Giám sát việc thực hiện công tác quy hoạch của Bộ Giao thông vận tải

Đảm bảo việc lập quy hoạch ngành giao thông vận tải đủ căn cứ, khả thi

Thảo luận tại cuộc làm việc, các thành viên đoàn giám sát đánh giá cao kết quả thực hiện của ngành giao thông vận tải, đây là Bộ ngành đầu tiên hoàn thành quy hoạch ngành theo Nghị quyết của quốc hội và theo Luật Quy hoạch năm 2017. Tuy nhiên, trong khi quy hoạch tổng thể quốc gia chưa hoàn thành, các đại biểu cũng đề nghị Bộ Giao thông vận tải làm rõ căn cứ, tính khả thi, dự liệu điều chỉnh cũng như những kinh nghiệm của ngành giao thông vận tải trong việc thực hiện lập quy hoạch ngành, lĩnh vực giao thông vận tải.

Cho rằng nguyên tắc quy hoạch ngành quốc gia phải dựa trên cơ sở quy hoạch tổng thể quốc gia, đồng thời, các quy hoạch thấp phải điều chỉnh theo quy hoạch cao nếu như có sự khác biệt, các thành viên Đoàn giám sát đề nghị Bộ Giao thông vận tải nêu rõ căn cứ trong việc lập quy hoạch 5 lĩnh vực ngành giao thông vận tải, tích hợp với quy hoạch tổng thể quốc gia.

Ông NGUYỄN HỮU TOÀN, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội: “Bây giờ 4 quy hoạch này được phê duyệt trong khi quy hoạch tổng thể quốc gia chưa được phê duyệt thì căn cứ vào đâu?”

Ông LÊ TIẾN CHÂU , Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký UBTƯ MTTQ Việt Nam: “Một con đường cao tốc đi vào đâu, đi như thế nào hướng nào, các địa phương có sự xung đột lớn, địa phương nào cũng muốn kéo về mình, thứ hai là có những vấn đề không trong sáng, thiếu minh bạch trong lập quy hoạch này không, có tình trạng tiếp cận với tư vấn,thì quy hoạch không đáp ứng được yêu cầu, mà sau này không giải quyết được hậu quả.”

Ông NGUYỄN VĂN THỂ, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải: “Căn cứ lớn nhất của việc lập quy hoạch đó là Chiến lược phát triển Kinh tế - Xã hội 10 năm đã được Đại hội Đảng lần thứ 13 đưa ra, ngoài ra còn căn cứ trên cơ sở văn kiện đại hội Đảng các tỉnh, kế hoạch của ngành GTVT và ý kiến của các địa phương, các chuyên gia. Đồng thời, với nghị quyết số 751 của Quốc hội cho phép việc thực hiện quy hoạch ngành được làm đồng thời với quy hoạch tổng thể quốc gia là một trong những hành lang pháp lí cho việc hoàn thành cùng lúc 5 quy hoạch ngành GTVT từ tháng 11/2022.”

Trong khi quy hoạch tổng thể quốc gia chưa có, các thành viên đoàn giám sát cũng đề nghị Bộ Giao thông vận tải đánh giá tính khả thi, và dự liệu việc điều chỉnh quy hoạch ngành giao thông vận tải trong tổng thể tích hợp với quy hoạch tổng thể quốc gia.

Bà ĐOÀN THỊ THANH MAI, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội: “Quy hoạch tổng thể quốc gia là quy hoạch định hướng, vậy đề nghị bộ đánh giá tính khả thi khi mà bộ xây dựng quy hoạch ngành giao thông.”

Ông NGUYỄN VĂN THỂ, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải: “Tính khả thi là rất cao, tôi nghĩ rằng ít phải điều chỉnh nguyên tắc cảng biển không di dời phải là nền tảng. Thứ 2 là cảng hàng không, tuyến thủy nội địa là không thể di dời, còn quy hoạch đường bộ phải đi theo, linh động để kết nối. Thứ bậc chúng tôi xác định như thế để cái nào trước, sau."

Ông TRẦN QUỐC PHƯƠNG, Thứ trưởng Bộ Kế hoach Đầu tư: “Quan điểm của Bộ Kế hoạch Đầu tư về việc xây dựng đồng thời như thế này là có hai cách tiếp cận, cách tiếp cận đúng giật tức là ngay từ đầu có thể chưa thích ứng ngay sau đó thì điều chỉnh dần dần cho nó đúng. Cái thứ hai là tiếp cận không có thay đổi không cố định cái nào trước cái nào mà sẽ làm đồng thời quy hoạch cấp trên và quy hoạch cấp dưới gặp nhau ở điểm giữa chứ không đợi quy hoạch cấp trên xong xuôi rồi mới điều chỉnh quy hoạch cấp dưới.”

Từ bài học kinh nghiệm của việc triển khai và hoàn thành đầu tiên 5 quy hoạch ngành thuộc lĩnh vực giao thông vận tải, các đại biểu cũng đề nghị Bộ nêu rõ kinh nghiệm, cách làm quy hoạch, đặc biệt là kinh nghiệm xác định định hướng phát triển kết cấu hạ tầng giao thông những năm tới.

Ông TRẦN VĂN TIẾN, Ủy viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội: “Bộ Giao thông vận cho biêt kinh nghiệm trong xác định định hướng phát triển kết cấu hạ tầng giao thông 2021 - 2030 tầm nhìn 2050. Đến nay các Quốc hội chưa có thì định hướng của bộ giao thông như thế nào, nếu không có định hướng chuẩn thì sau này sẽ điều chỉnh nhiều, tích hợp quy hoạch tỉnh mới là phúc tạp, khó khăn thì định hướng của ngành giao thông như thế nào trong những năm tới?”

Ông NGUYỄN VĂN THỂ, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải: “Nêu không quyết tâm, quyết tâm lớn và trách nhiệm, giao thông phải đi trước mở đường quy hoạch. Nhìn chung cơ quan nhà nước có định hướng lớn, tư vấn sẽ bổ sung các phương án. Các Bộ ngành phải xem là nhiệm vụ trọng tâm, phân rõ tách nhiệm cụ thể thì mới được.”

Phó Chủ tịch Quốc hội TRẦN QUANG PHƯƠNG: “Thực ra cái phương pháp song song này là một phương pháp rất là hay nhưng không phải không có bất cập bởi vì nó đều có tính hai mặt của nó phải tư duy theo biện chứng như thế chúng ta sẽ giải quyết được bài toán song song này để tích hợp như thế nào và làm cụ thể như thế nào. Thế thì thường làm song song trong điều kiện thời gian gấp."

Các thành viên đoàn giám sát cũng cũng đề nghị Bộ Giao thông vận tải tiếp tục đánh giá cụ thể hơn về chất lượng các văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh hoạt động xây dựng quy hoạch đã ban hành; báo cáo rõ ràng hơn các kết quả đạt được cũng như những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện Luật Quy hoạch.

Sớm báo cáo giải trình đầy đủ về công tác lập quy hoạch ngành giao thông vận tải

Kết luận nội dung làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đánh giá cao Bộ Giao thông vận tải đã chuẩn bị báo cáo khá đầy đủ, kỹ lưỡng, bám sát đề cương, nêu và làm rõ được nhiều vấn đề đoàn giám sát quan tâm. Phó Chủ tịch Quốc hội cũng yêu cầu Bộ tiếp tục rà soát, chắt lọc ý kiến để có báo cáo giải trình đầy đủ hơn, trong đó lưu ý cần làm rõ chất lượng của các văn bản đã ban hành.

Phó Chủ tịch Nguyễn Đức Hải đánh giá cao tinh thần khẩn trương, tập trung và chủ động với quyết tâm chính trị lớn, phân công trách nhiệm trong việc thực hiện lập quy hoạch ngành giao thông vận tải. Bên cạnh đó, trong quá trình thực hiện Luật quy hoạch về việc lập quy hoạch ngành, Bộ Giao thông vận tải đã huy động được các nguồn lực đầu tư công và các nguồn vốn hỗ trợ của nước ngoài, đồng thời, tổ chức tốt, đảm bảo dân chủ, công khai, minh bạch.

Phó Chủ tịch Quốc hội NGUYỄN ĐỨC HẢI: “Nhờ có quy hoạch đi trước 1 bước cho nên có thể quyết định rất nhanh cái việc ưu tiên vốn đầu tư cho các công trình trọng điểm quốc gia, các công trình quan trọng quốc gia, các vấn đề mà chúng ta tháo gỡ để có thể hiện nay đang triển khai tích cực để triển khai các gói hỗ trợ và phục hồi, kiềm chế một cách quyết liệt nhất."

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải chỉ đạo các cơ quan có liên quan tiếp tục rà soát, chắt lọc ý kiến để có báo cáo giải trình đầy đủ hơn, trong đó lưu ý cần làm rõ chất lượng của các văn bản đã ban hành, trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan trong việc đảm bảo chất lượng ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, hướng dẫn thi hành; đánh giá và khẳng định chất lượng của các quy hoạch do Bộ ban hành, đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ với các quy hoạch khác, rà soát điểu chỉnh nếu có.

Phó Chủ tịch Quốc hội NGUYỄN ĐỨC HẢI: “Tính thống nhất, đồng bộ đối với các văn bản khác phải được rà soát, điều chỉnh nếu có, nhất là đối với quy hoạch có liên quan như đất đai, quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng và trong đó thì có cái việc mà các đại biểu của chúng ta khẳng định đó là quy hoạch của chúng ta lập ra rồi nhưng chất lượng và tính khả thi tốt hay không nhưng theo tôi thì tôi hoàn toàn nhất trí với ý kiến đồng ý.”

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cũng đề nghị Bộ Giao thông vận tải làm rõ những những ưu điểm, cách làm hay, kinh nghiệm của Bộ trong việc sớm hoàn thành quy hoạch ngành Quốc gia thuộc lĩnh vực giao thông vận tải và yêu cầu Bộ sớm hoàn thành việc gửi báo cáo trong tuần tới để đoàn giám sát thực hiện tổng hợp, giúp các đại biểu Quốc hội dễ tiếp cận hơn trong việc cho ý kiến khi tham gia báo cáo giám sát.

Thực hiện : Phóng viên Truyền hình Quốc hội Việt Nam