường, EU với 27 quốc gia thành viên, hơn 511 triệu dân, GDP đầu người trên 35.000 USD là thị trường lớn có mức thu nhập cao. Theo cam kết ở EVFTA, EU dành cho Việt Nam hạn ngạch 80.000 tấn gạo/năm (gồm 30.000 tấn gạo xay xát, 20.000 tấn gạo chưa xay xát và 30.000 tấn gạo thơm). Đặc biệt, EU sẽ tự do hóa hoàn toàn đối với gạo tấm với cam kết này giúp Việt Nam có thể xuất khẩu ước khoảng 100.000 tấn vào EU hàng năm. Đối với sản phẩm từ gạo, EU sẽ đưa thuế suất về 0% sau 3-5 năm.

Gạo Việt đang có nhiều lợi thế cạnh tranh tại thị trường EU sau khi EVFTA có hiệu lực và được thực thi

Để tận dụng lợi thế này, ngành nông nghiệp cần đẩy mạnh tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp theo chuỗi, trong đó liên kết chặt chẽ giữa hợp tác xã, doanh nghiệp với bà con nông dân, hình thành quy trình khép kín từ tổ chức nguyên liệu cho đến khâu chế biến, đảm bảo truy xuất nguồn gốc, an toàn thực phẩm và chú ý đến bao bì, nhãn mác. Có như vậy mới khai thác tốt thị trường EU, Bộ trưởng Cường nhấn mạnh.

Thống kê từ Bộ NN-PTNT, hàng năm, Việt Nam xuất khẩu từ 6,4 -7 triệu tấn gạo tới hơn 30 quốc gia và vùng lãnh thổ. Năm 2019, nước ta xuất khẩu trên 6,3 triệu tấn với giá trị trên 2,8 tỷ USD.

Tám tháng năm 2020, xuất khẩu gạo của Việt Nam đạt trên 4,6 triệu tấn với giá trị trên 2,25 tỷ USD, tăng 10,4% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, các giống OM5451, OM4900, Hương Nhài 85, ST20, RVT, VD20, Nàng Hoa 9, Tài Nguyên Chợ Đào thuộc danh mục gạo thơm xuất khẩu sang EU được hưởng hạn ngạch ưu đãi thuế quan chiếm khoảng 43-46% tổng lượng gạo xuất khẩu hàng năm với sản lượng khoảng trên 3,0 triệu tấn.

Bộ NN-PTNT cũng cho biết, hàng năm, EU nhập khẩu gạo 2,3 triệu tấn gạo, kim ngạch là 1,4 tỷ Euro. Do vậy, khi thực hiện hiệp định EVFTA, gạo là mặt hàng có tiềm năng lớn để xuất khẩu vào thị trường EU.

Tám tháng năm 2020, xuất khẩu gạo đi EU đạt trên 15,8 nghìn tấn, thu về 8,5 triệu USD. Từ ngày 4-17/9, có 6 doanh nghiệp nộp đơn xin chứng nhận xuất khẩu gạo sang EU với khối lượng gần 4,3 nghìn tấn gạo thơm.

Chia sẻ về lô gạo thơm xuất khẩu sang EU theo Hiệp định EVFTA, Tập đoàn Lộc Trời cho biết, lô hàng lần này là 126 tấn gạo thơm giống Jasmine 85 được đóng gói theo quy cách 18kg, sẽ lên đường sang thị trường châu Âu vào cuối tháng 9/2020.

Từ năm 2018, doanh nghiệp này luôn chú trọng đầu tư tập trung cho việc trồng và kiểm soát chất lượng cho thị trường EU và đã xuất khẩu hơn 10.000 tấn bao gồm Jasmine 85, Japonica DS1, OM18, OM5451,... vào thị trường này với nhiều quy cách đa dạng.

Hiệp định EVFTA chính thức có hiệu lực từ 1/8/2020, doanh nghiệp đã có sự chuẩn bị trên các lĩnh vực về giống, vùng trồng, lực lượng cho mùa vụ tiếp theo, chủ động làm việc với các đối tác EU để nắm bắt về số lượng, chủng loại và các yêu cầu khác để đáp ứng phù hợp. Đồng thời ý thức rõ việc hàng hóa muốn xuất khẩu vào các thị trường này cần đáp ứng những tiêu chuẩn rất cao về chất lượng.

“Với chiến lược tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu và năng lực sản xuất luôn đáp ứng các tiêu chuẩn cao cấp, doanh nghiệp sẽ nỗ lực tận dụng hiệu quả những ưu đãi mà Nhà nước đã mang lại, đưa hạt gạo Việt Nam nói riêng và nông sản Việt nói chung đến các thị trường trên khắp thế giới”, ông Huỳnh Văn Thòn, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Lộc Trời, cho hay.

Bộ NN-PTNT cũng cho biết, các lô gạo thơm của doanh nghiệp nước ta xuất khẩu vào thị trường EU sau khi EVFTA có hiệu lực đang được bán với giá cao ngất ngưởng.

Cơ quan này nhận định, xuất khẩu gạo của Việt Nam, trong đó có gạo thơm sang EU từ nay đến hết năm dự kiến sẽ tiếp tục tăng cho dù vẫn chịu tác động từ dịch bệnh Covid-19. Chưa kể, gạo Việt có lợi thế cạnh tranh cực lớn khi được hưởng ưu đãi về thuế, trong khi hai nhà xuất khẩu gạo lớn vào EU là Campuchia và Myanmar đang chịu thuế tuyệt đối với mặt hàng này cho đến hết 2021, cụ thể 175 Euro/tấn (2019); 150 Euro/tấn (2020) và 125 Euro/tấn (2021).

Châu Giang