Giao lưu trực tuyến: Thế mạnh các vùng trồng dược liệu, khả năng phát triển của dược liệu tại Việt Nam

Việt Nam được thiên nhiên ưu đãi với địa hình đa dạng, khí hậu phong phú và thảm thực vật đặc biệt giàu có. Mỗi vùng đất lại mang trong mình những điều kiện sinh thái riêng biệt, tạo nên một "kho báu" dược liệu tự nhiên vô cùng phong phú.

Theo thống kê của Viện Dược liệu, nước ta hiện có hơn 5.000 loài thực vật có công dụng làm thuốc, trong đó khoảng 500 loài đã được khai thác, sử dụng phổ biến trong y học cổ truyền và công nghiệp dược phẩm. Chính sự đa dạng sinh học này đã tạo nên lợi thế đặc biệt, giúp Việt Nam trở thành một trong những quốc gia có tiềm năng hàng đầu khu vực về phát triển ngành dược liệu.

Mỗi vùng miền ở nước ta đều có những loài cây đặc trưng, gắn liền với tri thức bản địa và kinh nghiệm chữa bệnh dân gian. Tây Bắc nổi tiếng với tam thất, đương quy, sa nhân, ý dĩ, hà thủ ô đỏ; Tây Nguyên có sâm dây, đinh lăng, nghệ đen, cà gai leo; Nam Trung Bộ là vùng đất của nha đam, tràm, gừng, hương nhu; còn Đồng bằng sông Cửu Long lại nổi bật với tràm trà, diệp hạ châu, cỏ ngọt và nhiều loài dược liệu quý hiếm.

Những cây thuốc này không chỉ góp phần bảo tồn tri thức y học cổ truyền mà còn mở ra hướng đi mới cho phát triển kinh tế địa phương, đặc biệt ở các vùng dân tộc thiểu số và miền núi.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và xu thế "trở về thiên nhiên", nhu cầu sử dụng dược liệu trong chăm sóc sức khỏe, làm đẹp và phòng bệnh ngày càng tăng mạnh. Các sản phẩm có nguồn gốc thiên nhiên, an toàn, thân thiện với môi trường đang dần chiếm lĩnh thị trường dược phẩm và thực phẩm chức năng. Đây là thời cơ vàng để Việt Nam phát huy tiềm năng, nâng cao giá trị dược liệu, hướng tới phát triển ngành công nghiệp dược liệu xanh và bền vững.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, việc khai thác và trồng trọt dược liệu hiện nay vẫn còn phân tán, quy mô nhỏ, thiếu quy hoạch đồng bộ; nhiều loài quý đang bị khai thác cạn kiệt trong khi khâu chế biến sâu và tiêu chuẩn hóa sản phẩm còn hạn chế.

Bên cạnh đó, phát triển vùng dược liệu không chỉ là câu chuyện của y học hay nông nghiệp, mà còn gắn liền với mục tiêu phát triển kinh tế xanh, sinh kế bền vững. Ở nhiều địa phương miền núi, mô hình trồng dược liệu dưới tán rừng đã mang lại hiệu quả kinh tế cao, giúp người dân vừa bảo vệ rừng vừa tăng thu nhập ổn định.

Việc hình thành các chuỗi liên kết giá trị giữa người trồng – hợp tác xã – doanh nghiệp chế biến – viện nghiên cứu – đơn vị phân phối đang mở ra một hướng đi mới, giúp dược liệu Việt Nam tiến gần hơn với thị trường quốc tế, đồng thời tạo nền tảng cho thương hiệu "Dược liệu Việt Nam – Sản phẩm của thiên nhiên và tri thức bản địa".

Từ những lợi thế sẵn có về điều kiện tự nhiên, tri thức dân gian và chính sách hỗ trợ của Nhà nước, Việt Nam hoàn toàn có khả năng trở thành trung tâm dược liệu của khu vực Đông Nam Á nếu có chiến lược phát triển bài bản, đồng bộ và bền vững.

Đó không chỉ là câu chuyện của ngành y tế, mà còn là hướng đi quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế nông nghiệp xanh, bảo tồn đa dạng sinh học và nâng cao đời sống cộng đồng miền núi. Khai thác hợp lý, phát triển đúng hướng sẽ giúp dược liệu Việt Nam không chỉ là nguồn thuốc quý, mà còn là nguồn lực kinh tế xanh góp phần đưa đất nước phát triển thịnh vượng và bền vững trong tương lai.

Để giúp độc giả hiểu rõ hơn về vấn đề này Báo Sức khỏe và Đời sống tổ chức buổi Giao lưu trực tuyến với chủ đề: "Thế mạnh các vùng trồng dược liệu, khả năng phát triển của dược liệu tại Việt Nam" trên suckhoedoisong.vn vào lúc 14h30 ngày 30/11/2025.

Khách mời tham gia Giao lưu trực tuyến gồm có:

- PGS.TS. Phạm Thanh Huyền - Giám đốc Trung tâm Tài nguyên Dược liệu, Viện Dược liệu, Bộ Y tế.

- PGS.TS. Nguyễn Văn Tập - Nguyên Trưởng Khoa Tài nguyên Dược liệu, Viện Dược liệu, Bộ Y tế.

- ThS. Nguyễn Thị Thu Hiền - Giám đốc Công ty Cổ phần Dược liệu Bông Sen Vàng Hà Giang.

Bạn đọc có thể gửi câu hỏi về tòa soạn ngay từ bây giờ theo địa chỉ:

Email: toasoan@suckhoedoisong.vn

Hoặc gọi theo số 0933138115 trực tiếp đặt câu hỏi với các chuyên gia trong thời gian diễn ra chương trình.

Báo Điện tử Sức khỏe & Đời sống (Suckhoedoisong.vn) trân trọng cảm ơn PGS.TS. Phạm Thanh Huyền - Giám đốc Trung tâm Tài nguyên Dược liệu, Viện Dược liệu, Bộ Y tế; PGS.TS. Nguyễn Văn Tập - Nguyên Trưởng Khoa Tài nguyên Dược liệu, Viện Dược liệu, Bộ Y tế; ThS. Nguyễn Thị Thu Hiền - Giám đốc Công ty Cổ phần Dược liệu Bông Sen Vàng Hà Giang.

Chương trình do Báo điện tử Sức khỏe & Đời sống phối hợp với Cục Quản lý Y Dược cổ truyền, Bộ Y tế thực hiện.

K. M