Gạo xuất khẩu: Thời cơ lập kỷ lục mới

Giá gạo xuất khẩu Việt Nam có nhiều cơ hội lập kỷ lục mới. Ảnh: Quang Vinh.

Số liệu từ Tổng cục Hải quan, tính đến hết quý III/2023, xuất khẩu gạo đạt gần 6,42 triệu tấn, trị giá 3,54 tỉ USD. Như vậy, mặc dù số lượng gạo xuất khẩu so với cùng kỳ năm 2022 thấp hơn 687.056 tấn, nhưng kim ngạch xuất khẩu gạo lại tăng 35,9% về trị giá.

Trong 15 ngày đầu tháng 10/2023, Việt Nam đã xuất khẩu được 307.827 tấn gạo, lũy kế từ đầu năm đến ngày 15/10/2023, số lượng gạo xuất khẩu đã đạt 6,726 triệu tấn. Nhiều chuyên gia dự báo, năm 2023 Việt Nam có thể xuất khẩu 8 triệu tấn gạo. Với mức giá xuất khẩu cao, kim ngạch xuất khẩu gạo trong 10 tháng năm 2023 đang ở mức rất lạc quan dù số lượng gạo xuất khẩu thấp hơn năm trước.

Cập nhật từ Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) cho thấy, giá gạo Việt Nam tiếp tục lập đỉnh và tăng đồng loạt thị trường trong nước và xuất khẩu. Cụ thể tuần mới nhất (12-19/10), giá lúa gạo tại thị trường nội địa thêm một tuần tăng mạnh, dao động từ 193-604 đồng/kg tùy loại. Theo đó, giá bình quân thu mua lúa thường tại ruộng tăng lên mức 8.321 đồng/kg, lúa thường tại kho giá 9.475 đồng/kg; gạo xát trắng loại 1 có giá 15.288 đồng/kg, gạo 5% tấm ở mức 15.129 đồng/kg, gạo 15% tấm có giá 14.858 đồng/kg, gạo 25% tấm là 14.533 đồng/kg...

Giá gạo Việt xuất khẩu cũng tăng ngược chiều so với các đối thủ cạnh tranh trên thị trường thế giới. Cụ thể, phiên ngày 23/10, giá gạo xuất khẩu 5% tấm và 25% tấm của Việt Nam lần lượt có giá 643 USD/tấn và 628 USD/tấn. Giá gạo 5% tấm của nước ta cao hơn gạo cùng loại của Thái Lan tới 74 USD/tấn, hơn hàng Pakistan 80 USD/tấn. Gạo 25% tấm của nước ta cũng cao hơn hàng Thái Lan và Pakistan lần lượt 105 USD/tấn và 145 USD/tấn.

Liên quan về nguồn cung phục vụ xuất khẩu, ông Nguyễn Như Cường – Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NNPTNT) cho hay, Việt Nam có thể đáp ứng được từ 7-7,5 triệu tấn gạo để xuất khẩu. Hiện tại, giá gạo xuất khẩu ở mức lạc quan nên các địa phương khu vực Đồng bằng sông Cửu Long đang ưu tiên trồng lúa để chớp cơ hội.

Tuy nhiên, theo các doanh nhân xuất khẩu gạo, nếu nhu cầu thế giới ở mức 8 triệu tấn trong năm 2023 thì nguồn cung nội địa có thể khan hiếm nhẹ, nhưng vấn đề này không đáng lo ngại.

Dự báo về giá gạo xuất khẩu trong thời gian tới, nhìn chung doanh nghiệp đều lạc quan cho rằng, giá gạo xuất khẩu vẫn tiếp tục neo cao, rất khó giảm. Kể cả vụ thu hoạch Đông Xuân (tức đầu năm 2024), nguồn cung gạo từ Việt Nam và Thái Lan tăng lên, giá sẽ hạ nhiệt, song khó giảm xuống dưới ngưỡng 600 USD/tấn.

“Nhu cầu gạo trên toàn cầu có xu hướng tăng qua các năm, trong khi nguồn cung từ các quốc gia trồng lúa lại giảm do ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu. Thế nên, những tháng đầu năm sau, giá gạo xuất khẩu có thể neo ở ngưỡng cao 640-650 USD/tấn” - ông Phạm Thái Bình - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Nông nghiệp công nghệ cao Trung An dự báo.

Thực tế, năm 2023, giá cao nhất mà các doanh nghiệp xuất khẩu gạo của Việt Nam đạt được là 700 USD/tấn, nên giá trị kim ngạch xuất khẩu gạo năm nay có thể đạt kỷ lục.

Theo ông Vũ Tuấn Anh - Chủ tịch Công ty GLE (đơn vị chuyên làm kết nối xuất nhập khẩu), cơ hội xuất khẩu gạo từ nay đến cuối năm vẫn còn rất lớn khi các nước vẫn đang tăng cường nhập khẩu gạo để dự trữ. Đặc biệt, hiện nay Malaysia vẫn cần nhập khẩu để đảm bảo yêu cầu tiêu dùng và dự trữ trong nước. Malaysia nhập gạo trắng chủ yếu từ Ấn Độ, Pakistan, Thái Lan, Việt Nam và Campuchia, hơn nữa, người tiêu dùng Malaysia lại tương đối thích gạo Việt Nam, đây chính là cơ hội cho gạo Việt.

Khanh Lê