Giảm chi phí y tế nhờ kỹ thuật Judo trị liệu Nhật Bản
Kỹ thuật Judo trị liệu, phương pháp điều trị không phẫu thuật giúp phục hồi chấn thương cơ - xương – khớp đang được JICA phối hợp chuyển giao và đào tạo cho các bác sĩ Việt Nam. Liệu pháp này được kỳ vọng sẽ giảm gánh nặng chi phí y tế, đặc biệt trong bối cảnh tai nạn giao thông và tai nạn lao động ngày càng gia tăng.
Giải pháp y tế cần thiết cho vùng sâu, vùng xa
Theo Tiến sĩ, bác sĩ Trương Thị Ngọc Lan, Phó giám đốc Viện Y dược học dân tộc TP Hồ Chí Minh, Judo trị liệu đặc biệt cần thiết tại các trạm y tế vùng sâu, vùng xa, nơi thiếu bác sĩ chuyên ngành chấn thương chỉnh hình.
Chuyên gia y tế Nhật Bản chuyển giao kỹ thuật Judo trị liệu cho các bác sĩ tại Việt Nam.
“Việc áp dụng kỹ thuật này sẽ giúp hạn chế tình trạng lạm dụng điều trị, đồng thời mang lại lợi ích cho người dân ngay từ giai đoạn đầu, tránh những hậu quả đáng tiếc do không được can thiệp kịp thời và đúng cách”, bác sĩ Lan nhấn mạnh.
Theo bác sĩ Lan, Judo trị liệu là sự tổng hợp của ba kỹ thuật hiện đã được áp dụng tại Việt Nam: Cố định trong điều dưỡng, chỉnh nắn bảo tồn chấn thương chỉnh hình và vận động - vật lý trị liệu trong phục hồi chức năng. Điểm nổi bật của phương pháp là tính linh hoạt, có thể sử dụng vật liệu quen thuộc như bìa carton, thanh thép, mo cau, drap giường… phù hợp trong công tác cứu hộ, cứu nạn. Nhiều kỹ thuật cũng được đơn giản hóa, giúp thao tác nhanh hơn và ít tốn sức.
Thực tế, trong đợt hỗ trợ các tỉnh phía Bắc sau bão Yagi, đội ngũ bác sĩ được đào tạo đã áp dụng Judo trị liệu trong sơ cứu nạn nhân, sử dụng ngay những vật liệu sẵn có tại chỗ như túi nilon, thùng carton. Kết quả cho thấy phương pháp phát huy hiệu quả cao trong điều trị ban đầu tại hiện trường.
“Phương pháp cố định trong Judo trị liệu không chỉ dừng ở sơ cứu tạm thời. Dù sử dụng vật liệu đơn giản, chi phí thấp, nhưng đây là kỹ thuật cố định hiệu quả, hỗ trợ tích cực quá trình hồi phục và chữa lành vết thương”, bác sĩ Lan nói.
Các bác sĩ thực hành băng bó, cố định chấn thương tại lớp học. Ảnh: JICA
Tuy nhiên, để đạt hiệu quả, kỹ thuật này cần được đào tạo bài bản để cán bộ y tế nắm vững phương pháp băng bó và vận dụng đúng cách. Viện Y dược học dân tộc TP Hồ Chí Minh hiện là đơn vị y tế đầu tiên tại Việt Nam được chuyên gia Nhật Bản đào tạo Judo trị liệu.
Chương trình chính thức khởi động từ đầu năm 2024, với 35 bác sĩ tham gia, bao gồm cả lý thuyết và thực hành. Trước đó, từ tháng 10/2023, các bác sĩ nòng cốt đã sang Nhật Bản thực tập lâm sàng 6 tháng tại các phòng khám và bệnh viện.
“Nếu nắm vững kỹ thuật và xây dựng hệ thống đào tạo, phổ biến rộng rãi, Judo trị liệu sẽ trở thành phương pháp hữu ích cho ngành y tế, đồng thời góp phần giảm chi phí điều trị tại Việt Nam”, bác sĩ Lan khẳng định.
Đào tạo bài bản để nhân rộng kỹ thuật
Theo ông Yuji Tazawa, Điều phối viên Trao đổi quốc tế, Hiệp hội Judo trị liệu Nhật Bản, kỹ thuật Judo trị liệu bắt nguồn từ Jujutsu (nhu thuật), tiền thân của Judo Nhật Bản. Trong Jujutsu có hai yếu tố, kỹ thuật hạ gục đối phương (sát pháp) và kỹ thuật điều trị cho người bị thương (hoạt pháp). Trải qua lịch sử lâu dài, kết hợp cùng tiến bộ y học hiện đại, hoạt pháp đã phát triển thành kỹ thuật Judo trị liệu ngày nay.
Tại Nhật Bản, Judo trị liệu đã được áp dụng rộng rãi trong điều trị các chấn thương hệ vận động như gãy xương, trật khớp, bong gân, tổn thương cơ… Với đặc trưng không cần thiết bị máy móc, nhiều chuyên gia còn trực tiếp tham gia điều trị tại các giải đấu thể thao quốc tế như Olympic cũng như trong tình huống thiên tai, thảm họa.
Ông Yuji Tazawa cho biết thêm, Judo trị liệu nằm trong danh mục điều trị được bảo hiểm chi trả tại Nhật Bản, với hơn 78.800 chuyên gia và trên 50.900 phòng khám đang hoạt động. Phương pháp này cũng đã được triển khai thành công tại Mông Cổ thông qua hợp tác JICA giai đoạn 2009 - 2016 và hiện nay đang được áp dụng rộng rãi tại nước này.
“Việc phổ biến Judo trị liệu tại Việt Nam sẽ góp phần kéo dài "tuổi thọ khỏe mạnh" của người dân, nâng cao chất lượng sống ở vùng nông thôn, miền núi, ven biển và đóng góp thiết thực cho phát triển kinh tế, xã hội”, ông Yuji Tazawa kỳ vọng.
Ông Karasawa Masayuki, Trưởng đại diện Văn phòng JICA tại TP Hồ Chí Minh cho biết, nhận thấy hiệu quả của liệu pháp Judo Nhật Bản tại Việt Nam, từ năm 2015, Tổ chức kỹ thuật y tế quốc tế Nhật Bản (JIMTEF) đã chủ động cung cấp thông tin về Judo trị liệu cho Bộ Y tế và Viện Y dược học dân tộc TP Hồ Chí Minh, đáp ứng kỳ vọng của phía Việt Nam về việc phổ biến kỹ thuật này.
“Dự án được đánh giá cao bởi mang đến một liệu pháp điều trị cụ thể, hiệu quả như điều trị bảo tồn, không xâm lấn, giúp giảm đau đớn, hạn chế biến chứng và tiết kiệm chi phí y tế. Quan trọng hơn, đây còn là giải pháp cho vấn đề xã hội khi số bệnh nhân chấn thương do tai nạn giao thông, lao động ngày càng tăng tại Việt Nam”, ông Karasawa Masayuki thông tin thêm.
Không chỉ dừng lại ở việc chuyển giao kỹ thuật, dự án tập trung đào tạo đội ngũ bác sĩ y học cổ truyền Việt Nam trở thành giảng viên Judo trị liệu, đồng thời xây dựng hệ thống đào tạo liên tục nhằm bảo đảm tính tự chủ và bền vững. Dự án dự kiến kéo dài đến tháng 7/2027.
Đại diện JICA cũng cho biết, sau khi dự án này kết thúc, nếu phát sinh thêm những thách thức mới và xuất hiện các cơ hội triển khai khả thi, Tổ chức JIMTEF và Viện Y dược học dân tộc TP Hồ Chí Minh sẽ phối hợp nghiên cứu, đề xuất các mục tiêu tiếp nối. Trên cơ sở đó, JICA sẽ xem xét và đánh giá khả năng hỗ trợ các giai đoạn tiếp theo của dự án.
Tại Việt Nam, kể từ khi bắt đầu triển khai các dự án trong khuôn khổ Chương trình Đối tác Phát triển từ năm 2002 đến tháng 6/2025, JICA đã và đang thực hiện 161 dự án trên nhiều lĩnh vực: Cải thiện hệ thống cấp thoát nước, tăng cường ứng phó thiên tai dựa vào cộng đồng, phát triển nông nghiệp - nông thôn gắn với du lịch cộng đồng, chăm sóc y tế (đặc biệt là chăm sóc người cao tuổi), ứng phó biến đổi khí hậu và quản lý môi trường, giáo dục và đào tạo…
