Giải mã mới về bức tường 1.000 năm tuổi ở Peru
Theo một nghiên cứu mới từ những trầm tích lũ lụt được tìm thấy ở Peru, một bức tường sa mạc cổ xưa ở phía bắc Peru đã được xây dựng để bảo vệ các vùng đất nông nghiệp và kênh đào quý giá khỏi sự tàn phá của lũ lụt El Nino hơn 1.000 năm trước.
Bức tường đất cổ chạy dài 10 km băng qua sa mạc và hai lòng sông khô cạn gần Trujillo ở miền bắc Peru. (Ảnh: Gabriel Prieto/Dự án Khảo cổ học Huanchaco)
Nhiều nhà khảo cổ cho rằng bức tường này, được gọi là Muralla La Cumbre, nằm gần Trujillo, được người Chimu xây dựng để bảo vệ vùng đất của họ khỏi các cuộc xâm lược của người Inca, những người mà họ có mối thâm thù lâu đời.
Thế nhưng, nghiên cứu mới nhất khẳng định một giả thuyết rằng bức tường đất, trải dài 10 km trên sa mạc, được xây dựng để ngăn lũ lụt tàn phá trong giai đoạn ẩm ướt nhất của chu kỳ thời tiết phía bắc Peru.
Vương quốc cổ đại
Việc xác định niên đại bằng carbon phóng xạ của các lớp thấp nhất cho thấy bức tường được bắt đầu vào khoảng năm 1.100 sau Công nguyên, ngay sau trận lũ El Nino lớn.
Nhà nghiên cứu Prieto đã kiểm tra bức tường La Cumbre cao 2,5 m và chỉ tìm thấy các lớp trầm tích lũ lụt ở phía đông của nó, điều này cho thấy nó được xây dựng để bảo vệ các trang trại Chimu ở phía tây, bên cạnh bờ biển.
Vương quốc Chimor của người Chimu xuất hiện vào khoảng năm 900 sau Công nguyên tại các vùng lãnh thổ từng bị người Moche chiếm đóng.
Theo "Bách khoa toàn thư về thời tiền sử" (Springer, 2002), người Chimu thờ Mặt trăng—thay vì Mặt trời ở trung tâm thờ cúng của người Inca - và họ độc lập cho đến khi bị người Inca chinh phục vào khoảng năm 1470, vài thập kỷ trước khi người Inca chinh phục và sự xuất hiện của người Tây Ban Nha ở Nam Mỹ.
Ngày nay, người Chimu được biết đến chủ yếu nhờ đồ gốm và đồ kim loại đặc biệt, cũng như tàn tích của thủ đô Chan Chan của họ, được Liên Hợp Quốc liệt kê là Di sản Thế giới.
Nguồn Tiền Phong: https://tienphong.vn/giai-ma-moi-ve-buc-tuong-1000-nam-tuoi-o-peru-post1546483.tpo
