Gen Z đã sai về kem chống nắng

Cần thoa kem chống nắng vì tia cực tím có thể gây tổn thương da. Ảnh: Shutterstock/verona studio.

2 cuộc khảo sát mới đây cho thấy xu hướng đáng lo ngại: Người trẻ dường như đang lơ là việc bảo vệ da trước ánh nắng Mặt Trời - một phần vì họ tin vào thông tin sai về kem chống nắng và nguy cơ ung thư da.

Trong cuộc khảo sát trực tuyến với hơn 1.000 người do Viện Da liễu Mỹ (AAD) công bố vào tháng 5, 28% người từ 18 đến 26 tuổi cho biết họ không nghĩ rằng tắm nắng gây ra ung thư da.

Trong khi đó, 37% cho biết họ chỉ thoa kem chống nắng khi được người khác nhắc nhở.

Theo cuộc khảo sát khác do Viện Ung thư Orlando Health công bố, 14% người lớn dưới 35 tuổi tin vào quan niệm sai lầm rằng thoa kem chống nắng mỗi ngày có hại hơn việc tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng Mặt Trời.

Mặc dù quy mô cuộc khảo sát còn khá nhỏ để có thể nắm bắt hết hành vi của tất cả người trẻ tuổi, các bác sĩ cho biết họ cũng nhận thấy lỗ hổng kiến thức và hành vi nguy hiểm này ở bệnh nhân trẻ tuổi của họ, New York Times đưa tin.

Kem chống nắng lý tưởng là loại có SPF ít nhất 30 và được dán nhãn là “phổ rộng”. Ảnh: Shutterstock.

Ảnh hưởng bởi thông tin sai lệch trên mạng

Ở mức độ nào đó, chuyên gia cho biết vấn đề này không chỉ xảy ra với thế hệ thanh niên hiện nay.

Cuộc khảo sát được tiến hành từ năm 1986 đến năm 1996 cho thấy những người từ 18 đến 24 tuổi (hiện ở độ tuổi trung niên) có nhiều khả năng đến giường nhuộm da (tanning bed) và bị cháy nắng cao hơn người lớn tuổi.

Theo Melissa Shive - bác sĩ da liễu tại UCI Health ở Irvine, California (Mỹ) - người trẻ thường không nhận thức được dấu hiệu của tổn thương da do ánh nắng, cùng cách tốt nhất để ngăn ngừa nó.

Bà nói thêm gần đây, bà đã khám bệnh cho bệnh nhân trẻ không biết rằng da rám nắng và tàn nhang là dấu hiệu của tổn thương do ánh nắng Mặt Trời.

Heather Rogers, phó giáo sư lâm sàng về da liễu tại Đại học Washington, cho hay hiện có nhiều bệnh nhân trẻ tuổi của bà nói rằng họ đến giường nhuộm da.

Tuy nhiên, tia cực tím - dù từ giường nhuộm da hay ánh nắng trực tiếp - đều có thể gây tổn thương và ung thư da, dẫn đến tử vong.

Nhóm người lớn tuổi tham gia vào các cuộc khảo sát gần đây cũng không có kiến thức toàn diện về vấn đề giữ an toàn dưới ánh nắng. 17% người thuộc thế hệ Millennials được AAD khảo sát không biết việc nhuộm da có thể gây ung thư da.

Một số người có quan niệm sai lầm rằng việc thoa kem chống nắng mỗi ngày có hại hơn việc tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng Mặt Trời. Ảnh: Chona Kasinger/Bloomberg News.

Thậm chí, những người trẻ tuổi hơn - hầu hết thuộc thế hệ Gen Z, sinh sau năm 1997 - còn dễ tin vào giả thuyết sai về chống nắng hơn.

Chuyên gia cho biết Gen Z đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi thông tin sai lệch về kem chống nắng và ung thư da đang lan tràn trên nền tảng mạng xã hội như TikTok.

Họ chỉ ra bài đăng từ người có sức ảnh hưởng đang lan truyền thông tin rằng kem chống nắng có thể gây ung thư. Một số người nổi tiếng thậm chí tuyên bố họ không sử dụng kem chống nắng vì nó cản trở quá trình hấp thụ vitamin D.

"Vấn đề với mạng xã hội là không ai kiểm chứng thông tin đó", bà Ida Orengo, chủ nhiệm khoa da liễu tại Đại học Y Baylor ở Houston, nói.

“Nó có thể giúp truyền tải thông tin về cách phòng ngừa ung thư da, nhưng cũng có thể gây ra tác dụng ngược và khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn”, bà chia sẻ.

Khảo sát của Orlando Health cho thấy gần 1/4 số người được hỏi dưới 35 tuổi tin rằng việc giữ đủ nước có thể ngăn ngừa cháy nắng. Tuy nhiên, không có bằng chứng nào cho thấy điều này đúng, theo New York Times.

Trong cuộc khảo sát của AAD, hơn 1/4 số người từ 18 đến 26 tuổi tin rằng việc có làn da rám nắng có thể ngăn ngừa ung thư da. Tuy nhiên, theo phó giáo sư Rogers, bất cứ loại rám nắng nào cũng gây tổn thương cho tế bào da và không thể ngăn ngừa ung thư da. Bất cứ người màu da nào cũng có thể bị ung thư da.

Gen Z nên bảo vệ làn da của mình như thế nào?

Phó giáo sư Shive cho biết hầu hết khuyến nghị an toàn khi tiếp xúc với ánh nắng Mặt Trời áp dụng cho mọi lứa tuổi.

Người trẻ dường như đang lơ là việc bảo vệ da trước ánh nắng Mặt Trời. Ảnh: Martin Parr/Magnum Photos.

Theo bà Meredithe McNamara, phó giáo sư nhi khoa chuyên về y học vị thành niên tại Trường Y Yale, bất cứ ai cũng có thể bị cháy nắng và ung thư da. Vì vậy, những lời khuyên sau đây được áp dụng cho mọi màu da.

Tìm bóng râm: Nếu bạn phải đứng ngoài nắng trong thời gian dài, phó giáo sư Rogers khuyên bạn nên mang theo ô che. Đặc biệt nên đứng trong bóng râm từ khoảng 10h đến 16h - khi Mặt Trời gay gắt nhất, giáo sư Orengo nhấn mạnh.

Mặc quần áo chống nắng: Áo dài tay và quần dài giúp bảo vệ làn da của bạn, đặc biệt nếu chúng được làm bằng chất liệu có chỉ số chống tia cực tím, hay UPF. Mũ rộng vành cũng là phương án tốt để chống nắng.

Thoa kem chống nắng thường xuyên: Tia UV có thể gây hại cho da ngay cả khi trời nhiều mây hoặc lạnh. Vì vậy, các chuyên gia khuyên rằng nên thoa kem chống nắng mỗi ngày. Kem chống nắng lý tưởng là loại có SPF ít nhất 30 và được dán nhãn “phổ rộng”. Điều này có nghĩa nó chặn cả 2 loại tia cực tím, UVA và UVB.

Các chuyên gia cũng khuyên nên thoa kem chống nắng mỗi sáng trước khi ra khỏi nhà. Ngoài ra, khi hoạt động ngoài trời, bạn nên thoa lại kem chống nắng sau mỗi 2 giờ hoặc thậm chí với tần suất thường xuyên hơn nếu bơi lội hoặc dễ đổ mồ hôi.

Kiểm tra da: Nếu bạn phát hiện ra nốt ruồi bất thường - nốt ruồi bất đối xứng, đường viền không đều hoặc màu sắc lạ, lớn hơn 0,6 cm hay đột ngột thay đổi hình dáng - giáo sư Orengo khuyên bạn nên đến gặp bác sĩ da liễu ngay lập tức.

Hãy coi việc bảo vệ da khỏi ánh nắng Mặt Trời như "khoản đầu tư cho sức khỏe tương lai", giáo sư Clara Curiel-Lewandrowski, bác sĩ da liễu tại Trung tâm Ung thư Đại học Arizona, nói

Bà đưa ra lời khuyên dành riêng cho Thế hệ gen Z: Bạn càng bảo vệ làn da của mình khi còn trẻ, bạn sẽ càng tránh được ung thư da, cũng như các nếp nhăn và đốm do tiếp xúc với ánh nắng khi về già.

Minh An