Giải mã các chỉ số trên máy đo huyết áp dưới góc nhìn sinh động
Máy đo huyết áp là một trong những công cụ phổ biến giúp chúng ta kiểm soát huyết áp và phòng ngừa các bệnh tim mạch. Mặc dù các máy đo huyết áp có thiết kế khác khác nhau, nhưng nhìn chung chúng luôn có 3 chỉ số cơ bản là SYS, DIA, PULSE phản ánh tình trạng sức khỏe.
1. SYS - Huyết áp tâm thu - Người hùng dũng mãnh
SYS là viết tắt của từ Systolic Pressure - tức huyết áp tâm thu. Đơn vị đo là mmHg. Đây là chỉ số đầu tiên và thường là chỉ số cao hơn, được hiển thị phía trên cùng của màn hình.
Huyết áp tâm thu được định nghĩa là áp lực của máu trong động mạch khi tim co bóp, phản ánh khả năng bơm máu của tim đến các bộ phận của cơ thể. Vì vậy mà nó được ví như là "người hùng dũng mãnh", luôn sẵn sàng bơm máu đi khắp cơ thể để cung cấp năng lượng và dưỡng chất cho từng tế bào.
Theo Harvard Health Publishing, chỉ số SYS được đánh giá là quan trọng hơn chỉ số DIA, đặc biệt ở những người 50 tuổi trở lên có nguy cơ cao bị tăng huyết áp. Nếu người hùng này quá mạnh mẽ, tim càng phải làm việc nhiều hơn để bơm máu, dẫn tới tăng nguy cơ đột quỵ, mắc bệnh mạch vành, bệnh mạch máu não, suy tim...
Còn người hùng này không dũng mãnh, áp lực không đủ mạnh để đưa được máu và oxy tới các tế bào, các cơ quan không thể hoạt động tốt và cơ thể mệt mỏi.
Giá trị lý tưởng:
Chỉ số lý tưởng cho huyết áp tâm thu thường là 85 - 120 mmHg. Nếu con số này vượt quá 140 mmHg, bạn có thể đã bước vào vùng nguy hiểm của cao huyết áp. Nếu con số này nhỏ hơn 85mmHg được đánh giá là huyết áp thấp. Hãy nhớ rằng, một người hùng mạnh mẽ cần được kiểm soát và huấn luyện để không gây ra tác hại.
2. DIA - Huyết áp tâm trương - Người bạn đồng hành tận tụy
DIA là viết tắt của từ Diastolic Pressure - tức huyết áp tâm trương. Đơn vị đo là mmHg. Đây là chỉ số thứ hai hiển thị trên màn hình và thường là số thấp hơn.
Huyết áp tâm trương là áp lực của máu trong động mạch khi tim nghỉ ngơi giữa các lần co bóp. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc giúp các mạch vành cung cấp oxy cho cơ tim. Vì vậy, DIA được ví như là "người bạn đồng hành tận tụy". Huyết áp tâm trương luôn ở bên cạnh để giúp tim nghỉ ngơi và hồi phục.
Một nghiên cứu được công bố vào năm 2021 trên tạp chí JAMA Network Open cho thấy chỉ số DIA quá thấp có thể báo hiệu nguy cơ mắc các vấn đề về tim cao hơn. Vì nếu người bạn này quá yếu, tim sẽ phải làm việc quá sức để đáp ứng được hoạt động của các cơ quan trong cơ thể.
Còn nếu người bạn hoạt động quá mạnh sẽ gây căng thẳng liên tục cho tim khiến tim phải làm việc nhiều hơn ngay cả trong khi nghỉ ngơi, dẫn đến cơ thể thường xuyên mệt mỏi.
Giá trị lý tưởng: Chỉ số lý tưởng cho huyết áp tâm trương thường là 60 - 80 mmHg. Khi con số này vượt quá 90 mmHg, hay dưới 60mmHg, bạn cần phải chú ý và có biện pháp để giữ cho người bạn đồng hành này luôn khỏe mạnh.
3. PULSE - Nhịp tim - Nhạc trưởng điều khiển dàn nhạc
Pluse (có loại máy ký hiệu là PUL, PULS) là thông số thứ 3 và không thể thiếu trên máy đo huyết áp. Đây là chỉ số thể hiện số lần tim co bóp (đập) trong 1 phút.
Nhịp tim được ví như là "nhạc trưởng điều khiển dàn nhạc", điều khiển toàn bộ nhịp điệu của cuộc sống, từ lúc bạn thức dậy cho đến khi bạn đi ngủ. Một nhạc trưởng giỏi sẽ giữ cho dàn nhạc hoạt động nhịp nhàng, tạo ra một bản giao hưởng hoàn hảo. Tuy nhiên, nếu nhạc trưởng này làm việc quá sức hoặc không đều đặn, máu không thể được đưa đến các tế bào, cả dàn nhạc sẽ bị rối loạn.
Giá trị lý tưởng: Nhịp tim bình thường ở người lớn thường là từ 60 - 90 nhịp/phút. Nhịp tim quá cao hoặc quá thấp đều có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Hãy lắng nghe nhạc trưởng của bạn và đảm bảo rằng dàn nhạc cơ thể luôn hoạt động tốt.
Để 3 chỉ số SYS, DIA, PULSE cho kết quả chính xác, người dùng cần chú ý những thông tin sau: nghỉ ngơi ít nhất 5 phút trước khi đo, giữ đúng tư thế, không cử động hay nói chuyện trong khi đo và lựa chọn đúng kích cỡ vòng bít.
SYS, DIA, PULSE là 3 chỉ số không thể thiếu trên bất cứ loại máy đo huyết áp nào, tuy nhiên tùy mỗi loại mà nó có thể được sắp xếp trên màn hình hiển thị theo nhiều cách hiện nay. Trong đó, máy đo huyết áp Omron - thương hiệu máy đo huyết áp 50 năm tuổi thiết kế SYS, DIA, PULSE theo chiều dọc để người dùng dễ dàng theo dõi. Mỗi chỉ số sẽ có giá trị lý tưởng thể hiện mức độ khỏe mạnh của cơ thể. Nếu vượt quá chỉ số này máy sẽ báo hiệu giúp người dùng biết và điều chỉnh cho phù hợp. Đừng quên kiểm tra huyết áp mỗi ngày để có một có một cơ thể khỏe mạnh nhé!