Ushabti là tên gọi của những bức tượng nhỏ được chôn theo người chết trong văn hóa Ai Cập cổ đại. Những bức tượng này được tìm thấy với số lượng đặc biệt nhiều trong các lăng mộ của pharaon.
Hầu hết tượng ushabti được tạo tác dưới hình dạng một xác ướp. Chúng được làm từ nhiều vật liệu khác nhau như đất sét, gỗ, đá, sáp hay đất nung, nhưng thông dụng nhất là sứ Ai Cập. Đôi khi cũng có ushabti làm bằng thủy tinh và đồng.
Theo các nhà nghiên cứu, tượng ushabti đóng vai trò như một đầy tớ để hầu hạ, hoặc lực lượng bảo vệ người quá cố khi họ về với thế giới bên kia.
Mỗi ushabti sẽ được ghi tên chủ sở hữu của mình với những hàng chữ ghi rõ nhiệm vụ mà nó có nghĩa vụ phải thực hiện. Có thể trước khi chôn, ushabti đã được “thổi hồn” bằng một nghi thức tâm linh bí truyền.
Ban đầu ushabti có kích thước to bằng người thật. Sau này, chúng được làm nhỏ và số lượng cũng tăng lên rất nhiều, có khi được lấp đầy một căn phòng.
Các ngôi mộ lớn có thể có hàng trăm ushabti. Ở lăng mộ các pharaon, con số này lên đến hàng ngàn, như lăng mộ pharaon Taharqa có hơn 1000 ushabti.
Ngày nay tượng ushabti là một loại hình hiện vật Ai Cập cổ phổ biến trong các bảo tàng trên thế giới. Đôi khi chúng được so sánh với đội quân đất nung nổi tiếng trong lăng mộ của Tần Thủy Hoàng của Trung Hoa cổ...
Mời quý độc giả xem video: Giải mã thông điệp ý nghĩa trống đồng Đông Sơn. Nguồn: Đài Phát thanh - Truyền hình Hà Nội.
T.B (tổng hợp)