Gian lận thi cử ở Hà Giang: Vũ Trọng Lương qua mặt công an thế nào?
Khi Vũ Trọng Lương giới thiệu là cán bộ trong hội đồng thi đến lấy đồ, nhóm cảnh sát bảo vệ đã để người này vào bê thùng đựng bài thi ra khỏi nơi niêm phong, thậm chí còn bê giúp ra xe.
Qua mặt cán bộ công an, đánh xe tải chở tài liệu thi về sửa điểm
Trong phiên xét xử sơ thẩm vụ gian lận điểm thi tại Hà Giang, chiều 16/10, HĐXX TAND tỉnh Hà Giang xét hỏi nhân chứng là cán bộ công an, trong đó có nhóm cảnh sát trực tiếp bảo vệ phòng chứa bài thi tốt nghiệp THPT quốc gia năm 2018.
Trả lời HĐXX, cán bộ công an tên Nguyễn Thanh Lịch - công tác tại PA03 - Công an tỉnh Hà Giang nói rằng, bản thân được cấp trên phân công nhiệm vụ tham gia bảo vệ bản in sao đề thi và giám sát toàn bộ các hoạt động của tổ xử lý bài thi trắc nghiệm.
Theo lời của ông Lịch, trưa ngày 7/7/2018, khi cán bộ này đi ăn cơm, Vũ Trọng Lương - cựu Phó phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục sở GD&ĐT tỉnh Hà Giang ngang nhiên đánh xe tải đến Trường THPT Chuyên tỉnh Hà Giang (nơi lưu trữ bài dự thi của toàn bộ các thí sinh).
Khi đến nơi, Lương xé niêm phong cửa và mở khóa bằng chìa do bị cáo Nguyễn Thanh Hoài (cựu Trưởng phòng Khảo thí) đưa, sau đó mở cửa phòng để vận chuyển 5 hòm đựng bài dự thi và máy tính sang sở GD&ĐT. Việc vận chuyển này để Lương sửa bài thi sao cho trùng khớp với kết quả đã sửa trên phần mềm đã được Lương thao tác từ trước.
"Tôi ở quán ăn thì đồng chí Nguyễn Thái Học đang bảo vệ gọi điện báo việc này. Học nói có anh Lương đến lấy đồ, mình có bê đồ cho anh ấy không. Do nơi ăn cơm ồn ào nên tôi nghe loáng rồi bảo Học có gì bê giúp Lương", ông Lịch nói.
Bị cáo Vũ Trọng Lương (áo trắng) khai được các cán bộ công an giúp đỡ mang tài liệu thi xuống xe tải chở về sở GD&ĐT để sửa điểm bài thi trắc nghiệm.
Hành vi của Vũ Trọng Lương sau đó bị h ông Vũ Văn Sử (là Giám đốc sở GD&ĐT lúc đó) phát hiện. Sở GD&ĐT có yêu cầu anh Lịch sang chứng kiến có phải chữ ký của anh Lịch trên mẫu niêm phong cửa và các hòm chứa bài thi hay không, anh Lịch xác nhận không phải chữ ký của mình.
“Tôi không nhớ có bao nhiêu hòm bị phá niêm phong, nhưng lúc đó đều là chữ ký khác chứ không còn là chữ ký của tôi”, nhân chứng Lịch nói.
Nhân chứng Nguyễn Thái Học (cán bộ Phòng PK02, Công an tỉnh Hà Giang) khai rằng trưa 7/7/2018, Vũ Trọng Lương đến gặp tổ cảnh sát và bảo “Chú là Phó trưởng ban Thư ký, Thành viên tổ Xử lý bài thi trắc nghiệm, đến đây chuyển đồ về sở GD&ĐT và nhờ mấy anh em chuyển hộ”, sau khi gọi điện cho anh Lịch và được xác nhận, tôi và đồng nghiệp không chỉ đồng ý để Lương phá niêm phong mà còn nhiệt tình giúp đỡ Lương chuyển các bài thi xuống xe tải do Lương đã bố trí sẵn”.
Nhân chứng Học khẳng định bản thân không nắm được quy chế thi và biết Vũ Trọng Lương nằm trong Hội đồng thi nên đã bê giúp bị cáo 2 thùng giấy và một máy tính. Anh ta khai "không biết bên trong thùng chứa gì" và chỉ biết là bị cáo Lương bảo chuyển đồ về sở GD&ĐT. Do không được phổ biến quy chế nên không biết việc đó là đúng hay sai.
Một nhân chứng khác là anh Vi Hoàng Hiệp, công tác tại PC07 Công an tỉnh Hà Giang) thừa nhận có giúp Lương khiêng đồ xuống tầng 1 và đặt cạnh xe tải. Anh Hiệp cũng không biết đó là những tài liệu gì.
Khi chủ tọa, Thẩm phán Vương Thị Thu Hà đặt câu hỏi: “Với chức năng bảo vệ mà anh không biết, thế là đúng hay sai?” thì Hiệp cho biết, khi vụ án được công bố thì mới biết bản thân đã làm sai. Ngoài ra, vị cán bộ PC07 thừa nhận "chưa qua đào tạo nghiệp vụ công an nhân dân" nên đã giúp đỡ Vũ Trọng Lương bê bài thi.
Camera phát hiện Lương phá niêm phong, bê cây máy tính ra ngoài
Trước đó, HĐXX đã thẩm vấn ông Vũ Văn Sử -cựu Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Hà Giang.
Trả lời HĐXX, ông Sử thừa nhận đã chuyển danh sách 3 thí sinh cho bị cáo Triệu Thị Chính. Trong đó, một nữ thí sinh có bố qua đời trước ngày thi đầu tiên nên khi đưa thông tin thí sinh này cho bà Chính, ông Sử nhắn nhủ nữ Phó giám đốc xem xét, để ý “nếu đỗ thì tốt, nếu không thì ta nên đưa vào danh sách xét đặc cách”. Hai thí sinh còn lại, ông Sử thừa nhận đã thông tin và chuyển cho bà Chính nhưng với lời nhắn “xem hộ nhé”, ngoài ra không còn gì thêm.
Trả lời về việc phát hiện sai phạm gì trong kỳ thi năm 2018 và đã xử lý ra sao?, ông Sử cho biết, sau khi phát hiện một trong 2 ổ khóa phòng nơi chứa bài thi đã bị mở, ông lập tức nhờ người đi tìm Nguyễn Thanh Hoài nhưng không được. Sau đó, kiểm tra camera an ninh, ông Sử phát hiện Vũ Trọng Lương đã giật tờ niêm phong và mở ổ khóa, bê cây máy tính ra ngoài.
"Tôi thấy sự việc nghiêm trọng nên không ăn nổi cơm, tôi đi tìm Lương nhưng cũng không thấy. Cả đêm hôm đó, tôi dùng cả thuốc an thần nhưng cũng không ngủ được. Ngày hôm sau, tại cuộc họp trong Sở GD&ĐT, bị cáo Vũ Trọng Lương ban đầu không thừa nhận vi phạm. Tuy nhiên, sau khi tôi đưa quy chế thi, Lương mới thừa nhận đã vận chuyển các tài liệu thi ra khỏi phòng bảo mật mà chưa được sự cho phép của Hội đồng thi”, ông Sử nói.
Ông Vũ Văn Sử thừa nhận sai phạm và khẳng định, bản thân đã nhận trách nhiệm với cơ quan cao nhất là Ủy ban Kiểm tra Trung ương. "Tôi đã không hoàn thành nhiệm vụ, sẵn sàng nhận kỷ luật", ông Sử nói.
Trả lời câu hỏi của chủ tọa về việc, cương vị là người có vai trò cao nhất ngành giáo dục Hà Giang thời điểm xảy ra vụ án để tự nói về trách nhiệm của bản thân. Dư luận rất quan tâm việc chống tiêu cực nhưng trong kỳ thi lại có biểu hiện tiêu cực của một số cán bộ. Ông nghĩ gì?”, ông Sử cho biết, điều khó nhất chính là yếu tố con người và ông không bao giờ ngờ tỉnh mình lại xảy ra việc nâng điểm thi. Đồng thời, ông Sử nói nếu dùng từ “choáng, sốc” cũng không đủ để phản ánh.