Giải quyết những vấn đề cử tri kiến nghị về lĩnh vực đất đai, bồi thường giải phóng mặt bằng
Tiếp thu ý kiến, kiến nghị của cử tri gửi tới Kỳ họp thứ 17, HĐND tỉnh khóa XVIII, nhiệm kỳ 2021-2026, UBND tỉnh Thanh Hóa đã chỉ đạo các sở, ban, ngành, đơn vị cấp tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố và đơn vị có liên quan quan tập trung giải quyết những vấn đề cử tri quan tâm kiến nghị về lĩnh vực đất đai, bồi thường giải phóng mặt bằng.
Cử tri TP Thanh Hóa đề nghị sửa đổi một số điều, khoản: Tại khoản 1 Điều 7 quy định về hạn mức giao đất ở; diện tích tối thiểu được tách thửa đối với đất ở; hạn mức công nhận đất ở và hạn mức giao đất trống, đồi núi trọc, đất có mặt nước thuộc nhóm đất chưa sử dụng cho hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa ban hành kèm theo Quyết định số 4463/2014/QĐ-UBND ngày 12/12/2014 (được đính chính tại Quyết định số 2072/2015/QĐ-UBND ngày 8/6/2015), sửa đổi thành:
“Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ở hoặc đất vườn, ao mà đất đó được hình thành trước thời điểm được công nhận là đô thị (thị trấn, phường) thì áp dụng hạn mức giao đất ở địa bàn nông thôn theo quy định tại Điều 4 và áp dụng hạn mức công nhận đất ở địa bàn nông thôn theo quy định tại Điều 5 Quy định này, cụ thể: Thửa đất được hình thành trước kia là xã đồng bằng thuộc huyện, nay là phường thuộc thị xã, thành phố thì áp dụng hạn mức giao đất ở và hạn mức công nhận đất ở địa bàn xã đồng bằng thuộc huyện; thửa đất được hình thành trước kia là xã thuộc thị xã, thành phố, nay là phường thuộc thị xã, thành phố thì áp dụng hạn mức giao đất ở và hạn mức công nhận đất ở địa bàn xã thuộc thị xã, thành phố; thửa đất được hình thành trước kia là thị trấn thuộc huyện đồng bằng, nay là phường thuộc thị xã, thành phố, thì áp dụng hạn mức giao đất ở thị trấn thuộc huyện đồng bằng”.
Theo trả lời, Luật Đất đai năm 2013 giao cho UBND cấp tỉnh quy định: (1) hạn mức công nhận đất ở cho mỗi hộ gia đình, cá nhân (điểm a khoản 4 Điều 103); (2) hạn mức giao đất ở cho mỗi hộ gia đình, cá nhân làm nhà ở tại nông thôn (khoản 2 Điều 143); (3) hạn mức giao đất ở cho mỗi hộ gia đình, cá nhân tự xây dựng nhà ở tại đô thị (khoản 4 Điều 144).
Căn cứ quy định trên, UBND tỉnh đã có Quyết định số 4463/2014/QĐ- UBND ngày 12/12/2014 về việc ban hành quy định về hạn mức giao đất ở; diện tích tối thiểu được tách thửa đối với đất ở; hạn mức công nhận đất ở và hạn mức giao đất trống, đồi núi trọc, đất có mặt nước thuộc nhóm đất chưa sử dụng cho hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa (đính chính tại Quyết định số 2072/2015/QĐ-UBND ngày 8/6/2015). Theo đó, có quy định hạn mức công nhận đất ở (tại Điều 5), hạn mức giao đất ở tại nông thôn (tại Điều 4), hạn mức giao đất ở tại đô thị (tại Điều 3) tương ứng với từng vùng trong tỉnh thì hạn mức công nhận đất ở khác với hạn mức giao đất ở. Việc quy định hạn mức diện tích đất để xác định lại diện tích đất ở đối với thửa đất có vườn ao mà đất đó được hình thành trước thời điểm công nhận là đô thị (thị trấn, phường) như hiện nay chỉ áp dụng hạn mức công nhận đất ở là phù hợp với các quy định của pháp luật và trong việc áp dụng thực hiện tại địa phương hơn là xây dựng quy định áp dụng 2 hạn mức (hạn mức giao đất ở và áp dụng hạn mức công nhận đất ở) như đề xuất của cử tri TP Thanh Hóa.
Cử tri TP Thanh Hóa đề nghị UBND tỉnh có hướng dẫn trong việc áp dụng chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định kèm theo Quyết định số 16/2023/QĐ-UBND ngày 20/4/2023: Tại khoản 2 Điều 24, quy định “Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất có nhà ở khi Nhà nước thu hồi đất, không còn chỗ ở khác, trong thời gian chờ tạo lập lại chỗ ở mới, thì được hỗ trợ tiền thuê nhà ở...” đề nghị UBND tỉnh sửa đổi nội dung trên thành: “Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất có nhà ở khi Nhà nước thu hồi đất, không còn chỗ ở khác trên địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất thu hồi, trong thời gian chờ tạo lập lại chỗ ở mới, thì được hỗ trợ tiền thuê nhà ở...”.
Theo trả lời: Theo quy định tại điểm a, b khoản 1 Điều 6 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất thì áp dụng và xác định “Trường hợp hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất có nhà ở khi Nhà nước thu hồi đất, không còn chỗ ở khác, trong thời gian chờ tạo lập chỗ ở mới, thì được hỗ trợ tiền thuê nhà ở...”. Việc xác định không còn chỗ ở khác tại khoản 2 Điều 24 Quyết định số 16/2023/QĐ-UBND ngày 20/4/2023 của UBND tỉnh là trong phạm vi xã, phường, thị trấn nơi có đất thu hồi.
Cử tri huyện Thường Xuân có ý kiến việc hỗ trợ, đền bù giải phóng mặt bằng xây dựng hồ Hón Kín (khu phố Trung Chính), các hộ mới được nhận 75% kinh phí, còn 25% cơ quan chức năng chưa giải quyết cho Nhân dân. Đồng thời, việc vận hành, đưa vào sử dụng làm một số diện tích lúa và hoa màu của Nhân dân bị ngập úng, đề nghị tỉnh có giải pháp giải quyết, tạo điều kiện cho các hộ bị ảnh hưởng.
Theo trả lời: Đối với kiến nghị về công tác giải phóng mặt bằng xây dựng hồ Hón Kín: Ngày 29/1/2024, Chủ tịch UBND tỉnh đã có Công văn số 1400/UBNDNN về việc bố trí vốn đối ứng để chi trả cho công tác bồi thường giải phóng mặt bằng Dự án sửa chữa và nâng cao an toàn đập tỉnh Thanh Hóa do Ngân hàng Thế giới tài trợ (WB8); trong đó, giao Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì tham mưu, hướng dẫn chủ đầu tư tích cực đấu mối với các Bộ, ngành Trung ương để sớm giải quyết tồn tại nêu trên.
Tuy nhiên, hiện nay Thủ tướng Chính phủ chưa phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chưa phê duyệt điều chỉnh dự án đầu tư (điều chỉnh cơ cấu nguồn vốn), nên việc tiếp tục bố trí vốn đối ứng ngân sách tỉnh để thanh toán chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng thời điểm hiện tại là chưa có cơ sở để thực hiện. UBND tỉnh sẽ tiếp tục chỉ đạo Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và Phát triển nông thôn Thanh Hóa đấu mối chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Văn phòng Chính phủ trình Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quyết định điều chỉnh dự án đầu tư. Trên cơ sở đó, UBND tỉnh sẽ chỉ đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, bố trí vốn đối ứng ngân sách tỉnh cho dự án để hoàn thành thanh toán chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng theo quy định.
Đối với kiến nghị về việc vận hành, đưa vào sử dụng làm một số diện tích lúa và hoa màu của Nhân dân bị ngập úng: Việc thực hiện dự án sửa chữa và nâng cao an toàn đập hồ Hón Kín không làm tăng diện tích và dung tích ngập lụt lòng hồ (chỉ kiến cố lại công trình để đảm bảo an toàn, giữ nguyên cao trình ngưỡng tràn theo cao trình ngưỡng tràn cũ là (+54.7)m, đáp ứng tiêu chí của nhà tài trợ Ngân hàng Thế giới). Do đó, việc ngập lụt từ cao trình (+54.7)m trở xuống phía lòng hồ nếu có theo phản ánh của cử tri và UBND huyện Thường Xuân tại văn bản trên là thuộc phạm vi lòng hồ cũ, do UBND huyện Thường Xuân quản lý. Vì vậy, UBND tỉnh giao UBND huyện Thường Xuân chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan, kiểm tra và có ý kiến trả lời kiến nghị cử tri theo thẩm quyền; đồng thời, báo cáo kết quả thực hiện về UBND tỉnh trước ngày 30/6/2024 để xem xét trả lời kiến nghị của cử tri.
Cử tri xã Bãi Trành (Như Xuân) đề nghị UBND tỉnh làm việc với Công ty TNHH một thành viên cao su Thanh Hóa sớm bàn giao diện tích đất đã thống nhất về cho xã quản lý.
Theo trả lời, ngày 21/11/2023, Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam - Công ty Cổ phần có Công văn số 935/HĐQTCSVN-KHĐT về việc xử lý đất đai bị lấn, chiếm, tranh chấp, chồng lấn theo Kết luận số 1452/KL-TTCP ngày 21/8/2020 của Thanh tra Chính phủ. Theo đó, thống nhất và giao Công ty TNHH MTV Cao su Thanh Hóa phối hợp với các sở, ngành, địa phương hoàn thiện thủ tục thu hồi đất bàn giao về cho địa phương quản lý đối với diện tích 11.593.315,9m2 đất do bị lấn, chiếm, tranh chấp; trong đó, trên địa bàn huyện Như Xuân có iện tích là 9.083.974,6m2.
Trên cơ sở báo cáo kết quả tổng hợp, cung cấp hồ sơ, kết quả rà soát của UBND huyện Như Xuân tại Công văn số 113/UBND-TNMT ngày 16/2/2024, hiện nay Sở Tài nguyên và Môi trường đang phối hợp với Công ty TNHH MTV Cao su Thanh Hóa, các địa phương (trong đó có UBND huyện Như Xuân) hoàn thiện hồ sơ, thu hồi đất bàn giao về cho địa phương quản lý theo quy định.