Giá tăng cao, xuất khẩu cà phê có thể đạt 4,5 - 5 tỷ USD trong năm 2024
Từ nay đến tháng 4/2024, châu Âu gần như chỉ có thể trông vào Việt Nam để mua cà phê Rubosta. Dự báo giá cà phê ở Việt Nam sẽ tiếp tục tăng cao.
Giá xuất khẩu đạt kỷ lục
Theo số liệu thống kê từ Tổng cục Hải quan, trong tháng 11/2023, xuất khẩu cà phê của Việt đạt 80 nghìn tấn, thu về 252 triệu USD, giảm 37,9% về lượng và giảm 17,5% về giá trị so với tháng 11/2022.
Tháng 10 trước đó, lượng cà phê xuất khẩu của Việt Nam ở mức thấp kỷ lục khi chỉ đạt 43.720 tấn, giá trị khoảng 157,6 triệu USD. So với cùng kỳ năm ngoái, xuất khẩu cà phê giảm mạnh 48,8% về lượng và 28% về giá trị.
Tính chung 11 tháng năm 2023, xuất khẩu cà phê của Việt Nam ước đạt xấp xỉ 1,38 triệu tấn, giá trị 3,54 tỷ USD, giảm 12,9% về lượng và giảm 2,5% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái.
Các số liệu cho thấy, mặc dù lượng xuất khẩu giảm mạnh nhưng mức giảm giá trị thấp hơn là do giá xuất khẩu đang tăng cao so với cùng kỳ. Giá xuất khẩu bình quân cà phê của Việt Nam tháng 11/2023 đạt mức cao 3.148 USD/tấn, tăng 32,8% so với tháng 11/2022. Lũy kế 11 tháng năm nay, giá xuất khẩu bình quân loại hạt này của Việt Nam ước đạt mức 2.570 USD/tấn, tăng 11,9% so với cùng kỳ năm ngoái.
Theo Hiệp hội Cà phê – Ca cao Việt Nam, giá cà phê xuất khẩu của Việt Nam liên tục tăng mạnh và đang ở mức cao kỷ lục trong nhiều năm qua. Tuy nhiên, hiện nay các doanh nghiệp đa phần là trả nợ hợp đồng cũ.
Mặc dù giá cao, song doanh nghiệp đã vét sạch kho hàng, lượng hàng gối vụ của nước ta còn không đáng kể để xuất khẩu. Hiện, cà phê ở Tây Nguyên bước vào vụ thu hoạch, giá thu mua tiến sát mốc 60.000 đồng/kg. Mức giá này giúp nhà vườn trồng cà phê thu lãi lớn.
Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam cho rằng, giá xuất khẩu cà phê tăng kéo theo giá cà phê trong nước tăng theo. Dự kiến, lượng cà phê xuất khẩu cả năm 2023 sẽ đạt khoảng 1,72 triệu tấn với giá trị hơn 4,2 tỷ USD. Đây là kỷ lục mới trong xuất khẩu cà phê nhiều năm qua.
Xuất khẩu có thể đạt 4,5 – 5 tỉ USD
Theo ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch HĐQT Intimex Group, mặc dù năm 2023 xuất khẩu cà phê Việt Nam sụt giảm khá nhiều về lượng, với mức giảm dự kiến cả năm là 15%. Trong khi xuất khẩu giảm thì giá cà phê nhân ở Việt Nam tăng cao trong năm 2023, có thời điểm lên tới 70.000 đồng/kg.
Dự báo về niên vụ 2023/2024, ông Nam cho rằng niên vụ mới được đánh giá là vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức với ngành cà phê thế giới. Theo đó, biến đổi khí hậu cùng những diễn biến khắc nghiệt của thời tiết sẽ ảnh hưởng rất lớn đến nguồn cung cà phê toàn cầu, khiến cho năng suất và chất lượng giảm.
Thông tin về vụ thu hoạch mới 2023/2024, ông Nguyễn Nam Hải – Chủ tịch Vicofa cho biết, đến nay đã thu hoạch được khoảng 50% sản lượng. Do thời tiết bất lợi, dự kiến trong niên vụ 2023/2024, sản lượng cà phê Việt Nam sẽ giảm nhiều.
Dự báo, sản lượng cà phê chỉ đạt khoảng 1,6 – 1,7 triệu tấn. Năng suất cà phê tăng ở Lâm Đồng nhưng giảm ở nhiều tỉnh khác như: Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông.
Do sản lượng giảm cộng với nhu cầu tiêu thụ trong nước tăng lên, dự kiến lượng cà phê xuất khẩu của Việt Nam trong niên vụ 2023/2024 sẽ tiếp tục giảm, xuống còn khoảng 1,4 triệu tấn.
Điều đáng chú ý là ngay ở đầu niên vụ 2023/2024, giá cà phê nhân Việt Nam đã ở mức rất cao, khoảng 60.000 đồng/kg. Ông Đỗ Hà Nam cho biết, giá đầu vụ cao như vậy cũng là điều chưa từng xảy ra trong lịch sử ngành cà phê Việt Nam. Giá cà phê trên sàn London cũng đang ở mức cao.
Cũng theo ông Nam, nếu như trong năm 2023, đến tháng 6, gần như không còn cà phê trong dân để các doanh nghiệp có thể thu mua, thì trong năm 2024, chỉ đến tháng 5, thậm chí tháng 4 là đã có thể hết hàng.
“Từ nay đến tháng 4/2024, châu Âu gần như chỉ có thể trông vào Việt Nam để mua cà phê Rubosta. Vì vậy, nhiều khả năng giá cà phê ở Việt Nam sẽ tiếp tục tăng và có thể sẽ ở mức cao nhất thế giới trong năm 2024”, ông Nam nhận định.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Quang Bình – Chuyên gia cà phê cho rằng, giá cà phê niên vụ 2023 - 2024 sẽ tiếp tục neo ở mức cao. Đến tháng 6/2024 nếu các nền kinh tế lớn trên thế giới tiếp tục giảm lãi suất, xuất khẩu cà phê sẽ tiếp tục hưởng lợi. Bởi, đây là lúc các nhà rang xay trên thế giới mua tích trữ nên giá cà phê khó có cơ hội đi xuống.
Chuyên gia thị trường cà phê Nguyễn Quang Bình phân tích, hiện các thị trường lớn như EU, Mỹ đang có sự thay đổi nhu cầu tiêu thụ từ nhập cà phê nhân chuyển sang cà phê chế biến. Vì vậy, Việt Nam cũng phải ưu tiên đầu tư các cơ sở chế biến sâu để gia tăng giá trị sản phẩm cà phê và hướng tới phát triển bền vững.
Dự báo về tình hình xuất khẩu cà phê năm 2024, ông Thái Như Hiệp, Phó Chủ tịch Vicofa, nhìn nhận, xuất khẩu cà phê niên vụ 2023-2024 có thể đạt 4,5-5 tỷ USD nhờ giá cà phê tiếp tục tăng trong khi sản lượng giảm.
Theo Vicofa, sản lượng giảm trong khi lượng cà phê tiêu thụ nội địa đang có xu hướng tăng lên. Hiện tổng năng suất nhà máy chế biến cà phê hòa tan ước tính 100.000 tấn thành phẩm/năm, tương đương 230.000 tấn cà phê nhân và dự kiến sẽ tăng trong thời gian tới do có nhiều dự án đầu tư, mở rộng công suất nhà máy. Lượng tiêu thụ cà phê trong nước năm 2024 dự kiến sẽ tăng trong thời gian tới.
Trong năm 2024, thị trường cà phê rang xay chế biến, tiêu thụ nội địa ổn định, dự kiến khoảng 150.000 tấn. Tổng lượng cà phê nhân tiêu thụ nội địa có thể tăng lên 350.000- 400.000 tấn/năm nếu các nhà máy cà phê hòa tan đạt hết công suất.