Giai đoạn tái thiết quan trọng ở Syria

Hiện trường cuộc không kích của Israel xuống Damascus, Syria. (Ảnh: THX/TTXVN)

Cùng với WB, Liên minh châu Âu (EU) và nhiều nước trong khu vực khẳng định sẵn sàng hỗ trợ Syria trong công cuộc tái thiết nhằm giúp quốc gia Trung Đông phục hồi và ổn định trở lại, bởi an ninh ở Syria là nhân tố quan trọng góp phần vào hòa bình ở khu vực.

Số tiền WB duyệt chi lần này nhằm giúp khôi phục nguồn điện, góp phần bình ổn giá cả và hỗ trợ . Theo WB, dự án nâng cấp lưới điện khẩn cấp của Syria sẽ phục hồi các đường dây truyền tải và trạm biến áp bị hư hỏng. Tháng trước, Syria cũng đã ký thỏa thuận với một liên danh gồm các công ty Qatar, Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ để phát triển một dự án năng lượng 5.000 megawatt, nhằm phục hồi phần lớn lưới điện bị tàn phá bởi xung đột.

Trong khi đó, với gói viện trợ 175 triệu euro, EU sẽ tập trung hỗ trợ Syria trong các lĩnh vực bao gồm năng lượng, giáo dục, y tế và nông nghiệp, nhằm giúp nước này tái thiết nền kinh tế. EU cho biết sẵn sàng giúp đỡ Syria phục hồi, đồng thời bày tỏ mong muốn nước này sẽ làm chủ và lãnh đạo công cuộc tái thiết vì một Syria thống nhất và phát triển toàn diện. Ủy ban châu Âu (EC) cũng khẳng định đang tích cực theo đuổi việc đưa Syria vào một số sáng kiến quan trọng với các quốc gia đối tác Địa Trung Hải.

Do hạ tầng bị tàn phá, thiếu nhiên liệu và các lệnh trừng phạt quốc tế áp đặt lên chính quyền cũ ở Syria khiến nước này chỉ sản xuất được 1.500 megawatt điện, trong khi nhu cầu tối thiểu cần khoảng 7.000 megawatt.

Trong chuyến thăm đầu tiên tới Damascus kể từ khi chính quyền cựu điện, Tổng thống Bashar Al-Assad bị lật đổ vào tháng 12 năm ngoái, Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi đã khẳng định rằng, hai bên sẽ bắt đầu khám phá khả năng sử dụng năng lượng hạt nhân tại Syria.

Trong khi đó, nhiều quốc gia trong khu vực cũng bày tỏ sẵn sàng sát cánh cùng Syria để giúp nước này vực dậy nền kinh tế, trong đó có lĩnh vực năng lượng. Algeria cho biết sẵn sàng cung cấp chuyên gia và kinh nghiệm kỹ thuật nhằm giúp Syria phục hồi hệ thống hạ tầng năng lượng. Hai bên cũng nhất trí thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực then chốt khác như năng lượng tái tạo, khai khoáng và công nghiệp dầu mỏ.

Sau 14 năm xung đột phá hủy nền kinh tế, Syria đang nỗ lực tái thiết đất nước và hiện quốc gia Trung Đông này cần khoảng 500 tỷ USD để xây dựng lại cơ sở hạ tầng. Chính quyền của Tổng thống lâm thời Ahmad Al Shara mong muốn thu hút đầu tư vào các lĩnh vực sân bay, năng lượng, du lịch, dầu mỏ, khoáng sản, khu thương mại tự do, cảng biển, đường sắt, bất động sản và vận tải.

Chính quyền mới đã ký ba thỏa thuận nhượng quyền lớn với các đối tác nước ngoài, trong đó có các thỏa thuận với công ty vận tải biển CMA CGM của Pháp để phát triển cảng Latakia, với tập đoàn DP World của Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) để phát triển cảng Tartous và với tập đoàn UCC của Qatar để tăng mạnh công suất phát điện tại Syria. Saudi Arabia và Qatar cho biết sẽ hỗ để chi trả lương cho các quan chức trong chính phủ Syria trong ba tháng tới.

Một loạt hãng hàng không khu vực thông báo kế hoạch triển khai các chuyến bay tới Syria. Công ty con AJet - thành viên của hãng hàng không quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ Turkish Airlines, cho biết triển khai các chuyến bay thương mại từ các sân bay Istanbul và Ankara đến thủ đô Damascus của Syria. Hãng hàng không giá rẻ Flydubai của UAE đã nối lại các chuyến bay đến Damascus sau nhiều năm tạm dừng, đánh dấu sự hoạt động trở lại của các chuyến bay thương mại trực tiếp giữa UAE và Syria.

Hãng hàng không Emirates của UAE cũng dự kiến sẽ nối lại các chuyến bay đến sân bay quốc tế Damascus từ ngày 16/7 tới sau 13 năm gián đoạn. Hãng hàng không giá rẻ Flynas của Saudi Arabia thì thông báo các chuyến bay thẳng nối Riyadh và Damascus được khởi động từ hồi đầu tháng 6.

Các biện pháp trừng phạt quốc tế đối với Damascus được dỡ bỏ gần đây giúp tái khởi động nền kinh tế, mở đường cho Syria bước vào giai đoạn tái thiết quan trọng. Tuy nhiên, nước này đứng trước thách thức không nhỏ khi vừa phải kêu gọi sự trợ giúp từ các nước, song vẫn phải giữ vững được “chủ quyền kinh tế”, tránh phụ thuộc bên ngoài.

HÀ ANH