Giá lúa giảm mạnh, nông dân 'đứng ngồi không yên' giữa cao điểm mùa vụ

Giữa cao điểm thu hoạch vụ hè thu, nhiều cánh đồng ở Hà Tĩnh rộn ràng tiếng máy gặt, người dân khẩn trương đưa lúa về. Thế nhưng, không khí thu hoạch lại không mang đến niềm vui trọn vẹn khi giá lúa tươi đang giảm sâu, khiến nông dân đứng trước nguy cơ thua lỗ.

Ông Nguyễn Văn Hướng ở thôn Hưng Lộc, xã Thiên Cầm buồn rầu vì lúa hè thu rớt giá.

Theo khảo sát của PV, giá lúa tươi được thương lái thu mua chỉ dao động từ 4.300 – 4.700 đồng/kg tùy chất lượng, thấp hơn khoảng 1.500 đồng/kg so với cùng kỳ năm ngoái. Trừ đi chi phí sản xuất như: phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, nhân công… thì nhiều hộ gần như không có lãi, thậm chí lỗ nặng.

Ông Nguyễn Văn Hướng ở thôn Hưng Lộc, xã Thiên Cầm chia sẻ: "Vụ này gia đình tôi sản xuất gần hai mẫu lúa nhưng kết quả không như mong muốn. Lúa mất mùa do sâu bệnh, đến lúc thu hoạch thì giá lại thấp. Có chuyến chở lúa đi bán, tiểu thương chê xấu không mua, tôi đành phải mang về phơi khô cất vào kho".

Cơ sở lúa gạo Thúy Ngọc (xã Thiên Cầm) thu mua lúa cho người dân.

Không chỉ người nông dân chịu thiệt, các thương lái cũng đang "nín thở" thu mua lúa tươi cầm chừng vì sợ tồn hàng, lỗ vốn. Như mọi năm, cơ sở lúa gạo Thúy Ngọc (xã Cẩm Xuyên) sẽ thu mua từ 700 - 800 tấn mỗi vụ nhưng đến thời điểm hiện tại, sản lượng thu mua mới chỉ đạt khoảng 100 tấn.

Bà Trần Thị Thúy, chủ cơ sở lúa gạo Thúy Ngọc cho biết: “Lúa không đạt chuẩn sẽ bị các đầu mối phía Bắc trả hàng hoặc ép giá. Thương bà con nông dân lắm nhưng chúng tôi cũng đành từ chối mua. Năm nay, bà con nông dân vừa mất mùa, lại mất giá. Chúng tôi bao tiêu sản phẩm cho bà con nên cũng chịu ảnh hưởng, công nợ phân bón các loại cho ứng trước cũng sẽ khó thu hồi vì bà con đang phải chịu lỗ”.

Giá lúa giảm sâu do thị trường xuất khẩu gạo sang Philippines gặp khó khăn.

Theo các thương lái thu mua lúa trên địa bàn Hà Tĩnh, giá lúa tươi vụ hè thu năm nay giảm sâu là do nhiều nguyên nhân. Trong đó, nguyên nhân chính do thị trường xuất khẩu gạo của Việt Nam hiện đang gặp khó khăn. Kể từ ngày 1/9, Chính phủ Philippines tạm ngừng nhập khẩu gạo trong 60 ngày để bảo vệ ngành sản xuất trong nước đã khiến thị trường xuất khẩu gạo của Việt Nam gần như đóng băng. Khi lượng tiêu thụ quốc tế giảm, doanh nghiệp nội địa không dám thu mua ồ ạt, dẫn tới hệ lụy là thương lái cũng “nín thở” thu mua cầm chừng. Mặt khác, năm nay lúa hè thu gặp sâu bệnh nên mất mùa, chất lượng hạt gạo kém hơn hẳn so với mọi năm khiến cho việc tiêu thụ bị ảnh hưởng.

Vụ hè thu năm nay, HTX Thương mại Dịch vụ chế biến nông sản Hạnh Cường đã thu mua hơn 2.000 tấn lúa cho bà con nông dân.

Bà Nguyễn Thị Hạnh – Giám đốc HTX Thương mại Dịch vụ chế biến nông sản Hạnh Cường (xã Cẩm Bình) cho biết: “Ảnh hưởng của thị trường xuất khẩu nên các doanh nghiệp ở miền Bắc thu mua lúa với số lượng hạn chế và tiêu chuẩn cũng rất khắt khe. Nhiều xe hàng bị trả về vì lúa không đạt chất lượng hoặc bị ép giá. Mặc dù khó khăn nhưng đồng hành hỗ trợ cùng người dân, chúng tôi vẫn thu mua lúa tươi Khang Dân, Xuân Mai với mức giá từ 4.300 – 4.700 đồng/kg đối với lúa loại 1. Đến thời điểm này, HTX thu mua đạt sản lượng trên 2.000 tấn, giảm 20% so với cùng kỳ năm ngoái”.

Thương lái ở xã Thiên Cầm thu mua lúa tươi cho bà con nông dân.

Trước tình trạng giá lúa giảm sâu, bà con nông dân ở nhiều địa phương trên địa bàn Hà Tĩnh đang lựa chọn giải pháp phơi khô, cất trữ để chờ thời điểm tăng giá mới bán ra. “Giá lúa năm nay xuống thấp quá, chỉ 4.500 đồng/kg, thậm chí lúa xấu còn chưa được 4.000 đồng/kg. Với mức giá đó thì không đủ để bù chi phí phân bón, thuốc trừ sâu, tiền máy gặt… Làm cả vụ cực nhọc mà bán ra lúc này chỉ có thua lỗ nên tôi đang phơi khô cất trữ, nếu giá lên thì bán, giá vẫn thấp thì sử dụng” - chị Phan Thị Nhung ở xã Đồng Lộc cho hay.

Các cánh đồng vào vụ thu hoạch nhưng giá lúa giảm sâu.

Giá lúa xuống thấp, đầu ra bấp bênh, trong khi chi phí vẫn neo cao, nông dân Hà Tĩnh đang thực sự cần những giải pháp kịp thời từ cơ quan chức năng. Hơn lúc nào hết, việc ổn định thị trường nội địa, đẩy mạnh xuất khẩu và hỗ trợ tiêu thụ là điều cấp thiết để giữ vững sản xuất nông nghiệp và an ninh lương thực tại địa phương.

Phan Trâm - Thái Oanh