Giải pháp nào cho ngành du lịch?

Ngành du lịch đang phải dừng lại các hoạt động để đảm bảo công tác phòng dịch Covid-19. Ảnh: Quang Vinh.

Tụt giảm nhiều

Theo báo cáo của Tổng cục Du lịch và các địa phương, trước tình hình bùng phát của dịch Covid-19 tính đến đầu tháng 8/2020 đã có hàng chục nghìn tour du lịch bị hoãn, hủy. Đơn cử, theo Sở Du lịch Hà Nội, từ cuối tháng 7 đến đầu tháng 8 đã có 31.891 khách hủy tour nội địa. Công suất phòng khách sạn tính chung đạt khoảng 12%. Một số công ty lữ hành lớn như Vietrantour có khoảng 3.500 khách hủy tour, gây thiệt hại cho doanh nghiệp khoảng 21 tỷ đồng. Sở Du lịch TPHCM cho biết, có trên 35.000 chương trình du lịch bao gồm tour trọn gói, tour tự chọn, dịch vụ (khách sạn, vé máy bay, điểm tham quan…) của các doanh nghiệp du lịch lớn TPHCM đã bị hủy.

Không chỉ các thành phố lớn mà nhiều địa phương cũng đang rơi vào tình trạng “sụt giảm” chóng mặt. Cụ thể, theo số liệu từ Sở VHTTDL Lâm Đồng, số lượng phòng bị hủy tại Đà Lạt lên đến 16.000 phòng và còn có khả năng tăng thêm trong thời gian tới; tổng hợp báo cáo của 8 công ty lữ hành tại Lâm Đồng đã có khoảng 4.000 lượt khách hủy tour. Các địa phương khác như Thừa Thiên Huế có 1.931 khách hủy tour, thiệt hại về doanh thu khoảng 1.100 tỷ đồng.

Bình Định có 85% lượng phòng bị hủy tour. Bà Rịa – Vũng Tàu có 93 đơn vị kinh doanh bị đóng cửa… Dự kiến trong tháng 8/2020, tỷ lệ hủy phòng ở các địa phương sẽ lên hơn 90%. Đối với các trung tâm du lịch nghỉ dưỡng có công suất cao như Đà Lạt (Lâm Đồng), Sầm Sơn (Thanh Hóa), Sa Pa (Lào Cai), Hạ Long (Quảng Ninh), Phú Quốc (Kiên Giang), Ninh Bình... tỷ lệ hủy phòng của khách du lịch đã đặt là hơn 80% và dự kiến sẽ tiếp tục tăng trước diễn biến khó lường của dịch bệnh.

Có thể nói con số tụt giảm trên là điều đã được tiên liệu trước khi dịch Covid-19 bất ngờ quay trở lại, nhưng không khỏi làm ngành du lịch “sốc” sau một thời gian ngắn hồi phục trở lại. Theo ông Lê Quý Phương - Vụ trưởng Vụ Lữ hành (Tổng Cục Du lịch): Bên cạnh một số khách đồng ý hoãn, điều chỉnh thời gian đi du lịch, nhiều khách hàng khi hủy tour yêu cầu hoàn lại tiền 100%. Việc hoàn trả kinh phí cho khách đặt trước là rất khó khăn do kinh phí này cũng đã được doanh nghiệp lữ hành đặt vé máy bay, khách sạn, dịch vụ tại điểm đến theo chương trình tour.

Cũng theo ông Phương, đa số các doanh nghiệp đều mong muốn trong thời điểm khó khăn hiện nay, khách hàng, người đi du lịch cần hết sức bình tĩnh, cảm thông để doanh nghiệp có thêm thời gian tìm ra các phương án tốt nhất bảo vệ quyền lợi khách hàng và giảm bớt khó khăn cho doanh nghiệp.

Đặc biệt, các doanh nghiệp lữ hành mong muốn những đối tác hàng không, lưu trú, dịch vụ điểm đến điều chỉnh chính sách để có thể hoàn lại kinh phí (theo tỷ lệ hợp lý) hoặc gia hạn bảo lưu ít nhất trong vòng 1 năm đối với các khoản tiền đặt cọc vé máy bay, dịch vụ cho khách hàng. “Doanh nghiệp cũng mong muốn các cơ quan quản lý nhà nước vào cuộc quyết liệt để khẩn trương đưa ra các chính sách hỗ trợ khả thi giúp các doanh nghiệp du lịch sớm vượt qua giai đoạn khó khăn”, ông Phương bày tỏ.

Doanh nghiệp điêu đứng

Có thể nói, sau lần bùng phát dịch vào đầu năm, ngành du lịch đang phải tiếp tục “khó khăn chồng chất khó khăn”. Bên cạnh những doanh nghiệp vừa và nhỏ buộc phải tuyến bố phá sản thì ngay cả các công ty lớn cũng phải cắt giảm hoạt động với công suất rất thấp. Nhiều doanh nghiệp do nguồn tài chính khó khăn, buộc phải cho lao động làm việc luân phiên, có nhiều lao động thôi việc chuyển sang ngành khác, nhất là lao động chất lượng cao.

Bởi trên thực tế, đợt kích cầu vừa rồi các doanh nghiệp, khách sạn đã giảm giá dịch vụ rất nhiều, nguồn thu mới chỉ đủ khởi động và nuôi dưỡng lại một phần bộ máy hầu như chưa thu được lợi nhuận. Hiện nay đa phần các doanh nghiệp dịch vụ du lịch đang cạn kiệt dần “nội lực”.

Thậm chí, ngay những người quản lý du lịch cũng đang rơi vào tình trạng “tiến thoái lưỡng nan”. Bởi khi chính du khách đang có tâm lý “e sợ” và nhất là tình hình dịch bệnh đang bùng phát thì ngành du lịch chấp nhận phải dừng lại. Đơn cử như Hà Nội các hoạt động du lịch tập trung trong tháng 8 sẽ tạm hoãn. Trong đó, Sở Du lịch Hà Nội yêu cầu các đơn vị, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành trên địa bàn Hà Nội tạm dừng tổ chức chương trình tham quan, du lịch đến các địa phương đang có dịch. Bên cạnh đó, các đơn vị lữ hành tiếp tục chuẩn bị các sản phẩm du lịch mới để khi dịch bệnh được kiểm soát, Hà Nội sẽ sớm thực hiện kích cầu du lịch trở lại.

Để giải quyết vấn đề trên, theo ông Vũ Thế Bình- Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Du lịch Việt Nam, khó khăn lớn nhất hiện nay của doanh nghiệp là liên quan đến vấn đề tài chính. Để giải quyết khó khăn này trong khi chờ tiếp cận các gói hỗ trợ giảm thuế, giảm lãi suất, cho vay lãi suất thấp... của Nhà nước, trước mắt cần đề xuất về giảm tiền điện, nước, thuê đất... cho doanh nghiệp du lịch.

Về phương hướng trong thời gian tới, theo Tổng Cục trưởng Tổng Cục Du lịch Nguyễn Trùng Khánh: Đơn vị sẽ tiếp tục tham mưu với Bộ VHTTDL đề xuất với Chính phủ các giải pháp, đây là việc không dễ và cần có thời gian vì trong bối cảnh dịch có nhiều lĩnh vực cũng đang bị ảnh hưởng nặng. Về phương án phục hồi thời điểm sau dịch, nhiều ý kiến tích cực được đưa ra như chương trình kích cầu giai đoạn 2, Tổng Cục Du lịch đã bàn nội dung này và có kế hoạch triển khai cụ thể nhưng dịch bất ngờ bùng phát nên tạm dừng.

Tuy nhiên, cũng theo Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch, phương án kích cầu giai đoạn 2 sẽ tiếp tục hoàn chỉnh để khi phát động các địa phương cùng hưởng ứng, tạo thành chương trình tổng hợp. Trước mắt, ưu tiên số 1 là các địa phương chưa có dịch. Tiếp tục theo dõi tình hình dịch, đảm bảo an toàn cho cộng đồng, du khách. Các hiệp hội địa phương vận động các doanh nghiệp chung tay xử lý, giải quyết các sự cố phát sinh thời gian qua, các hãng hàng không có chính sách linh hoạt, không phạt,

“Tổng cục Du lịch cũng sẽ đề xuất Bộ VHTTDL triển khai các biện pháp hỗ trợ cho doanh nghiệp, trong đó tập trung chính sách tạo điều kiện cho vay ưu đãi, gia hạn thuế VAT, thuế thu nhập doanh nghiệp, tiền thuê đất…, giảm tiền điện cho các cơ sở lưu trú”, ông Khánh nói.

Minh Quân