Giải pháp nào để phát triển công nghiệp văn hóa gắn với du lịch bền vững?

Đây là nhận định chung của nhiều đại biểu tại hội thảo khoa học quốc tế “Công nghiệp văn hóa với phát triển du lịch bền vững tại Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế”. Hội thảo do Liên chi hội Đào tạo Du lịch Việt Nam, Hiệp hội Du lịch Việt Nam và các đối tác trong nước, quốc tế tổ chức ngày 30/10 tại Ninh Bình, thu hút sự tham gia của nhiều chuyên gia, nhà quản lý, nhà nghiên cứu, người làm du lịch ở trong và ngoài nước.

Phát biểu đề dẫn tại hội thảo, GS.TS Đào Mạnh Hùng, Chủ tịch Liên chi hội Đào tạo Du lịch Việt Nam nhấn mạnh: Công nghiệp văn hóa giúp tạo ra các sản phẩm du lịch độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc, địa phương, tạo ra sự khác biệt và tăng khả năng cạnh tranh cho các điểm đến du lịch. Trong khi đó, du lịch là kênh quảng bá và phát triển cho công nghiệp văn hóa đến với du khách trong và ngoài nước, mở rộng thị trường tiêu thụ và tăng doanh thu cho các ngành công nghiệp văn hóa. Du lịch còn thúc đẩy việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống, tạo động lực cho sự sáng tạo và phát triển của các ngành công nghiệp văn hóa.

Hội thảo thu hút đông đảo chuyên gia, nhà nghiên cứu.

Tuy nhiên, GS.TS Đào Mạnh Hùng cũng cho rằng, Việt Nam có nhiều tài nguyên, nhiều tiềm năng phát triển công nghiệp văn hóa nhưng điểm xuất phát để xây dựng ngành công nghiệp văn hóa ở Việt Nam không cao. Phát triển công nghiệp văn hóa có những điểm yếu như: Nền tảng dữ liệu còn “mỏng”; chất lượng nguồn nhân lực, cơ sở hạ tầng chưa cao; tình trạng vi phạm bản quyền còn phổ biến; môi trường sáng tạo nói chung còn có những hạn chế... Đây là những vấn đề ảnh hưởng không nhỏ đến việc phát triển du lịch bền vững, cần khắc phục.

Về vấn đề này, Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam Nguyễn Hồng Hải chỉ ra một số hạn chế như: Du lịch thiếu sự liên kết giữa các ngành; hạn chế trong đầu tư công nghệ sáng tạo và nguồn nhân lực chất lượng cao; chưa khai thác hiệu quả các di sản văn hóa gắn với thương mại hóa sản phẩm du lịch có chiều sâu văn hóa.

Về giải pháp, ông Nguyễn Hồng Hải đề xuất, xây dựng hệ sinh thái công nghiệp văn hóa gắn kết với chuỗi giá trị du lịch của từng địa phương, dựa trên bản sắc văn hóa, tính sáng tạo và ứng dụng công nghệ số. Phát triển du lịch văn hóa độc đáo, khai thác hiệu quả các di sản vật thể và phi vật thể của Việt Nam, kết hợp nghệ thuật, điện ảnh, ẩm thực, thời trang, âm nhạc. Bên cạnh đó, cần thúc đẩy chuyển đổi số, tạo nền tảng tương tác giữa du khách – nghệ sĩ – doanh nghiệp; tăng cường hợp tác quốc tế; chú trọng đào tạo nguồn nhân lực sáng tạo, hỗ trợ khởi nghiệp trong lĩnh vực văn hóa – du lịch.

Thác Bản Giốc là một trong những điểm du lịch yêu thích của du khách trong và ngoài nước.

GS. Kim Si Bum đến từ Học viện Công nghiệp văn hóa, Đại học Quốc gia Gyeongkuk (Hàn Quốc), thành viên của Chương trình Phát triển bền vững và sáng tạo nông thôn của UNESCO (trạm Hàn Quốc) chia sẻ: Việc kết hợp phát triển văn hóa và du lịch rất quan trọng nhưng vẫn có sự khác biệt giữa thành phố văn hóa và thành phố du lịch. Văn hóa thể hiện bản sắc của người dân địa phương. Mục đích của du lịch là để thu hút khách du lịch từ nơi khác đến để trải nghiệm những giá trị văn hóa mà họ không thể trải nghiệm ở nơi ở của họ. Vì vậy với sự phát triển du lịch bền vững thì không thể phá hủy hay làm hao mòn đi giá trị văn hóa ở địa phương chỉ để phục vụ mục đích phát triển du lịch. Vấn đề cốt lõi là làm thế nào để kết hợp phát triển văn hóa và du lịch mà không để ảnh hưởng đến giá trị văn hóa của địa phương.

TS Nguyễn Văn Lưu, nguyên Vụ trưởng Vụ Đào tạo, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đề xuất một số giải pháp, trong đó có nâng cao nhận thức, tiếp tục đổi mới tư duy, phương thức lãnh đạo và quản lý văn hóa du lịch; tăng cường quản lý nhà nước và tăng cường nguồn lực xây dựng, phát triển văn hóa du lịch…

N.Hoa