Gia cố nguồn nước, đảm bảo chăm sóc lúa mùa

Huyện Lâm Bình đã hoàn thành gieo cấy 1.450 ha lúa mùa. So với mọi năm, lượng mưa thấp hơn nhưng nhờ hệ thống kênh mương nội đồng được hoàn thiện, gia cố từ đầu vụ sản xuất, nên lượng nước vẫn đáp ứng được nhu cầu sinh trưởng của cây lúa. Anh Chẩu Văn Toán, thôn Hợp Thành, xã Khuôn Hà (Lâm Bình) cũng vừa hoàn thành gieo cấy hơn 5 sào lúa mùa bằng máy gieo cấy mini. Anh Toán cho biết, việc hoàn thiện hệ thống kênh mương nội đồng qua khu ruộng Hợp Thành đã góp phần đảm bảo nguồn nước tưới tiêu cho người nông dân. Hệ thống kênh mương này vừa phù hợp với điều kiện miền núi, vừa hạn chế tối đa việc thất thoát nguồn nước so với trước đây.

Cán bộ Đội Quản lý hồ Hoàng Khai kiểm tra van điều tiết nước phục vụ sản xuất.

Nhờ chủ động các biện pháp phòng chống hạn, nên đến thời điểm này, 25.000 ha lúa mùa đã hoàn thành gieo cấy và vẫn có đủ nước tưới dưỡng. Chị Nguyễn Thị Phượng, xóm 2, xã Kim Phú (thành phố Tuyên Quang) vừa hoàn thành gieo cấy hơn 4 sào lúa mùa. Theo chị Phượng, mặc dù thời tiết nắng nóng ảnh hưởng đến tiến độ gieo cấy của gia đình (muộn hơn so với mọi năm gần 2 tuần), nhưng nguồn nước sản xuất vẫn cơ bản đáp ứng nhu cầu gieo cấy của gia đình cũng như các hộ gia đình trong xóm.

Hiện toàn bộ 4 sào lúa của gia đình vẫn sinh trưởng tốt. Hồ thủy lợi Hoàng Khai đảm bảo nước tưới tiêu cho trên 500 ha lúa và hơn 20 ha nuôi trồng thủy sản của các xã Hoàng Khai, An Tường, Lưỡng Vượng, Trại giống lúa và Trại cá khu vực Hoàng Khai. Ông Lưu Văn Tài, Đội trưởng Đội Quản lý hồ cho biết, giữa tháng 7 - 2020, mực nước hồ thủy lợi Hoàng Khai thấp hơn cao trình 2 mét, hiện chỉ đạt khoảng 44 mét. Việc tưới tiết kiệm, tích lũy để điều tiết từ nay đến cuối năm được Đội Quản lý tập trung tuyên truyền, hướng dẫn nhân dân thực hiện. Theo đó, từ đầu năm 2020, đơn vị này đã đầu tư xây dựng 371 mét các tuyến kênh đầu nguồn và tu sửa, gia cố những đoạn kênh mương hư hại, hạn chế tối đa lượng nước thất thoát.

Ngay sau khi bà con tập trung gieo cấy và đã lấy đủ nước tưới dưỡng, Đội Quản lý đóng các cửa xả để giữ nguồn nước tại hồ. Đội trưởng Đội Quản lý hồ thủy lợi Hoàng Khai cho biết, do thời tiết ngày càng diễn biến bất thường, nên Đội cũng đã xây dựng các phương án chủ động nếu lượng mưa thấp, nguy cơ thiếu nước có thể xảy ra. Hiện, Đội đang tập trung kiểm tra, rà soát lại các xứ đồng, những xứ đồng cao, có nguy cơ thiếu nước sản xuất, đội khuyến cáo người dân chủ động chuyển đổi cơ cấu cây trồng sang những loại cây phù hợp, để vừa có thể thích ứng với việc thiếu nước, vừa không bỏ phí đất.

hồ chứa nước phục vụ sản xuất, các ban quản lý khai thác cũng đang tập trung rà soát lại cao trình nước, xác định những diện tích thiếu nước sản xuất để điều tiết, bơm chống hạn. Qua rà soát, mực nước tại hầu hết các hồ chứa hiện đạt khoảng 60% dung tích, cơ bản vẫn đáp ứng đủ nước sản xuất cho vụ mùa. Tuy nhiên, theo Ban Quản lý khai thác các công trình thủy lợi tỉnh, các đội quản lý, ban quản lý các địa phương không chủ quan trong việc điều tiết nước sản xuất. Theo đó, Ban Quản lý khai thác các công trình thủy lợi hướng dẫn các địa phương vừa quản lý điều tiết, vừa tích trữ. Những công trình hư hỏng phải khắc phục ngay để không thất thoát nguồn nước.

Ông Hà Đức Trưởng, Trưởng Phòng Kế hoạch - Kỹ thuật, Ban Quản lý khai thác các công trình thủy lợi tỉnh cho biết, trong vụ mùa, một số điểm thiếu nước cục bộ đã được các ban quản lý khai thác bơm nước chống hạn, như tại xã Hùng Lợi (Yên Sơn) bơm chủ động cho hơn 2,63 ha, xã Vinh Quang (Chiêm Hóa) bơm chủ động cho 5,2 ha, xã Tràng Đà (thành phố Tuyên Quang) bơm chủ động cho 2 ha.

Dự báo năm nay, lượng mưa thấp hơn so với nhiều năm trước, trong khi đó số ngày nắng nóng kéo dài bất thường, việc chủ động thực hiện các biện pháp phòng, chống hạn, chủ động chuyển đổi cây trồng trên những diện tích có khả năng thiếu nước là giải pháp đảm bảo ổn định sản xuất cho người dân.

Bài, ảnh: Trần Liên