Giải ngân đầu tư công ở Thanh Hóa vượt xa bình quân cả nước nhưng vẫn còn 'nút thắt'

Thanh Hóa đang đẩy nhanh tiến độ thi công các dự án trọng điểm nhằm hoàn thành kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công năm 2025

Theo báo cáo của Sở Tài chính Thanh Hóa, tính đến ngày 14.10, toàn tỉnh đã giải ngân hơn 14.692 tỉ đồng vốn đầu tư công, đạt 58,7% kế hoạch, cao hơn 9,5 điểm phần trăm so với mức bình quân chung cả nước (49,2%) và vượt 4,2% so với mục tiêu đặt ra trong Chiến dịch cao điểm 90 ngày đêm.

Nhiều chủ đầu tư đã giải ngân hết hoặc gần hết kế hoạch năm như Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng khu vực Yên Định, Triệu Sơn, Bệnh viện Mắt, Sở Công thương...

Trong tổng số 221 chủ đầu tư, có 109 đơn vị đạt và vượt mục tiêu đề ra, góp phần quan trọng vào kết quả giải ngân chung của tỉnh.

Tuy vậy, vẫn còn 112 chủ đầu tư có tỷ lệ giải ngân chưa đạt yêu cầu, trong đó 79 đơn vị giải ngân dưới mức trung bình.

Đáng chú ý, một số đơn vị có tỷ lệ cực thấp như Bệnh viện Ung bướu (0,3%), Sở Y tế (4,4%), Ban Quản lý Dự án khu vực Khu kinh tế Nghi Sơn và các khu công nghiệp (13,9%)... cùng nhiều ban quản lý dự án ở khu vực miền núi.

Nút thắt mặt bằng và vật liệu

Theo Sở Tài chính, nguyên nhân lớn nhất khiến tiến độ giải ngân chưa đạt kỳ vọng vẫn là khâu bồi thường, giải phóng mặt bằng (GPMB) chậm.

Tính đến ngày 15.10, toàn tỉnh mới GPMB được 1.334 ha, đạt 55,18% chỉ tiêu UBND tỉnh giao tại Quyết định số 3125/QĐ-UBND ngày 23.9.2025.

Cùng với đó, tình trạng thiếu vật liệu xây dựng tiếp tục gây áp lực lớn. Tổng nhu cầu thi công hiện ước khoảng 14,3 triệu m³ đất, 1,75 triệu m³ cát và 1,58 triệu m³ đá.

Dù nguồn đá cơ bản đáp ứng được, nhưng cát và đất đắp đang thiếu hụt nghiêm trọng. Việc cấp phép khai thác các mỏ mới lại gặp nhiều vướng mắc về quy hoạch và thủ tục pháp lý kéo dài.

Khai thác, vận chuyển vật liệu xây dựng phục vụ thi công các dự án hạ tầng tại Thanh Hóa

Ngoài ra, nhiều xã, phường mới được giao thêm nhiệm vụ nhưng thiếu cán bộ có chuyên môn, kinh nghiệm trong quản lý dự án và GPMB. Một số chủ đầu tư vẫn còn tâm lý trông chờ, chưa chủ động tháo gỡ khó khăn thuộc thẩm quyền.

Tại Hội nghị toàn tỉnh về đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 (ngày 17.10), Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hoài Anh đánh giá cao nỗ lực của các cấp, ngành, địa phương khi kết quả giải ngân của Thanh Hóa vượt mặt bằng chung cả nước, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, ổn định an sinh xã hội.

Tuy nhiên, khối lượng cần giải ngân từ nay đến cuối năm vẫn còn hơn 10.330 tỉ đồng, được xem là “cuộc đua nước rút” đòi hỏi quyết tâm cao nhất của cả hệ thống chính trị.

Ông Nguyễn Hoài Anh thẳng thắn chỉ rõ, một số chủ đầu tư và địa phương chưa thực sự quyết liệt trong giải quyết công việc; nhiều dự án trọng điểm có kế hoạch vốn lớn nhưng tỷ lệ giải ngân vẫn thấp, đặc biệt là 9 dự án trọng điểm cấp tỉnh.

“Giải ngân vốn đầu tư công sẽ là thước đo đánh giá hiệu quả công việc của từng đơn vị, từng người đứng đầu. Những đơn vị năng lực tốt, khả năng hấp thụ vốn cao sẽ được ưu tiên phân bổ vốn trong giai đoạn tới,” Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh.

Gỡ khó từ tổ chức đến vật liệu

Trên cơ sở phân tích nguyên nhân, người đứng đầu chính quyền tỉnh Thanh Hóa yêu cầu các sở, ban, ngành, địa phương coi Chiến dịch cao điểm 90 ngày đêm là đợt hành động trọng tâm của quý IV.

Đối với khó khăn về tổ chức, nhân sự cấp xã, Sở Nội vụ được giao hướng dẫn, nghiên cứu biệt phái cán bộ chuyên môn xuống cơ sở để hỗ trợ các địa phương.

Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Nguyễn Hoài Anh phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị toàn tỉnh về đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công năm 2025

Về nguồn vật liệu, Sở Nông nghiệp và Môi trường phải theo dõi sát tình hình, đề xuất giải pháp kịp thời nhằm thực hiện hiệu quả Nghị quyết 66.4/2025/NQ-CP của Chính phủ, bảo đảm đủ nguồn cung vật liệu; Sở Xây dựng cần công bố kịp thời giá vật liệu xây dựng, giúp các chủ đầu tư, nhà thầu có cơ sở điều chỉnh chi phí, tránh đình trệ thi công.

Riêng công tác GPMB, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa yêu cầu rà soát, điều chỉnh các văn bản hướng dẫn, kiện toàn Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, thành lập tổ công tác bám sát cơ sở để vận động, tuyên truyền, tháo gỡ vướng mắc cho người dân.

Các chủ đầu tư phải rà soát khả năng giải ngân, báo cáo nguồn vốn không thể thực hiện để tỉnh điều chuyển linh hoạt cho dự án có tiến độ tốt. Ngược lại, các đơn vị có năng lực cao được khuyến khích đề xuất bổ sung vốn trước ngày 25.10 để kịp tổng hợp, phân bổ hiệu quả.

Với tinh thần “không để đồng vốn nằm chờ”, Thanh Hóa đang bước vào chặng cuối của năm 2025 với quyết tâm hoàn thành 100% kế hoạch giải ngân đầu tư công, tạo động lực mạnh mẽ cho tăng trưởng và phát triển bền vững.

NGUYỄN LINH