Ghế Thủ tướng Nhật Bản của ông Ishiba lung lay, lãnh đạo đảng đối lập tìm thế 'cướp cờ'

Lãnh đạo đảng CDJP Noda Yoshihiko Noda (phải) và người đứng đầu đảng JIP Baba Nobuyuki gặp nhau tại Tokyo vào ngày 30/10. (Nguồn: Kyodo)

Đảng CDJP của cựu thủ tướng Nhật Bản Noda Yoshihiko có màn thể hiện ấn tượng trong cuộc tổng tuyển cử hồi cuối tuần qua khi giành tới 148 ghế trong cuộc bầu cử Hạ viện hôm 27/10, tăng thêm tới 50 ghế so với 98 ghế nhiệm kỳ trước.

Tuy nhiên, muốn đảm bảo tối thiểu 233 phiếu bầu để trở thành Thủ tướng Nhật Bản, ông Noda và CDJP cần sự hỗ trợ của các đảng đối lập khác.

Theo hãng thông tấn Kyodo, ông Noda đã gặp lãnh đạo đảng Đổi mới Nhật Bản (JIP) Baba Nobuhiko để tìm kiếm sự ủng hộ, nhưng ông Baba chưa thể hiện rõ lập trường. Trong cuộc bầu cử vừa rồi, JIP giành được 38 ghế.

Kyodo dẫn lời ông Baba phát biểu với các phóng viên sau cuộc gặp nõi rõ: "Chúng ta không thể ủng hộ ông ấy trừ khi có lý do chính đáng hoặc ý tưởng cụ thể cho việc cải cách chính trị".

Trong khi đó, đảng Dân chủ vì Nhân dân (DPP), cũng gặt hái thành công đáng kể trong đợt bầu cử lần này khi tăng thêm 11 ghế so với nhiệm kỳ trước, từ 7 ghế lên tới 28 ghế, được kỳ vọng sẽ đóng vai trò chủ chốt trong việc quyết định cục diện chính trị mới của Nhật Bản. DPP có kế hoạch bỏ phiếu bầu lãnh đạo đảng này Tamaki Yuichiro làm Thủ tướng.

Theo Kyodo, ông Noda đang xem xét một cuộc gặp với người đồng cấp của đảng Cộng sản Nhật Bản, cũng như lãnh đạo DPP Tamaki, nói rõ: "Cần gặp trực tiếp để thảo luận sâu hơn".

Tuy nhiên, hôm 29/10, ông Tamaki đánh giá, ngay cả người đứng đầu CDJP có được sự ủng hộ của DPP, ông cũng không thể đánh bại được liên minh cầm quyền gồm đảng Dân chủ tự do (LDP) của Thủ tướng Ishiba Shigeru và đảng Công Minh.

Liên minh cầm quyền dù đã chính thức mất thế đa số sau cuộc bầu cử Hạ viện và không đạt được mục tiêu 233 ghế, song liên minh này hiện cũng đang nắm số ghế nhiều nhất tại cơ quan lập pháp Nhật Bản, với 215/465 ghế.

Về phần mình, LDP muốn có sự ủng hộ của DPP, mặc dù ông Ishiba đã loại trừ khả năng mở rộng liên minh vào thời điểm hiện tại. Thay vào đó, LDP đang cân nhắc đưa các ý tưởng của DPP vào một gói kích thích kinh tế sẽ được công bố trong những tuần tới để giảm bớt khó khăn do lạm phát gây ra cho các hộ gia đình.

Theo các nguồn tin thân cận với LDP và DPP, các tổng thư ký của hai đảng đang sắp xếp một cuộc họp vào ngày 31/10 để thảo luận về khả năng phối hợp chính sách.

Nhật Bản rơi vào tình trạng bất ổn chính trị sau khi liên minh cầm quyền thất bại trong cuộc bầu cử ngày 27/10. Việc đánh mất thế đa số tại Hạ viện sau 15 năm đồng nghĩa với việc liên minh cầm quyền cần phiếu bầu từ bên ngoài để bầu lại ông Ishiba Shigeru làm thủ tướng trong phiên họp quốc hội vào tháng tới.

Theo Hiến pháp, quốc hội mới phải bầu lại thủ tướng sau cuộc tổng tuyển cử. Nếu không ai nhận được đa số ủng hộ, quốc hội sẽ phải tiến hành bỏ phiếu vòng 2 giữa hai ứng cử viên hàng đầu, có thể là các ông Ishiba và Noda.

Trong kịch bản bỏ phiếu vòng 2, tất cả các phiếu bầu mà lãnh đạo DPP Tamaki nhận được sẽ không hợp lệ và điều này sẽ có lợi cho ông Ishiba.

Theo nhiều nguồn tin, các quan chức trong chính phủ và liên minh cầm quyền ở Nhật Bản đang lên kế hoạch triệu tập một phiên họp quốc hội đặc biệt để lựa chọn thủ tướng vào ngày 11/11.

Bảo Minh